چه سني براي بچه‌دارشدن مناسب است؟

امروزه بسياري از زوج‌ها بچه‌دار شدن را به تاخير مي‌اندازند، چرا که مي‌خواهند تعادلي ميان حرفه‌شان و ساير اهداف زندگي‌شان و تمايلشان به داشتن فرزند برقرار کنند؛ اما درعين‌حال زوج‌هايي که بيش‌ازحد بچه‌دار شدن را به تاخير مي‌اندازند، ممکن است با مشکلات باروري روبرو شوند يا دريابند که اصلا نمي‌توانند بچه‌دار شوند.

محققان در يک بررسي جديد که در هلند انجام شده، به دنبال يافتن پاسخي براي اين پرسش بودند. اين پژوهشگران حداکثر سني را که زن بايد شروع به تلاش براي باردار شدن کند، بسته به تعداد فرزنداني که زوج مي‌خواهند داشته باشند و اينکه با استفاده از لقاح آزمايشگاهي (IVF) موافق هستند يا نه و با در نظر گرفتن اينکه باروري با افزايش سن زن به‌طور پيش‌رونده‌اي کاهش مي‌يابد، تخمين زدند.

البته اين پژوهشگران يادآور شدند که باروري مردان نيز ممکن است با افزايش سن تغيير کند، اما اين تغيير اصلا به حد تغيير باروري در زنان نمي‌رسد، بنابراين آنان براي تخمين‌هايشان روي سن زنان متمرکز شدند. براي مثال، اين نتايج نشان داد که زوج‌هايي که مي‌خواهد 90 درصد بخت داشتن دست‌کم يک بچه را داشته باشند و نمي‌خواهند از IVF استفاده کنند، بايد پيش از رسيدن زن به 32 سالگي تلاش براي باردار شدن را شروع کنند. براساس اين بررسي جديد، براي 90 درصد بخت داشتن دو بچه بدون IVF، زوج بايد پيش از رسيدن زن به 27 سالگي تلاش براي باردار شدن زن را شروع کنند.

درعين‌حال اين بررسي نشان داد که اگر زن و همسرش با استفاده از IVF مشکلي نداشته باشند يا بخت کمتر موفقيت را بپذيرند، ممکن است بتوانند تا چند سال - و در برخي از موارد 10 سال يا بيشتر- هم بارداري را به تاخير بيندازند.

اين پژوهشگران مي‌گويند: «آخرين حد سني که يک زوج بايد براي باردار شدن تلاش کند، بستگي زيادي به اهميتي دارد که آنان به يک اندازه معين و مطلوب براي تعداد اعضاي خانواده مي‌دهند و نيز اينکه IVF در مواردي که بارداري طبيعي رخ نمي‌دهد، گزينه قابل‌قبولي هست يا نه.»

چه وقت تلاش براي بچه‌دار شدن را شروع کنيم؟

پژوهشگران در اين بررسي يک مدل کامپيوتري ايجاد کردند که 10 هزار زوج که در تلاش براي بارداري بودند، شبيه‌سازي مي‌کرد. در اين مدل بخت بارداري در يک ماه معين، ميزان احتمال اينکه بارداري به پايان نرسد و احتمال اينکه زوج نابارور باشند، در نظر گرفته‌شده بود.

اين مدل همچنين اين موضوع را هم در نظر گرفته بود که برخي از زوج‌ها، با باردارشدن از طريق IVF موافق نيستند. اين پژوهشگران مي‌گويند زوج‌هايي که نمي‌خواهند از IVF استفاده کنند، اما بخت 75 درصد بارداري (به‌جاي بخت 90 درصدي) را مي‌پذيرند، مي‌توانند براي داشتن يک بچه تا 37 سالگي زن و براي دو بچه تا 34 سالگي زن و براي سه بچه تا 31 سالگي تلاش براي بارداري را به تاخير بيندازند. براساس يافته‌هاي اين پژوهشگران، زوج‌هايي که تمايل به انجام IVF دارند و مي‌خواهند بختي 90 درصدي براي دستيابي به شمار مطلوب فرزندانشان را داشته باشند، بايد براي داشتن يک بچه پيش از 35 سالگي، براي داشتن دو بچه پيش از 31 سالگي و براي داشتن 3 بچه پيش از 28 سالگي زن اقدام کنند. اگر زوجي تمايل به استفاده از IVF دارند و بخت 75 درصدي براي باردار شدن را مي‌پذيرند، آنگاه براي داشتن يک بچه مي‌توانند تا 39 سالگي، براي داشتن دو بچه تا 35 سالگي و براي داشتن سه بچه تا 33 سالگي زن صبر کنند.

اين پژوهشگران که مقاله‌شان در شماره 19ژوئيه ژورنال Human Reproduction منتشر کرده‌اند، مي‌نويسند: «زوج‌هايي که بخت بالاي (90 درصدي) داشتن خانواده‌اي با دو بچه را مي‌خواهند، شايد تعجب کنند که در صورت پذيرفتن انجام IVF حداکثر تا 31 سالگي زن و در موارد عدم انجام IVF حداکثر تا 27 سالگي او وقت دارند.»پژوهشگران مرکز پزشکي دانشگاه اراسموس در هلند مي‌گويند که اين نتايج ممکن است براي زوج‌هايي اطمينان‌بخش باشد که فقط يک بچه‌دارند يا تصميم‌شان اين است که بخت کمتر بچه‌دار شدن را بپذيرند.

اين پژوهشگران مي‌گويند اين بررسي جديد بر سن زنان متمرکز بود، زيرا بررسي‌ها نشان داده‌اند که سن زن اهميت بسيار بيشتري از سن شوهر از لحاظ باروري دارد. آن چنانکه که جامعه پزشکي توليدمثل آمريکا مي‌گويد، کاهش کيفيت اسپرم مردان معمولا در سال‌هاي بالاتر زندگي پس از 60 سالگي رخ مي‌دهد.

سوءبرداشت‌ها درباره باروري

دکتر اولين ماک- لين متخصص غدد تناسلي و استاديار دپارتمان زنان و زايمان و علوم توليدمثلي در دانشگاه کاليفرنيا در سانفرانسيسکو مي‌گويد: «در مجموع اين تخمين‌هاي جديد معقول به نظر مي‌رسند، گرچه تفاوت‌هاي موجود ميان هلند و آمريکا ممکن است به معناي آن باشد که زنان آمريکايي مي‌توانند بچه‌دار شدن را اندکي بيشتر از مقادير يافت شده در اين بررسي به تاخير بيندازند.»

ماک- لين گفت، براي مثال، ميزان‌هاي موفقيت IVF در آمريکا اندکي بالاتر از ميزان موفقيت استفاده‌شده در مدل اين پژوهشگران است (براي مثال، به گفته او اين مدل فرض مي‌کند که يک زن 25 ساله 32 درصد بخت موفقيت در IVF را دارد، درحالي‌که ميزان موفقيت IVF براي زني در اين سن در آمريکا حدود 50 تا 60 درصد است). به‌علاوه، به گفته ماک- لين زنان آمريکايي که مشکل باردار شدن دارند، IVF را زودتر از زمان فرض شده در اين مدل شروع مي‌کنند، به‌اين‌ترتيب ممکن است کل فرآيند مدت کمتري طول بکشد و بنابراين «زمان شروع براي بچه‌دارشدن‌شان» را بتوان چند سال ديگر به تاخير انداخت.

دکتر مليسا گويست، استاديار باليني زنان و زايمان در مرکز پزشکي وکسنر در دانشگاه ايالتي اوهايو يادآور شد که گرچه اين پژوهشگران از اطلاعاتي دقيق براي به دست آوردن اين تخمين‌ها استفاده کرده‌اند، مشکل است يافته‌هاي آنان را در دنياي واقعي به کار برد.

گويست گفت: «من نمي‌توانم به يک بيمار 27 ساله بگويم که اگر مي‌خواهي سه بچه داشته باشي، بايد زودتر شوهر کني. متغيرهاي بسيار زيادي وجود دارند که در تنظيم خانواده نقش ايفا مي‌کنند.» به گفته او زنان هنگامي بايد تلاش براي باردار شدن را آغاز کنند که احساس کنند که آماده پذيرفتن عضوي جديد در خانواده هستند. او مي‌گويد: «شما نمي‌توانيد زندگي‌تان را براساس يک مدل پيش‌بيني‌کننده امور پيش ببريد.»

در مقابل، اين پژوهشگران مي‌گويند سوءبرداشت‌هايي درباره چگونگي تاثير سن بر باروري رايج هستند. نظرخواهي‌ها نشان مي‌دهند که بسياري از افراد جوان درباره بختشان براي بچه‌دار شدن پس از 35 سالگي بيش‌ازحد خوش‌بين هستند. به گفته آنان، اين تخمين‌هاي جديد «ممکن است به افزايش آگاهي عمومي درباره امکانات و محدوديت‌هاي توليدمثل انساني ياري برساند.» ماک- لين با اين نکته موافق است.

او مي‌گويد: «من اغلب زناني را مي‌بينم که 40 سال يا بيشتر دارند و هنگامي‌که مي‌فهمند در اين سن 60 درصد از تخمک‌هاي زن غيرطبيعي هستند، شگفت‌زده مي‌شوند.» ماک-لين مي‌گويد، اين يافته‌هاي جديد ممکن است هشداري براي زنان، بيماران و متخصصان زنان و زايمان باشد تا «درباره بخت باروري زنان واقع‌گرا باشند.»

به گفته پژوهشگران هلندي اين يافته‌ها مربوط به زوج‌هاي بدون مشکلات شناخته‌شده باروري است که در آنان سن تنها عامل شناخته‌شده موثر بر باروري است.

منبع: روزنامه سپید