در حالي كه اعضاي شوراي شهر چهارم تهران از سال گذشته زمزمههايي را براي افزايش تعداد اعضاي شورا سر داده بودند، ديروز نمايندگان مجلس شوراي اسلامي با تصويب مادهاي از طرح اصلاح موادي از قانون انتخابات شوراهاي اسلامي، در جريان تصويب اصلاحيه موادي از قانون تشكيلات، وظايف و انتخابات شوراهاي اسلامي كشور و انتخاب شهرداران، راي به كاهش ٣٠ درصدي اعضاي شوراي شهر تهران حتي از عدد كنوني دادند. براساس اين اصلاحيه كه با ۱۶۲ راي موافق، ۱۱ راي مخالف و دو راي ممتنع از مجموع ۲۰۲ نماينده حاضر در مجلس به تصويب رسيد، تعداد اعضاي شوراي شهر از ٣١ نفر كنوني به ٢١ نفر كاهش پيدا خواهد كرد.
اعضاي كميسيون شوراها و امور داخلي مجلس در جريان ارايه اين طرح در صحن علني دليل خود را براي اين ريزش شديد سياسي شدن شوراها در شهرهاي بزرگ و به خصوص در تهران عنوان كردند. ضمن آنكه ارايهدهندگان اين اصلاحيه مانند كوليوند، معتقدند كه افزايش بيش از حد اعضا باعث شده تا اختلافنظر در شوراهاي شهرهاي بزرگ بسيار زياد شود. در مقابل تمامي اعضاي شوراي شهر به اين اصلاحيه اعتراض دارند و معتقدند كه اين مصوبه باعث كاهش كيفيت نظارت و انجام وظيفه شورا خواهد شد. دوستي به عنوان يكي از اعضاي شورا معتقد است كه اگر تعداد اعضا زياد است چرا خود نمايندگان تهران در مجلس ٣١ نفر هستند؟ اين انتقادها در حالي صورت ميگيرد كه اين اصلاحيه ديروز به تصويب رسيده و با توجه به اينكه هيچ منافاتي هم با شرع و قانون ندارد، بعيد است شوراي نگهبان هم با آن مخالفت كند. بدينترتيب به نظر ميرسد از سال بعد تهرانيها بايد ٢١ نفر را براي عضويت در شوراي شهر انتخاب كنند نه ٣١ نفر. اما با اين وجود شنيدن نظرات دوطرف در مورد دلايل اين تصميم و عواقب آن ميتواند نشاندهنده ابعاد مختلف اين اصلاحيه باشد. در اين بين اصلاحيه ديروز مجلس بند ديگري هم داشت كه كمتر به آن
پرداخته شد. اصلاحيهاي در مورد چگونگي استيضاح شهردار از سوي شورا. كوليوند در مورد اين اصلاحيه نيز ميگويد: در اصلاحيه استيضاح شهردار، تلاش شده تا روند استيضاح سختتر شود تا هم شهردارها احساس امنيت بيشتري كنند و هم اعضا در انتخاب شهردار دقت بيشتري داشته باشند. مثلا در اين اصلاحيه آمده است كه شهردار بعد از دو بار تذكر اعضا ميتواند استيضاح شود. با اين وجود هنوز اطلاعات دقيقي در مورد مفاد اين بخش از اصلاحيه مجلس منتشر نشده است و خود اعضاي شوراي شهر هم از آن اطلاع چنداني ندارند.
مجلس: شوراها نيازي به اين همه اعضا ندارند
محمد جواد كوليوند، عضو كميسيون شوراها و امور داخلي مجلس به عنوان كميسيوني كه اين اصلاحيه را به صحن مجلس برده است در مورد دليل اين تصميمگيري ميگويد: تعداد بالاي اعضاي شوراي شهر در شهرهاي بزرگ و به خصوص در تهران باعث شده تا اختلافات در اين نهادها بهشدت افزايش پيدا كند. اين امر درنهايت هزينههاي شهر را بالا ميبرد و تمركز تصميمگيري را نيز كاهش ميدهد. وي با ذكر اينكه در سه دوره قبل با اين وجود كه تعداد اعضاي شوراي تهران ١٥نفر بود عملكرد بهتري از امروز داشتند، ميگويد: مگر قرار است پارلمان محلي راه بيندازند؟ اگر چنين تصميمي دارند حق با آنهاست ولي در غير اينصورت، محلي براي بهانهگيريها وجود ندارد.
دوستي: شورا براي مردم مثمر ثمرتر است يا مجلس؟
اسماعيل دوستي، از اعضاي شوراي شهر در نقد اين مصوبه به دشواري كار شوراي چهارم اشاره ميكند و ميگويد: ما در اين دوره با وجود ٣١ عضو و ٥ كميسيون به زحمت ميتوانيم از پس لوايح و طرحهايي كه ميآيد برآييم و در مناطق حضور پيدا كنيم ،حالا اگر قرار باشد تعداد اعضا ٢١ نفر شود مسلما كيفيت كار ما هم پايين خواهد آمد. وي خطاب به نمايندگان مجلس با طرح سوالاتي ميگويد: الان تهران در مجلس ٣١ نماينده دارد. واقعا اين نمايندگان چندبار در بافت فرسوده حاضر شدهاند؟ چقدر به صورت رودررو با مردم و مشكلاتشان آشنا شدهاند و آنها را حل كردهاند؟ چند بار به فرحزاد سر زدهاند؟ چند بار به مساجد سر زدهاند؟ و... پس چرا درخواست كاهش تعداد اعضاي نمايندگان مجلس را نميكنند؟دوستي در پاسخ به اين سوال كه آيا در جريان تدوين اين طرح با شورا مشورتي شده بود يا نه؟ ميگويد: ما كه اصلا در جريان نبوديم. فقط گويا چمران (رييس شوراي شهر) در جلسات آنها شركت كرده و با اين اصلاحيه و كاهش مخالفت كرده بود ولي اعضاي كميسيون به دلايل وي توجهي نكرده بودند.
صابري: اين اصلاحيه عقلايي نيست
علي صابري، عضو حقوقدان شوراي شهر نيز با انتقاد از اصلاحيه كاهش تعداد اعضاي شوراي شهر ميگويد: اين مساله چندان موضوع پيچيدهاي نيست. وقتي تعداد جمعيت شهري اينقدر زياد است بايد سيستم مديريتي و اداره آن هم به تناسب همان جمعيت باشد. براي همين هم بوده كه از چند سال قبل بحث افزايش تعداد اعضاي شورا از ١٥ به ٣١ نفر مطرح بود تا اينكه در شوراي چهارم اجرايي شد. وي اين رويه مجلس را توهيني به اعضاي شورا ميداند و ميگويد: دوستان در مجلس بايد دليل بياورند كه چرا شهر تهران به ٣١ عضو نياز ندارد؟ آيا عملكردشان بد بوده يا به دليل منطق جديدي به اين نتيجه رسيدهاند كه تعداد بايد كاهش پيدا كند؟ اما اين شيوه تصويب، واقعا توهينآميز است. وي با اشاره به دلايل مجلس براي اتخاذ چنين تصميمي ميگويد: استدلال ارايهدهندگان اين اصلاحيه اين است كه با افزايش تعداد اعضا، شورا بيش از پيش سياسي ميشود، ولي من ميخواهم بگويم دقيقا برعكس است. هر چقدر تعداد كمتر شود، فقط امكان راي آوردن كانديداهاي مستقل كمتر و در عوض امكان انتخاب چهرههاي سياسي بيشتر ميشود؛ در حقيقت با اينكار، فضاي شورا چند برابر امروز سياسي خواهد شد و اين آفتي بزرگ براي شورا
خواهد بود. صابري در بخش ديگري از سخنان خود در پاسخ به اينكه واكنش شورا در مورد اين اصلاحيه چه خواهد بود، ميگويد: اين اصلاحيه به تصويب رسيده است و كاري از دست ما برنميآيد. تنها كاري كه ميتوانيم بكنيم اعتراض «مدني» است. البته اين مساله را حتما امروز در صحن شورا هم مطرح ميكنيم و نسبت به آن واكنش نشان ميدهيم ولي در كل كاري نميشود كرد.
اقبال شاكري: تصميم عجولانهاي بود
دكتر اقبال شاكري، رييس كميته عمران شوراي شهر نيز يكي ديگر از منتقدان سرسخت اين اصلاحيه است. وي با تاكيد براينكه هيچ كدام از اعضا در جريان تهيه و تدوين اين اصلاحيه نبودند، ميگويد: من ديروز درجلسه غير علني هم به خود شورا انتقاد كردم و گفتم چرا بايد اينقدر تعاملمان با مجلس كم باشد و در جريان چنين تصميمگيريهاي مهمي نباشيم؟ وي با اشاره به اينكه به اذعان اكثر مديران و مردم و كارشناسان، عملكرد شوراي چهارم بهتر و مثمر ثمرتر از شوراهاي قبل بوده است، ميگويد: يكي از دلايل اين امر همين افزايش تعداد اعضا از ١٥ به ٣١ نفر بوده است. چرا كه با اين افزايش شوراي چهارم بهترتوانست از عهده مسووليتهاي خود برآيد. شاكري با تاكيد براينكه با تصويب اصلاحيه ياد شده، قدرت نظارت شورا و عملكرد آن بهشدت تضعيف خواهد شد، ميگويد: اين يك امر بديهي است كه تعداد نمايندگان بايد براساس جمعيت و وسعت يك شهر تقسيم شود. حالا چرا نمايندگان مجلس چنين تصميمي گرفتهاند، مسالهاي است كه واقعا جاي سوال بسياري دارد.
منبع: اعتماد/ حمیدرضا خالدی
اصلا شورا به چه دردی میخوره