خون پایتخت‌ نشینان از شهرستانی‌ها رنگین‌تر نیست

نمکدانی افتاده روی نقشه ایران با یک خروار نمک بیرون ریخته از آن روی پستی و بلندی کشور، می‌گفت مصرف نمک در ایران، بیش از دو برابر حد مجاز است؛ حبه قندی که دور کمرش متر گره زده بود، هشدار می‌داد اضافه وزن عامل ابتلا به دیابت است و سرنگی با روبان قرمز پیچیده شده دورش هم به مردم نهیب می‌زد یکی از راه‌های انتقال ایدز، تزریق از سرنگ مشترک است.

جای همه‌شان حالا روی بیلبوردهای تبلیغاتی خالی است. همه رفته‌اند گوشه انبارهای تاریک و چشم به راه مانده‌اند تا هفته‌ای دیگر که تن‌پوش پل‌ها شوند یا گوشه خیابان‌ها چشم مردم را بنوازند و ذهن‌شان را قلقلک بدهند.

دغدغه‌های متولیان سلامت در کشورمان کم نیست، آمار بالای مبتلایان به سرطان و ایدز، کابوس فشارخون بالا، زمینگیر شدن با انواع بیماری‌های قلبی و عروقی، ترس از پوکی استخوان، رژه بچه‌های چاق یا کوتاه و مبتلا به سوءتغذیه و... همین دلنگرانی‌ها باعث شد اواسط دی امسال، بیلبوردهای سلامت، تقریبا یک هفته، نگاه تهرانی‌ها را هر روز در معابر شکار کنند به این امید که آنها شعارهای حفظ سلامت را به‌خاطر بسپرند و سبک زندگی‌شان را تغییر بدهند و سراشیبی زندگی‌شان، به سوی بیماری و مرگ، دست‌کم شیب ملایم‌تری پیدا کند.

بیلبوردهای سلامت، ویژگی‌های مثبتی داشتند که ثابت می‌کرد هوشمندانه طراحی شده‌اند و صاحب‌نظرهایی فکرهایشان را روی هم گذاشته‌اند تا سبک زندگی سالم را بدون نمایش دادن تصاویر زننده از بیماری‌ها و ایجاد مزاحمت بصری برای شهروندان به نمایش بگذارند؛ اما هر طرحی که اجرایی می‌شود عیب و ایرادهایی هم دارد و طرح بیلبوردهای سلامت هم از این قاعده مستثنا نیست.

برای نمونه این بیلبوردها، فقط مدتی کوتاه، از در و دیوار شهر آویزان ماندند، حال آن که فرهنگ‌سازی برای تغییر سبک زندگی یک جامعه و ارتقای آگاهی‌شان باید مستمر باشد و اطلاع‌رسانی صرفا یک یا دو هفته‌ای در سال، بیش از آن‌که نهیبی به مردم برای اصلاح شیوه زیستن‌شان باشد، انگار رفع مسئولیتی از برخی متولیان سلامت است که رزومه کاری‌شان را پر می‌کند، اما شکی نیست که تغییر چندانی در شیوه زندگی شهروندان نمی‌دهد.

از سوی دیگر فقط 16 درصد جمعیت کشور در تهران زندگی می‌کنند، اما مردم استان‌های دیگر از پیام‌های سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها سهمی ندارند؛ در حالی که نه‌تنها وضع سلامتشان از احوال پایتخت‌نشین‌ها بهتر نیست بلکه بسیاری از آنها در برابر بیماری‌ها آسیب‌پذیرترند چون از خدمات بهداشتی و درمانی کافی در محل زندگی‌شان بی‌بهره‌اند و برای نجات جانشان گاه ناچارند حتی تا پایتخت سفر کنند. باور نمی‌کنید سری به چادرهای شهرستانی‌های سرگردان و مستاصل پشت بیمارستان‌های بزرگ پایتخت بزنید؛به نظرتان آنها چقدر از پیام‌های حوزه سلامت و تغییر سبک زندگی، سهم دارند؟
مریم یوشی زاده