شمارش معکوس سرمایه گذاران خارجی برای حضور در صنعت پتروشیمی /دیوار تحریم ها کی می ریزد؟

ماهی که گذشت ، هر چند شمارش معکوس برای لغو تحریم ها را در خود داشت اما مملو از اتفاقات اقتصادی بود که گوشه اش به انرژی می گرفت . این عبارت را جوری دیگر نیز می توان بیان کرد . اتفاقاتی که در حوزه انرژی رخ داد اقتصاد را تحت تاثیر قرار داد . حالا دولت دیگر وارد مسیر شده است . از هسته ای به نفت رسید و از نفت به پتروشیمی . این یعنی هدف در سال های آتی هر چند انرژی است ، جلوگیری از خام فروشی نیز مد نظر است .

پتروشیمی هر چند سال هاست نقشی اساسی در اقتصاد ایران بازی می کند اما هنوز با مطلوب فاصله ای قابل توجه دارد . حالا این صنعت که می تواند ایران را از خام فروشی دور کند و نفت را با ارزش افزوده ای بالاتر راهی بازارهای صادراتی کند، با اقبال خوبی از سوی سرمایه گذاران خارجی روبرو شده است .

پایان نفتی ترین ماه سال 1394 ، با صنعت پتروشیمی گره خورد تا معلوم شود ایران قصد دارد در آینده بیش از 5 درصد تولیدات هیدرکربوری خود را به صنعت پتروشیمی اختصاص دهد . این اقدام طبیعتا باید همراه باشد ورود صنعت پتروشیمی به پایین دست .

مروری بر وضعیت صادرات نفتی نشان می دهد که نقریبا نیمی از ارزهای حاصل از صادرات عیر نفتی ایران، مستقیما از نفت سر چشمه می گیرند . گازهای همراه نفت و کالاهای پتروشیمی مهمترین کالاهای صادراتی از ایران هستند . کالاهایی که توانسته اند در دوران رونق ، درآمدهای مناسبی را راهی کشور کنند و شاید همین تاثیرگذاری شان بود که در مضیقه تحریم، پتروشیمی ها هم به فهرست اضافه شدند تا در دوره زمانی کوتاهی صادرات محصولات پتروشیمی تقریبا به یک سوم کاهش یابد .

در انتظار جهش

بررسی ها نشان می دهد صادرات محصولات پتروشیمی با تشدید تحریم ها ، کاهشی قابل توجه را تجریه کرده است . بازارهای صادراتی ایران در سال های اخیر کوچک شده است . صادرات 15 میلیارد دلاری محصولات پتروشیمی در سال 1390 ، به 10 میلیارد دلار کاهش یافته است . اولین پیش بینی مرد سیاسی کابینه آن است که ایران در سال های پیش رو با افزایش صادرات محصولات پتروشیمی روبرو خواهد شد . به گفته وی تحریم فناوری و صادرات محصولات پتروشیمی، مشکلات جذب سرمایه گذاری خارجی و تعاملات بانکی و پولی و نیز مشکلات حمل و نقل در پسابرجام برطرف خواهد شد.

بیزن زنگنه برای چندمین بار از زمان آغاز به کار دولت یازدهم ، شرکت های خارجی را به حضور در ایران دعوت کرده است و این دعوت ااما تفاوتی ماهوی با دعوت های پیشین داشت چرا که مدل جدید قراردادهای نفتی ایران رونمایی شده است و گردهمایی آخرین روزهای آذر به میزبانی پتروشیمی دومین نشست حوزه انرژی در یک ماه اخیر است . اولی با اقبال و استقبال خوب شرکت های خارجی برای معرفی قراردادهای نفتی برگزار شد و دومی برای معرفی اولویت های صنعت پتروشیمی با حضور نمایندگانی از 25 کشور برگزار شد . نگاه خیره سرمایه گذاران خارجی مدتهاست به ایران دوخته شده است. مذاکرات فراوانی برای ورود خارجی های به صنعت پتروشیمی در جریان است و ساختمانی در یکی از خیابان های شمالی که بر سر درش عنوان شزرکت ملی صنایع پتروشیمی نصب شده است، به یکی از مقصد های مهم خارجی هایی تبدیل شده است که فعلا گردش در تهران را به کارهای دیگرشان ترجیح می دهند .

آنها که برای فعالیت های آتی راهی ایران می شوند به این نکته اذعان دارند که تا سال 2025 ایران حرف اول را در بازار جهانی پتروشیمی خواهد زد . نمایندگان شرکت های خارجی در ایران بر این نکته تاکید داشتند که در انتظار ریختن دیوارهای تحریم هستند . دیوارهایی که مدتهاست ترک برداشته و حالا بنا بر گفته وزیر نفت تا چند روز اینده فروخواهد ریخت .

زهرا علی اکبری