تایید "واکسن مورفین" همچنان در ابهام

پس از انتشار این خبر بسیاری از فعالان این حوزه و خانواده‌های افراد درگیر با معضل اعتیاد، امیدوار شده یا حداقل انتظار رخداد خوشایندی در این حوزه را داشتند؛ اما پس از گذشت حدود 14 سال هنوز هم دستگاه‌های اجرایی کشور برای تائید مصرف این واکسن به توافق نرسیده و ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت به عنوان دو متولی اصلی این حوزه اظهارات و دیدگاه‌های متفاوتی در این باره دارند و با ارائه ادله‌های متعدد حاضر به پذیرش آراء یکدیگر نیستند و بر نظرات خود پافشاری می‌کنند.

این درحالیست که مرداد ماه سال جاری علی رغم آنکه این تحقیقات توسط محقق بخش پایلوت انستیتو پاستور ایران انجام گرفته، دکتر مصطفی قانعی، رییس این موسسه اعلام کرد که " گزارش ساخت واکسن اعتیاد به هروئین و مرفین مربوط به طرح تحقیقاتی است و جنبه دارویی و قانونی ندارد. "

او در پاسخ به اخبار منتشر شده در برخی از رسانه‌ها به نقل از جزینی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر مبنی بر اینکه واکسن اعتیاد به هروئین و مرفین در ایران ساخته و این واکسن ایمنی بدن را در مقابل مواد بالا می‌برد، به طوریکه بعد از تزریق نیز اگر شخصی مرفین یا هروئین مصرف کند این مواد هیچ تاثیری روی بدنش نخواهد داشت؛ گفت: گزارش نتایج طرح واکسن اعتیاد به هروئین و مرفین مربوط به 10 سال پیش بوده و این کار در قالب طرح تحقیقاتی است و تا صنعتی شدن فاصله دارد.

رییس انستیتور پاستور ایران با بیان این که زمانی یک دارو می‌تواند در جامعه استفاده شود که از کار تحقیقاتی به صنعتی تبدیل شود گفته بود: بررسی های لازم در پیش نیاز طرح‌هایی با زیر ساخت تولید دارو، توسط سازمان غذا و دارو صورت می گیرد و مجوز لازم توسط این مرجع صادر می‌شود.

در عین حال رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و دارو در حاشیه مراسم افتتاح خط تولید داروهای خاص در پاسخ به خبرنگاری که درباره سرانجام تولید این واکسن پرسیده بود با تاکید براینکه واکسن مورفین تاییدیه سازمان غذا و دارو را ندارد عنوان کرده بود: این واکسن مورد تایید سازمان غذا و دارو نیست. اصلا واکسنی به نام شیشه و مورفین نداریم. این موضوع یک طرح تحقیقاتی برای آنتی‌بادی بوده است، به طوری که وقتی این واکسن تزریق شود جلوی اثرگذاری مورفین را بگیرد. مطالعاتی در این خصوص انجام شده اما غذا و دارو آن را تایید نکرده است و این پرونده گیرهای زیادی دارد.

دیناروند با بیان اینکه این موضوع فقط یک طرح تحقیقاتی است گفته بود: طبیعتا صدور مجوز باید مراحل خود را طی کند، اما پرونده از نظر ما قابل تایید نیست. سایر مسئولین هم اصلا لازم نیست فشار رسانه‌ای بیاورند و انتظارات نابجا ایجاد کنند. مطمئن باشید که اگر در دنیا واکسنی برای جلوگیری از اعتیاد وجود داشته باشد، سازمان غذا و دارو اولین گروهی است که از آن استقبال می‌کند.

وی با تاکید مجدد برآنکه این فرآورده تایید نشده و تاییدیه مطالعات بالینی سازمان غذا و دارو را ندارد ادامه داده بود: البته هر کار بالینی در سطح تحقیقاتی نیازی به کسب مجوز ما ندارد و ممکن است مجوز کمیته اخلاق مرکز تحقیقاتی خود یا دانشگاه خود را گرفته باشد. در مورد این فرآورده نیز شاید کمیته اخلاق مرکز تحقیقاتی پاستور مجوز آن را صادر کرده باشد.

جزینی: وزارت بهداشت فرآیند تولید واکسن مرفین را تسریع کند

در چنین شرایطی و با وجود انتشار اخبار متعدد و ضد نقیض در ارتباط با تولید و یا عدم تولید واکسن مورفین، بسیاری در برابر اظهارات مقامات وزارت بهداشت گمان می کردند که شاید ستاد مبارزه با موادمخدر رویکرد خود را دراین باره را تغییر و عطای این طرح را لقایش ببخشد اما علیرضا جزینی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر در گفت‌و‌گو با ایسنا، گفت: وجود واکسن مرفین از طریق تلویزیون و مطبوعات مطرح و با تولید کننده این واکسن نیز مصاحبه شده است.

وی با اشاره به اینکه این فرد در حال حاضر نیز در انیستو پاستور در حال خدمت است گفت: این واکسن را بر روی برخی حیوانات و 1500 انسان آزمایش و نتیجه گرفته شده است و در حال حاضر این واکسن ثبت اختراع شده است؛ تقاضای ما این است که وزارت بهداشت فرایند تایید این واکسن را تسریع کند زیرا واکسن مرفین از نظر ستادمبارزه با مواد مخدر یک اقدام موثراست.

جزینی در ادامه در پاسخ به اینکه با وجود اینکه واکسن مرفین توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تایید نشده است اما برخی مدعی‌اند این واکسن بر روی موارد انسانی در زندان‌ها آزمایش شده است، گفت: این واکسن بر روی انسانها آزمایش شده و نتیجه آن مثبت بوده است به این ترتیب در چنین شرایطی اهمیتی ندارد که این واکسن بر روی افراد زندانی آزمایش شده است یا خیر، بلکه مساله مهم آن است که وزارت بهداشت باید این فرآیند را تایید کند.

وی ادامه داد: تاکید ستاد مبارزه با موادمخدر همواره بر این است که وزارت بهداشت روند تایید واکسن مرفین را تسریع بخشد.

قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر با اشاره به آنکه در حال حاضر کشورهای زیادی هستند که قصد خرید امتیاز این واکسن را از مخترع آن دارند، اظهار کرد: در چنین شرایطی صلاح است که هر چه روند اجرایی تولید این واکسن در داخل کشور مهیا شود و در همین راستا ستاد مبارزه با موادمخدر نامه‌هایی را به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تسریع این مساله ارسال کرده است که منتظر دریافت پاسخ از سوی آنان هستیم