رسانه های رسمی باید مکمل باشند و نه ادامه دهنده

در این یادداشت می خوانیم: ویژگی مهم شبکه های اجتماعی همین است، این ویژگی به کمک رسانه های رسمی آمده و در بسیاری موارد در زمینه اطلاع رسانی و خبررسانی سریع و با شتاب، جای خالی خبرنگاران حرفه ای را پر می کند.

حالا اما می توان به این ویژگی از دو زاویه نگاه کرد؛ گاهی می توان آن را تهدید دید و گاهی هم فرصت. امروزه با گسترش تکنولوژی، شبکه های اجتماعی امکان دسترسی آسان به اطلاعات را برای شهروندان فراهم کرده اند، امکانی که در بعضی مواقع ایجاد دردسر می کند و باعث شکل گیری فضای هیجانی در جامعه می شود. وقتی کاربران این موقعیت را در اختیار داشته باشند که نظرات خود را در کمترین زمان به دیگران انتقال دهند، قطعا نظرات مختلفی و متنوعی از این طریق منتقل می شود که شناخت سره از ناسره را برای مخاطب دشوار می کند. اینجاست که نقش رسانه های رسمی پر رنگ می شود و به کمک مردم می آیند.

رسانه های رسمی بر اساس تحقیق و جست وجو توازن را در خبررسانی رعایت و از جامعه ابهام زدایی می کنند. حالا اما مشکلی که به تازگی دیده شده و با انتشار خبر کشیدن بخیه های کودک خردسال در بیمارستان اصفهان خود را بیشتر نشان داد این است که رسانه های رسمی نقش و کارکرد اصلی خود را که ابهام زدایی و شفاف سازی اخبار است فراموش کرده اند و با فضای هیجانی جامعه همسو شده اند.

به نظر می رسد روندی در حال شکل گیری است که رسانه های رسمی هم تحت تاثیر شبکه های اجتماعی قرار گرفته اند و به جای اینکه روی آنها تاثیر بگذارند، از آنها تاثیر می گیرند و حتی گاهی به شایعه پراکنی و ابهام آلودی فضا کمک می کنند.

این امر اجتناب ناپذیر است و بیشتر جوامع را درگیر خود کرده است و هیچ رسانه ای نمی تواند مدعی باشد که از شبکه های اجتماعی و نظراتی که در آن پخش می شود تاثیر نمی گیرد و سعی می کند خود را به دور از این نظرات نگه دارد.

یکی از چالش های گریزناپذیر شبکه های اجتماعی همین است و باید برای آن راهکاری منطقی پیدا کرد. راهکاری مدیریت شده که نه شبکه های اجتماعی را به حاشیه براند و نه رسانه های رسمی را به شکل نامناسبی گسترده کند. زمانی این دو رسانه به کارکرد های واقعی خود نزدیک شده اند که بتوانند هر کدام جداگانه نقش خود را به درستی ایفا کنند و نیاز مردم را تامین سازند.

هر وقت رسانه های رسمی بتوانند به این جایگاه نزدیک شوند و در کنار شبکه های اجتماعی قرار بگیرند و از آنها تاثیر نگیرند و وظایف خود را انجام دهند، کارکرد اصلی خود را انجام داده اند. شبکه های اجتماعی هدفمند و سودده خواهند بود و مانند موتورهای جست وجو گر راهکاری برای بالا بردن سطح آگاهی مردم هستند، اما این نوع استفاده منوط به بالا بردن سطح سواد رسانه ای افراد در مورد استفاده از این تکنولوژی و ابزارهای ارتباطی است.

در چنین شرایطی شبکه های اجتماعی کارکرد واقعی خود را انجام داده اند و فرصتی می شوند برای انتقال آزاد اطلاعات و ارتباطات که به جریان آزاد اطلاعات مشهور است؛ امری مهم که نیاز جوامع امروزی است. کشش و اشتیاق مردم جوامع به شبکه های اجتماعی به دلیل این نیاز شکل گرفت.

نیاز به دریافت خبرها بدون ملاحظه کاری و سانسور که رسانه های رسمی از پس برآورده کردن آن بر نمی آمدند و شبکه های اجتماعی در این زمینه از آنها سبقت گرفتند و به این نیاز جوامع پاسخ دادند. بنابراین اگر فرصت ها و تهدید های شبکه های اجتماعی را کنار هم ببینیم، می توانیم برای بسیاری مشکلات راهکارهای منطقی پیدا کنیم.

*منبع: روزنامه اعتماد 22 آذر 1394