سهم بانوان در تالار قدرت، بسیار اندك است

همایش نقش زنان در توسعه پایدار با سخنرانی دکتر سیده‌فاطمه مقیمی، عضو شورای مرکزی کارگزاران سازندگی و دكتر وحید رحمانی‌خلیلی پنجشنبه در مازندران برگزار شد. در ابتدای این مراسم «شهیندخت مولاوردی»، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده و «زهرا شجاعی»، معاون امور خانواده و زنان ریاست‌جمهوری دولت اصلاحات و رئیس مجمع زنان اصلاح‌طلب، در پیام‌هایی جداگانه برای همایش نقش زنان در توسعه پایدار که از سوی زنان اصلاح‌طلب و حامیان دولت تدبیر و امید شرق استان مازندران برگزار شد، نسبت به دفاع از حقوق اجتماعی و سیاسی زنان واکنش نشان دادند. معاون رئیس‌جمهور در پیامی گفت: «امروزه دنیا با این واقعیت روبه‌رو شده که دیگر نمی‌توان زنان را به‌عنوان عوامل نامرئی در فرایند توسعه به حساب آورد و توانمندی‌های زنان در میزان موفقیت‌های دولت‌های درحال‌توسعه در زمینه کنترل رشد جمعیت، بی‌کاری، بهداشت و... امری ‌انکارنشدنی است».

او افزود: «این واقعیت است که منابع اولیه را از هر نقطه جهان می‌توان خریداری و به کشور منتقل کرد و به ارزش آن از طریق دانش و نوآوری افزود، درحالی‌که سرمایه انسانی، محور توسعه پایدار است با هیچ قیمتی نمی‌توان آن را خریداری و به داخل کشور منتقل کرد. هنر این است که چگونه از همه سرمایه‌های کشور و به‌ویژه سرمایه انسانی و توانمندی زنان بهره گرفت و هزینه‌های آموزش و توانمندی زنان را به حساب سرمایه نوشت. در دنیای امروز این استعداد، مهارت و خلاقیت است که تأمین‌کننده رشد پایدار است و این واقعیت را در تدوین برنامه ششم و تمامی برنامه‌ریزی‌ها نباید از نظر دور داشت. به‌منظور ارتقای سرمایه انسانی که با رشد شاخص‌های توسعه امری ضروری است و باید در جهت تدوین شاخص‌های توسعه حساس به جنسیت تلاش‌های جدی صورت پذیرد. بر اساس سند چشم‌انداز ٢٠ساله، ایران در سال ۱۴۰۴ کشوری برخوردار از دانش پیشرفته، توانایی در تولید علم و فناوری، متکی به سهم برتر منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در تولید ملی است. براین‌اساس تغییر رویکرد از اقتصاد مبتنی‌بر منابع به اقتصاد مبتنی‌بر دانش و اهمیت‌یافتن موضوع دستیابی به توسعه پایدار با سه محور نوآوری و کارآفرینی، فناوری و شایستگی ضروری است».

در شایسته‌سالاری، تفکیک جنسیت حاکمیت ندارد

دکتر «سیده‌فاطمه مقیمی» در همایش زنان اصلاح‌طلب و حامیان دولت شرق مازندران که با محوریت نقش زنان در توسعه پایدار در تالار وحدت بهشهر برگزار شد، افزود: «بحث امروز کشور درخصوص نقش زنان در توسعه پایدار است اما درواقع امروز دنیا نیز درباره این نقش صحبت می‌کند و ما اگر قرار است در این فرایند نقش‌آفرینی داشته باشیم باید ادبیات حضور در توسعه پایدار را ببینیم. او با بیان اینکه توسعه پایدار در یک پارادایم در ادبیات توسعه هست، افزود: «برای توسعه پایدار جایگاهی در سازمان ملل متحد تدوین کردند و نشست‌های دوره‌ای و کنگره‌های جهانی برای آن از سال ١٩٦٠ تا ١٩٩٤ برگزار شد». عضو شورای حزب کارگزاران سازندگی ایران افزود: «اگر قرار است توسعه اتفاق بیفتد این توسعه از آن همه آحاد جامعه‌ای است که در آن زندگی می‌کنند. همه می‌دانیم که در دنیا وقتی به آمار و ارقام نگاه می‌کنیم تقریبا نیمی از جمعیت جهان را زنان تشکیل می‌دهند و بزرگ‌ترین عامل توسعه در جامعه، توسعه‌ای به نام سرمایه انسانی است که امروز حدود ٦٠ الی ٧٠ درصد عامل توسعه را تشکیل می‌دهد و ٣٠ الی ٤٠ درصد سرمایه مالی است». مقیمی با بیان اینکه ارزش یک جامعه به میزان سرمایه انسانی آن جامعه است که از دو بخش مرد و زن تشکیل شده، گفت: « قابلیت حضور زنان جامعه در بخش‌های مختلف دیده شده البته ما به‌هیچ‌عنوان نمی‌خواهیم بگوییم زنان بالاتر از مردان هستند بلکه به‌دنبال شایسته‌سالاری و رفع نگاه جنسیتی هستیم تا تغییر در نگاه بنیادین حضور زنان را در جامعه اقتصادی ببینیم». او با اظهار اینکه مسلما همه ما اعتقاد به بنیان خانواده داریم، بیان کرد:

«اگر قرار است حضور زنان در بخش‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی شکل بگیرد، به‌هیچ‌عنوان حضور زن را در خانواده به‌عنوان همسر، مادر، دختر و خواهر نادیده نمی‌گیریم بلکه ابتدا باید وظیفه خود را در خانواده درست و کافی انجام دهد بعد در بیرون فعالیت کند». رئیس کانون زنان بازرگان ایران، با اشاره به ایده‌های اصلی توسعه پایدار، افزود: « قرار نیست زنان به‌عنوان مصرف‌کنندگان در جامعه باشند، زنان می‌توانند منبع تولید، زایش و منبع تفکرهای درست اجتماعی و اقتصادی در جامعه باشند».

«مقیمی» با بیان اینکه توسعه جامعه در گرو توسعه کارآفرینی است، تصریح کرد: «کارآفرینی یعنی ایده‌های خلاق و نوباورانه، حضور در بازارهای جدید و عرضه محصولاتی که رقابت با نمونه‌های قبلی و با کیفیت بهتر را با حداقل هزینه ارائه کند و این اتفاق زمانی روی می‌دهد که امکان آموزش برای آحاد جامعه وجود داشته باشد». او با اعلام اینکه امروز خوشبختانه ٦٠ درصد دانشجویان کشور را زنان جامعه تشکیل می‌دهند، افزود: «جامعه فرهیخته جامعه‌ای است که در آن تحصیلات و دانش به حدی برسد که فرهیختگان جامعه از قشر تحصیل‌کردگان آن انتخاب شوند مگر غیر از این است که دختران و زنان ما که اکثریت دانشگاه را تشکیل می‌دهند پس می‌توانند مدیران موفق اقتصاد ایران باشند البته ما به‌دنبال پست‌ها و شغل‌های دولتی برای زنان نیستیم اما برای پست‌های مدیریتی از دولت تقاضا کردیم از زنان باکفایت استفاده کند».

عضو هیأت‌رئیسه اتاق بازرگانی ایران، اضافه کرد: «وقتی صحبت از شایسته‌سالاری است نباید به جنسیت نگاه کنیم. کارآفرینی و اقتصاد تفکیک جنسیت ندارد. امروز به‌جز تفکر و دانش، موارد دیگر از جمله جنسیت، حاکمیت انتخاب ندارند. مقیمی با بیان اینکه شعار توسعه «جهانی اندیشه کن محلی عمل کن» نیز مورد قبول سازمان ملل است، اظهار کرد: «به دلیل آنکه ممکن است اندیشه جهانی در دنیا با یک ادبیات کلی ترسیم ‌شود ولی امکان بومی‌سازی آن در منطقه خاصی که زندگی می‌کنیم، متفاوت باشد، با این شعار ما به دنبال بومی‌سازی یک تفکر هستیم». وی با بیان اینکه باوجود حمایت بسیار زیاد قوانین موجود کشور از حضور زنان، باز هم زن دیده نمی‌شود، گفت: یکی از معیارها و شاخص‌های توسعه‌یافتگی کشورها، میزان مشارکت زنان در بحث‌های سیاسی و اقتصادی آن کشور است. عضو شورای حزب کارگزاران سازندگی ایران، با بیان اینکه دو سوم زمان کارکرد و مسئولیت‌های کاری دنیا را زنان انجام می‌دهند، خاطرنشان کرد: «چون ساعات کار در منزل را که حقوق و دستمزد برای آن در نظر گرفته نمی‌شود جزء ساعات کاری محسوب می‌شود، در جهان فقط یک دهم درآمد به زنان تعلق می‌گیرد و یک‌صدم دارایی‌های دنیا را زنان در اختیار دارند به دلیل اینکه حقوق و دستمزد برای زنان کمتر در نظر گرفته می‌شود و در قانون اساسی ما این اصل به صراحت بیان شده است». مقیمی با اشاره به بندهایی از قانون اساسی کشور، بیان کرد: «بند هشت از اصل سوم قانون اساسی مشارکت عامه (زن و مرد) را می‌پسندد و بند ١٤ قانون اساسی تساوی بین حقوق زن و مرد را بیان کرده و این حقوق شامل تحصیل آزاد برای همگان و صحه‌گذاری بر مشارکت برابر در همه عرصه‌هاست. همچنین بند ١٥ از اصل سوم توسعه و تحکیم برادری اسلامی و تعاون بین همه آحاد جامعه را شامل می‌شود. وی در پایان ابراز امیدواری کرد که دولت و مخصوصا مجلس با وضع قوانین جدید مثل مرخصی برای بارداری و دوران شیردهی و... منجر به حذف زنان از بازار کسب‌وکار نشوند و با نگاه کارشناسی به حضور زن به عنوان یک عامل مؤثر در توسعه اقتصاد کشور کمک کنند».

اصل مشارکت زنان به خوبی محقق نشده است

در ادامه دکتر «رحمانی خلیلی» به سخنرانی پرداخت و گفت:«جایگاه زنان جامعه ما فراتر از اینهاست». او با بیان اینکه در تالار قدرت، مدیریت و امور اجرائی كشور، سهم بانوان بسیار اندك است، افزود: «بسیاری از كسانی كه شعار حضور و مشاركت فراگیر زنان را در جامعه سر می‌دهند هیچ باوری نسبت به این موضوع نداشته و ندارند». عضو هیأت علمی دانشگاه، با بیان اینکه دو دیدگاه و تفكر در جوامع اسلامی نسبت به اصل مشاركت و حضور بانوان در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی وجود دارد، تصریح کرد: دیدگاه نخست معتقد است زن به‌دلیل ویژگی‌های روانی، فیزیكی و طبیعی و بنا بر استدلال به برخی آیات و روایات، صلاحیت مشاركت در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و امور مدیریتی و اجرائی به صلاح جامعه را ندارد و باید به همان نقش‌های مادری، همسری و خانه‌داری بپردازد. «رحمانی‌خلیلی» اضافه کرد: «حامیان دیدگاه دوم اعتقاد دارند كه خطاب‌های قرآن كریم هم مردان و هم زنان را در بر می‌گیرد و زنان غیر از مسئولیت‌های خانگی، می‌توانند مسئولیت‌های اجتماعی را نیز بر عهده گیرند». او با اظهار اینکه سیاست‌های انقلاب اسلامی ایران به مشاركت بانوان در عرصه‌های مختلف تا بالاترین سطوح سیاسی اجتماعی تأکید کرده است، گفت: «پس ضروری ا‌ست دولت‌ها، ابزاری فراهم کنند تا زنان با قدرت و به‌صورت فراگیر در عرصه‌های تصمیم‌گیری و ساختار قدرت و پیگیری راهكارهای مناسب برای ورود به مراجع برنامه‌ریزی كلان كشور مشاركت داشته باشند».

این فعال سیاسی شرق مازندران، افزود: «اگرچه عدم مشاركت سیاسی زنان از موانع توسعه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی كشور است، اما زمانی مشاركت سیاسی عامل رشد زنان خواهد بود كه این مشاركت در سطح نخبگان و هم توده زنان قابل تحقق باشد و رسیدن به این سطح مشاركت نیازمند اقدامات وسیع فرهنگی و اجتماعی در كل كشور است، ولی باوجود تأكیدات مقام معظم رهبری و اندیشه‌های امام خمینی(ره)، اصل مشاركت زنان به خوبی محقق نشده است». درحالی‌که یکی از حاضران با شعار مرگ بر ضد ولایت فقیه قصد ایجاد تشنج در همایش را داشت رحمانی خلیلی اظهار کرد: این نقشی که این فرد دارد در این همایش بازی می‌کند نقش واقعی یک زن نیست، جایگاه زنان جامعه ما فراتر از اینهاست. وی با بیان اینکه در تالار قدرت، مدیریت و امور اجرائی كشور، سهم بانوان بسیار اندك است، افزود: «بسیاری از كسانی كه شعار حضور و مشاركت فراگیر زنان را در جامعه سر می‌دهند هیچ باوری به این موضوع نداشته و ندارند».