سرنوشت نامعلوم «خانه دکتر قریب»

«خانه تاریخی دکتر عبدالعظیم قریب» در استان مرکزی پس از ثبت ملی، ۱۵ سال در تملک فرهنگستان زبان و ادب فارسی و دو سال نیز در تملک میراث فرهنگی استان قرار داشت؛ اما این روزها خبرهایی از واگذاری دوباره‌ی آن به گوش می‌رسد.

سید محمد حسینی - مدیر اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی - در گفت‌وگو با ایسنا از آخرین اخبار مربوط به واگذاری بنای تاریخی خانه دکتر عبدالعظیم قریب، گفت: واگذاری این بنا از طریق صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی انجام می‌شود. اداره کل میراث فرهنگی استان نیز منتظر کارشناسان صندوق احیا هستند تا از نزدیک این بنا را بررسی کرده و با برآورد هزینه، امکان واگذاری آن را فراهم کنند.

او با بیان نکته که بر اینکه این اداره کل با واگذاری این بنای تاریخی موافقت کرده است، افزود: با این وجود کارشناسان صندوق احیا هنوز برای بررسی این بنای نیامده‌اند، اما اگر قرار باشد این واگذاری از طریق صندوق انجام شود، نیاز به تفاهم‌نامه ندارد.

وی تاکید کرد: فقط ساز و کار قانون‌مند همان صندوق احیا است که بنا را به دهیاری دهستان «گرکان» واگذار می‌کند. پس از واگذاری، این بنا با اعتبار دهیاری آن دهستان و زیر نظر کارشناس میراث فرهنگی استان مرمت و نگهداری می‌شود.

خَیّری برای خانه دکتر قریب پیدا نکردیم

بابک شکور - دهیار گرکان، نیز در توضیح سرنوشت بنای تاریخی خانه دکتر قریب به ایسنا گفت: از آنجا که تا امروز از اعتباری که رئیس‌جمهور در سفر اخیر خود به استان مرکزی برای مسئله فرهنگ در نظر گرفته‌اند، سهمی برای خانه دکتر قریب اختصاص پیدا نکرده است، در برگزاری جلساتی با میراث فرهنگی استان، تصمیم گرفتیم این خانه تاریخی از تملک میراث فرهنگی به بخش دیگری، مثلا دهیاری دهستان واگذار شود تا حداقل تا پیش از زمستان با جمع‌آوری مبالغی مانع تخریب بیشتر آن شویم.

او ادامه داد: البته دهیاری دهستان «گَرَکان» نیز در حال حاضر بودجه‌ی کافی برای مرمت بنا را در اختیار ندارد؛ هرچند که اگر بنا به دهیاری واگذار شود، بودجه‌اش به هدف مرمت و نگهداری از این خانه‌ی تاریخی، افزایش می‌یابد.

شکور با اشاره به همکاری خیرین در پذیرش مالکیت بنا، افزود: بنابر کمبود بودجه‌ی فعلی دهیاری، بهتر دیدیم تا پذیرش مالکیت خانه را به افراد خیز هم پیشنهاد دهیم تا آن‌ها هزینه‌های مرمت بنا را بر عهده بگیرند. ولی با شرایط اداره کل میراث فرهنگی استان، مبنی بر "تملک یافتن ۲۰ تا ۲۵ ساله خیرین بر بنا و اجاره‌ی آن با مقدار کمی بها بعد از انجام مرمت‌ها، به همان افراد"، خیری برای سرمایه‌گذاری در مرمت خانه استاد قریب بصورت اجاره‌ای پیدا نشد.

دهیار دهستان گرکان اظهار کرد: از آنجا که این ساختمان بنایی ثبت ملی و در مالکیت دولت است، دهیاری می‌تواند اعتبار بیشتری برای مرمت آن درخواست کند. ولی میراث فرهنگی استان تا از میزان بودجه‌ی دهیاری اطلاع نداشته باشد با این واگذاری موافقت نمی‌کند. از سوی دیگر مدیریت کل دفتر روستاییِ استانداری استان مرکزی پیش از مالکیت دهیاری بر خانه قریب، نمی‌تواند بودجه‌ای را برای آن تخصیص دهد.

شکور با اشاره به وضعیت نابسامان این خانه تاریخی در طول سال‌های گذشته و بی‌توجهی دستگاه‌های متولی تاکید کرد: با وجود این صحبت‌ها، اگر از اعتباری که آقای رئیس‌جمهور برای موضوع فرهنگ و میراث فرهنگی استان تخصیص داده‌اند، سهمی برای خانه‌ی دکتر قریب در نظر گرفته شود، باز هم ترجیح می‌دهیم مرمت این بنا توسط خود میراث فرهنگی انجام شود.

این بنای قاجاری پس از اضافه شدن به فهرست آثار ملی در سال ۷۸، تا حدود سال ۹۳ تحت تملک اداره کل میراث فرهنگی استان درآمد. مردادماه امسال گزارش‌هایی مبنی بر وضع نابسامان این بنای تاریخی از ایسنا منتشر شد که به دنبال آن، مدیر اداره کل در استان مرکزی در گفت‌وگویی با ایسنا، اعلام کرده بود که مرمت این بنا مستلزم تامین اعتبار این اداره است.

به دنبال سفر رئیس‌جمهوری به استان مرکزی، مدیران میراثی این استان از او و رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور برای مرمت بناهای شاخص این استان بودجه مشخصی تقاضا کردند. حسینی، مدیر اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردگشری این استان در آخرین صحبت‌هایش با ایسنا خبر داد که هنوز هیچ اعتباری پس از سفر استانی به آن‌ها ابلاغ نشده است.