بازار مسکن بالاخره کی رونق می‌گیرد؟

تحریریه پارسینه: برخی می‌گویند زمستان روزهای آغازین پیش رونق بازار مسکن خواهد بودو اما هستند کارشناسانی که اعتقادی دیگر دارند. شاید بتوان نگاه حاکم بربازار مسکن را در قالب خوشبینانه و بدبینانه توصیف کرد. آنان که فعال بازار مسکن هستند و در گوشه ای به خرید و فروش مسکن مشغولند از بی رونقی بازار می گویند و آنکه اگر بازار تکانی هم بخورد بازهم گذر از پیش رونق تا رونق واقعی و خروج کامل از رکود شش سال زمان می طلبد. البته تمام این اگرها را با احتمال نگاه مثبت ترامپ به ایران مطرح می‌کنند. اما آنان که مثبت نگرند اکثرا مردمان دولت هستند که مسوولیت اداره بخش مسکن کشور را در بخش حاکمیتی برعهده دارند. بسیار خوشبین هستند و معتقدند زمستان امسال مسکن شکوفا می‌شود اما گران نمی‌شود!

دو تحلیل کاملا متفاوت دربازار این روزها باعث شده تا اغلب آنان که قصد خرید دارند دست نگه دارند و قدمی از قدم برندارند. البته در شهرهای بزرگ کمی رونق به خرید خانه هایی با متراژ کوچک و ارزان تر به نسبت دیگر خانه ها برگشته اما واقعیت آن است که تمام مشاوران املاک چه در پایین شهرها و چه در بالای شهرها از وضعیت موجود گلایه دارند و درعین حال تاکید می کنند که دخل و خرجشان باهم نمی‌خواند.

بررسیهای پارسینه از سطح شهر تهران نشان می‌دهد خانه های بزرگ و یا لوکس خریدار چندانی ندارند و همچنان بازار این بخش از خانه ها در رکود به سرمی‌برد. البته این رکود تنها معطوف به واحدهایی با متراژ زیاد و یا لوکس نیست بلکه در مناطق بالایی شهر تهران که بعضا قیمت هر متر خانه از ۱۰ میلیون تومان به بالا اعلام می‌گردد فروشی وجود ندارد. یکی از املاک داران منطقه نیاوران تاکید دارد که طی یکماه گذشته هیچگونه فروشی در این بنگاه صورت نگرفته و تنها چهار قرارداد اجاره بسته شده است.

این درحالی است که مسئولان امر از نگاه خوشبین خود از وضعیت مسکن در زمستان امسال می‌گویند.

براساس اظهارات مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، پیش‌بینی می‌ شود که ثبات نسبی در معاملات وجود داشته باشد. در حال حاضر حدود ۱۵ هزار معامله آپارتمان در شهر تهران به صورت ماهانه انجام می‌شود و با توجه به اینکه دامنه این معاملات در بدترین شرایط شش یا هفت هزار واحد و در بهترین شرایط نیز ۲۲ هزار واحد بوده است، تعداد ۱۵ هزار واحد رقم قابل قبولی است و اگر با همین نسبت حرکت کند، روند مطلوبی به نظر می‌رسد.

با این حال برخی معتقدند حضور ترامپ برمسند ریاست جمهوری آمریکا سایه بر بازار مسکن ایران انداخته است، در غیراینصورت باید این ماه ها شاهد رونق مسکن می‌بودیم اما حضور ترامپ و تاثیر روانی حضور وی به عنوان قدرت اول آمریکا باعث شده تا پیش رونق بازار مسکن به تاخیر بیفتد. درحالیکه برخی از کارشناسان خلاف این ادعا عقیده دارند.

یک کارشناس اقتصاد مسکن می‌گوید: با توجه به ثبات حاکمیتی در آمریکا، ترامپ اجازه ندارد تحول بزرگی در سیاست خارجی این کشور ایجاد کند و به همین لحاظ اقتصاد ایران در امان خواهد بود و هر نوع برنامه‌ریزی برای بخش مسکن به دست خودمان رقم می‌خورد.

براساس اظهارات سیدرضا قهاری همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، ترامپ دارد شعارهای انتخاباتی خود که رگه‌هایی از خشونت در آن دیده می‌شد را تعدیل می‌کند، زیرا روسای جمهور آمریکا خیلی نمی‌توانند تغییرات عمده‌ای در سیاست‌های این کشور بخصوص در زمینه‌هایی که به مسائل ملی مربوط است بدهند و باید تدابیری همسو با کنگره اتخاذ کنند.

به گفته وی، از نظر اصول علم اقتصاد، در شرایط نزاع و درگیری، دارایی‌های غیرمنقول همچون مسکن دچار سقوط قیمت و دارایی‌های منقول همچون طلا و ارز روند افزایشی به خود می‌گیرند اما این بدان معنا نیست که با انتخاب ترامپ به عنوان رییس جمهور آمریکا باید منتظر چنین شرایطی باشیم. آمریکا توانایی این را ندارد که در منطقه خاورمیانه درگیر یک مساله جدید شود؛ زیرا این کشور هم‌اکنون در سوریه، عراق و افغانستان درگیر است و بیش از این خود را گرفتار نخواهد کرد.

به گفته قهاری، ما باید جدا از سیاست‌ها و سناریوهایی که روسای جمهور آمریکا برای دنیا ترسیم می‌کنند به فکر بازنگری در برنامه‌های اقتصادی خود باشیم. اینکه منتظر بمانیم تا ببینیم انتخاب ترامپ چه تاثیری بر بازارهای داخلی ما از جمله بازار مسکن می‌گذارد، خود گواهی است بر این مساله که ما فاقد برنامه‌ریزی هستیم و منتظریم تا یک فرد برای اقتصاد ما تصمیم بگیرد؛ فردی که اتفاقا داخلی هم نیست.

این کارشناس با اشاره به ماهیت خوداتکایی بازار مسکن در ایران گفت: حوزه مسکن در ایران چندان به سیاست‌های خارجی مرتبط نیست و بخشی که در زمینه‌ی مسکن فعال است می‌تواند با درایت و آینده‌نگری دولتمردان خودمان فعال شود. اما متاسفانه در چند سال اخیر و با وجودی که بخش مسکن می‌تواند به اشتغال و تولید در حوزه‌های مرتبط کمک شایانی کند توفیق چندانی در این زمینه حاصل نشده و این بخش در حال ورود به پنجمین سال رکود است.

با این حال هنوز هم مشخص نیست که بازار مسکن در مرحله پیش رونق قرار خواهد گرفت یا خیر اما یک چیز کاملا مشهود است آنکه چه بخواهیم چه نخواهیم از زمان ورود بازار مسکن به پیش رونق تا رونق حدودا شش سال زمان لازم است تا بازار مسکن به رونق گذشته خود بازگردد. رونقی که سالهاست به فراموشی سپرده شده و شاید هم هیچگاه دوباره شاهد آن نباشیم، چرا که افزایش بی رویه قیمت ها و حباب قیمتی درسالهای گذشته مشکلاتی را ایجاد کرده که قطعا با توجه به آمارهایی مبنی بر قدرت خرید پایین جامعه به نظر می‌رسد بازار مسکن در بحرانی جدی به سر می‌برد که کمتر تدبیری می‌تواند آن را نجات دهد.