ناهنجاری های جسمی و روانی متاثر از ترافیک شهری

آلودگی بیش از اندازه در تهران و دیگر کلان شهر های ایران و خسارات جبران ناپذیر این پدیده شوم آن گونه که، تا ۸۰ هزار میلیارد تومان در سال برآورد شده است من را بر آن داشت به عنوان یک مدیر شهری جهت رفع مشکل راه حلی ارا‌ئه کنم.

قوانین ترافیکی در جوامع مدرن امروزی به منظور کاهش استرس و ناهنجاری های رفتاری و روانی با برنامه ریزی خاصی حاکم است و آنچه که باید مورد توجه قرار گیرد برنامه ریزی صحیح و علمی برای پیشگیری از عوارض جسمی، روانی و اجتماعی ناشی از ترافیک است، اگر چه در کلان شهرهای بزرگ ایران نیز چنین قوانینی تا حدودی حاکم است ولیکن دقت و برنامه ریزی نه چندان محسوسی در آن مشاهده می شود.

تحقیقات نشان می دهد که آلودگی صوتی و خستگی های مزمن جسمی و روانی ناشی از ترافیک، آستانه تحمل افراد را کاهش داده و استرس، اضطراب و پرخاشگری را افزایش می دهد.

نشستن طولانی پشت فرمان اتومبیل، خستگی ناشی از عدم تحرک، آلودگی صوتی و آلودگی هوا، عدم رعایت مقررات و قوانین راهنمایی و رانندگی، عجول بودن افراد برای رسیدن به مقصد، استاندارد نبودن برخی خودروها از عوامل ترافیکی آسیب زا در سلامت روان محسوب می شود و موجب ناهنجاری های رفتاری می‌گردد.

مساله ترافیک در تهران به معضلی اجتناب ناپذیر تبدیل شده که آثار بسیار مخربی بر روان شهروندان داشته است و هزینه های فروانی را برجا می‌گذارد. اتلاف وقت، مصرف سوخت، آلودگی هوا، آلوگی صوتی، انواع امراض، تصادفات جرحی و فوتی از مهم ترین خسارات و آسیب های ترافیک درون شهری است.

آلودگی هوا یک مساله بسیار جدی است که بر سلامت افراد اثر مستقیم گذاشته و منجر به افزایش نرخ بیماری های با تهدید حیات افراد می گردد به طوری که سن بروز سکته و حملات قلبی، فشار خون و بیماری های تنفسی به شدت افزایش یافته است. آن‌گونه که سنین سکته در ایران زیر ۳۰ سال به وفور مشاهده شده و از نظر رتبه بندی ایران در مقوله بیماری های قلبی و مغزی رتبه بالایی را به خود اختصاص داده است.

حمل و نقل عامل اصلی تولید دی اکسید کربن و انتشار آن در هوا می باشد و اثر گلخانه ای حاصل از آن یکی از جدی ترین معضلات زیست محیطی به شمار می آید. برای سنجش ترافیک معمولا از شاخص زمان سفر استفاده می شود که متوسط نسبت زمان انجام یک سفر درون شهری در ساعات اوج ترافیک به زمان طی همان مسیر در شرایط عادی است.

بخشی از آلاینده ها که از طریق احتراق سوخت های فسیلی در خودروها منتشر می شوند، اثراتی مثل ایجاد بیماری ها، خسارت به محصولات کشاورزی،منابع طبیعی، ابینه، اموال و میراث های فرهنگی و بالاخره به صورت باران های اسیدی تخریب اکوسیستم و خوردگی تاسیسات را به همراه دارد.

این آلاینده ها که مخرب ترین شان ذرات معلق،هیدروکربن ها و مونواکسید کربن است می توانند در ایجاد و تشدید بیماری های خفیف مثل سردرد، سوزش چشم و حساسیت های موضعی تا بیماری های شدید و جدی چون ناراحتی های مزمن و حاد تنفسی، عوارض قلب و عروق و انواع سرطان ها نقش داشته باشند. لذا لزوم مشارکت ملی، سرمایه گذاری و بسیج نیروی انسانی در جهت ارتقای فرهنگ ترافیک و آموزش همگانی ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

درست است که در کل ایران میلیون ها دستگاه خودرو داریم اما رقم تعداد خودروهای کشورهایی مانند آلمان به تناسب بیشتر است.علت اینکه این کشورها همانند ما مشکل جدی آلودگی هوا ندارند، این است که اولا کیفیت خودروها و نوع سوخت آنها بهتر است.

دوم ناوگان حمل و نقل عمومی و خطوط متروی مناسب و کارآمد دارند و سوم هزینه های مربوط به استفاده از خودروهای شخصی از قبیل قیمت سوخت، هزینه پارکینگ ها و غیره به قدری بالا است که شهروندان ترجیح می دهند تا از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند. لذا در این کشورها، بکارگیری موارد تشویقی و تنبیهی به گونه ای است که در مدیریت سفر قرار دارد.

اما در ایران ترافیک و آلودگی هوا، مساله ای تکراری است که با وجود مشخص بودن پاسخ آن، متاسفانه هنوز مسئولین برای اجرا و پیاده سازی راه حلی اساسی، طرحی مدون را اجرا نکرده و این مشکل در تهران به وضعیت بحرانی رسیده است. راهکارهای خروج از این بن بست را می توان در چند مورد مهم خلاصه کرد از جمله:

۱- خروج و انتقال باربری های کامیون های سنگین و هم چنین کارگاه های آلاینده به خارج از محدوده شهر.

۲- ارتقاء سطح حمل و نقل عمومی از قبیل مترو و اتوبوس رانی.

۳- ایجاد و گسترش فضای سبز و پارک در سطح شهر.

۴-ارتقاء کیفیت خودروهای درون شهری و عملی کردن ممنوعیت تردد خودروهای فرسوده.

۵- احداث پارکینگ عمومی در سطح شهر و ممنوعیت پارک خودروها درطرفین خیابان ها و پارک اجباری در پارکینگ ها.

۶- احداث زیرگذر عابرپیاده به جای خط کشی عابر پیاده جهت عبور از سطح خیابان.

*مدیر پروژه خط ۶ مترو تهران