آیا تسهیلات ۵۰ میلیون تومانی ناجی بازار مسکن خواهد بود؟

به گزارش پارسینه، روزهای پایای مهر نیز در حالی سپری می‌شود که با وجود افزایش مبلغ تسهیلات مسکن هنوز هم این بازار از تکانی نخورده و همچنان روزهای رکودی خود را ادامه می‌دهد.

در سال‌های گذشته با توجه به افزایش قیمت زمین و ساختمان و همچنین کاهش توان مالی متقاضیان که دیگر قادر به خرید خانه نبودند و به اجبار به تمدید اجاره راضی می‌شدند، خرید و فروش مسکن به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کرد و بازار مسکن را به رکودی عمیق فرو رفت. رکودی که تاثیرات منفی بسیاری بر اقتصاد ایران گذاشت چرا که این بازار یکی از مهمترین بازارها برای اشتغال بوده و همواره این نگرانی وجود دارد که ادامه این رکود موجبات افزایش بیکاری در جامعه را فراهم کند.

همین نگرانی‌ها موجب شد که در چند سال اخیر خروج بازار مسکن از رکود در صدر برنامه‌های دولت‌های وقت قرار گیرد و هر دولتی به تناسب طرز فکر و مبانی خود طرحی را برای بهبود یافتن این بازار انتخاب کند.

محمود‌ احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور دولت دهم طرح مسکن مهر را به اجرا گذاشت و پس از آن عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم که قبل از تصدی این پست نیز از مخالفان طرح مسکن مهر احمدی‌نژاد بود، پس از وزیر شدن نیز این مخالفت‌ها را ادامه داد و از طرحی جدید به نام مسکن اجتماعی سخن به میان آورد.

چند ماه پیش بود که خبر افزایش تسهیلات مسکن به 80 میلیون تومان فضای رسانه‌ها را پر کرد و خیلی سریع با واکنش کارشناسان مسکنی مواجه شد که این طرح را عاملی برای دامن زدن به تورم بخش مسکن می‌دانستند.

تا اینکه هفته گذشته محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت در در پایان جلسه هیات وزیران از افزایش وام مسکن در کلانشهرها به 50 میلیون، در مراکز استان‌ها و دارای جمعیت بالای 200 هزار نفر به 40 میلیون و سایر شهرها 30 میلیون تومان خبر داد و گفت: به این ترتیب افزایش سقف تسهیلات این امکان را فراهم می‌کند که افراد متقاضی با اولویت‌هایی که گفته شده، بتوانند نسبت به تامین مسکن اقدام کنند. این وام‌ها متوجه زوج‌های جوان و اقشار کم درآمد است.

نوبخت خاطرنشان کرد: علاوه بر موارد اعلام شده برای کسانی که قصد بازسازی بافت‌های فرسوده دارند مبلغی را برای وام اختصاص داده‌ایم که در کلانشهرها تا 20 میلیون شهرهای بالای 200 هزار جمعیت 15 میلیون تومان و سایر شهرها 10 میلیون تومان در نظر گرفته می‌شود.

وی افزود: به مدت 5 تا 6 سال هرساله 300 هزار مورد و جمعا 1800 واحد مسکونی تا انتهای برنامه ششم احداث می‌شود. مجموعه اقدامات دولت در جهت ساخت و سازهای مسکن به فضای اقتصادی کشور کمک می‌کند تا دولت سیاست خروج از رکود را با سرعت بیشتری دنبال کند. سقف تسهیلات برای تامین مسکن برای کلانشهرها تا 50 میلیون تومان، برای مراکز استان‌ها و شهرهای بالای 200 هزار خانوار 40 میلیون تومان و برای سایر شهرها 30 میلیون تومان در جلسه هیات دولت تصویب شد.

اما آیا این افزایش مقدار تسهیلات برای خرید مسکن تاثیر مثبتی بر خروج از رکود بازار مسکن خواهد داشت و یا بیش از گذشته به مشکلات این بازار دامن می‌زند؟

در ابتدا تصور بر این بود که با توجه به کاهش قدرت خرید مردم افزایش تسهیلات خرید خانه بتواند با افزایش تقاضا بازار مسکن را از رکود خارج کند، اما شواهد نشان داد که پیش از این نیز که مبلغ تسهیلات افزایش پیدا کرد، خرید و فروش رونقی پیدا نکرده و بازار مسکن رکود خود را ادامه داد.

البته پیش از فرو رفتن بازار مسکن به این رکود عمیق با افزایش وام مسکن موجبات افزایش جو روانی برای صعود قیمت و رونق خرید و فروش فراهم می‌شد، اما وضعیت رکودی فعلی موجب شده است تا بازار مسکن هیچ واکنش مثبتی نسبت به این افزایش سقف تسهیلات نشان ندهد.

یک کارشناس مسکن: پرداخت وام 50 میلیونی به خریداران تورم‌زاست

احمدرضا سرحدی، کارشناس بازار مسکن گفت: وام مسکن همانگونه که در تمام دنیا رایج است، باید به گونه‌ای باشد که به خانه‌دار شدن افرادی که خود نقدینگی کافی برای خرید مسکن در اختیار ندارند، کمک کند. این وام به صورت معناداری در قیمت خرید خانه اثر می‌گذارد.
وی ادامه داد: در کشورهای پیشرفته گاهی تا 90 درصد از قیمت یک ساختمان وام پرداخت می‌شود. بازپرداخت این وام‌ها هم متناسب با میزان اجاره خانه‌هاست. در گذشته میزان این وام‌ها بسیار مناسب بود، اما بعدها با توجه به افزایش میزان تورم و ثباتی که در حجم وام ها به وجود آمد، این تعادل بر هم خورد، بنابراین وام‌ها بی‌معنا بود و ما شاهد خرید و فروش این وام‌ها در بنگاه‌ها بودیم.

این کارشناس بازار مسکن با اشاره به تاثیرات اقتصادی افزایش قیمت وام مسکن ادامه داد: در صورت ارائه این وام در بازاری مانند کشور ما که شاهد وجود اضافه تقاضا هست، افزایش قیمت‌ها در بازار مسکن پدیده‌ای قابل انتظار خواهد بود به همان صورتی که در سال‌های گذشته به همان میزان افزایش وام مسکن، قیمت‌ها نیزتوسط مالکان افزایش می‌یافت.
سرحدی گفت: بنده و اغلب کارشناسان بر این اعتقادیم برای حل مشکلات موجود در بازار مسکن بهتر است این وام‌ها به سازندگان و تولیدکنندگان مسکن داده شود و به گونه‌ای باشد که اقساط به خریدار منتقل شده و توسط وی پرداخت شود. این مسئله دو فایده دارد. اول آن که تولید مسکن بالا می‌رود، یعنی طرف عرضه و از طرف دیگر جوابگوی خریداران و طرف تقاضا خواهد بود.

وی افزود: با وجود افزایش مبلغ وام مسکن به 50 میلیون تومان، بازهم به دلیل افزایش هزینه‌های ساخت و مصالح ساختمانی این مبلغ چندان مناسب نیست و باید میزان وام اختصاصی به ساخت و ساز بیشتر باشد، مخصوصا در کلان شهری مانند تهران.
سرحدی تاکید کرد: بهترین نحوه پرداخت این وام‌ها پرداخت به سازندگان می‌باشد که در نتیجه آن میزان تولید افزایش پیدا کند، قیمت‌ها تثبیت شود و خریداران بتوانند با قیمتی مناسب خانه را خریداری کند.

رئیس کمیسیون تخصصی املاک: با مدیریت تسهیلات می‌توان از اثرات تورمی آن جلوگیری کرد

مصطفی قلی خسروی، رئیس کمیسیون تخصصی املاک نیز در خصوص اثرات افزایش میزان وام مسکن اظهار داشت: باید توجه داشت که اگر قرار باشد تسهیلاتی پرداخت نشود، بازار مسکن همچنان در رکود باقی می‌ماند بدین ترتیب تسهیلات همیشه برای ما سازنده خواهد بود، منتها باید با یک مدیریت درست، از سوءاستفاده‌ها جلوگیری کرد.
وی تاثیرات افزایش میزان وام مسکن را قابل مدیریت خواند و بیان کرد: نظر کارشناسان در این خصوص محترم است، اما با مدیریت تسهیلات می‌توان از اثرات تورمی آن جلوگیری کرد.
رئیس کمیسیون تخصصی املاک با اشاره به تجربه‌های گذشته اظهار داشت: در سال 85-84 با بازگشایی بانک‌های خصوصی، وام‌های 80 درصدی پرداخت شد که نتیجه آن پولدارتر شدن پولدارها و فقیرتر شدن فقرا بود، پس بنا به این تجرببات حتماً دولت تمهیداتی اندیشیده است تا کسی از این طرح سوءاستفاده‌ای نکند.

عضو کمیسیون عمران: دولت ناچار به افزایش وام مسکن است اما این وام باید در انبوه‌سازان قرار گیرد

مهرداد بائوج لاهوتی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در پاسخ به خبرنگار پارسینه در خصوص تاثیرات افزایش تسهیلات بر بازار مسکن اظهار داشت: افزایش مبلغ وام مسکن کاری اجتناب ناپذیر است، اما با مدیریت صحیح و قرار دادن این وام در اختیار انبوه‌سازان به جای متقاضیان، می‌توان از اثرات سوء این تصمیم جلوگیری کرد.
وی افزود: مزیت قرار دادن وام در اختیار انبوه‌سازان این خواهد بود که تفاوت بین تسهیلات و قیمت تمام شده ساخت توسط سرمایه‌گذاران از محل منابع خودشان تامین می‌شود.
عضو کمیسیون عمران مجلس اظهار داشت: در حال حاضر نقدینگی کشور به سمت دلالی و سوداگری معطوف است و این موضوع باعث شده این افراد در بخش مسکن سرمایه‌گذاری کنند؛ چرا که مطمئن هستند که در هر صورت ملکشان به فروش خواهد رفت.

لاهوتی ادامه داد: ما نباید نگران تورم مسکن باشیم؛ چرا که 14 درصد بخش اشتغال کشور ما را بخش مسکن به خود اختصاص داده است.

نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این موضوع که ما ناچار به افزایش مبلغ وام مسکن هستیم، عنوان کرد: وام 20 میلیونی از قدرت خرید برخوردار نبود؛ چرا که در خوش‌بینانه‌ترین حالت در شهری همانند تهران برای تهیه مسکنی معمولی، حداقل به 200 میلیون تومان سرمایه نیاز است.

وی خاطرنشان کرد: باید مدیریت درستی انجام شود؛ یعنی وام در اختیار انبوه‌سازان قرار گیرد و انبوه‌سازان با سرمایه‌گذاری بتوانند آن را به افراد متقاضی منتقل کنند.

به گزارش پارسینه، با توجه به اینکه افزایش فاصله میان تقاضا و عرضه در بازار مسکن موجبات رکود عمیق این بخش شده است و برای برون رفت از رکود، راهی جز تحریک تقاضا وجود ندارد، امید آن می‌رود که فعالان این بخش بتوانند با راهکارهای جدی‌ به کمک بازار مسکن بشتابند تا نه تنها این بازار پر تاثیر در اقتصاد ایران از تله رکودی فعلی خارج شود بلکه متقاضیان نیز به آرزوی چندین و چند ساله خود یعنی خانه‌دار شدن دست یابند.

فاطمه اسماعیلی