ترامپ و سرگیجه ای به نام وزارت خارجه

پس از شنیده شدن نام هایی چون «جان بولتون»، «جان هانتسمن»، «دیوید پترائوس»، «رودی جولیانی»، «باب کورکر»، «میت رامنی» و... برای تصدی پست وزارت خارجه آمریکا و دیدارهای جداگانه دونالد ترامپ رئیس جمهوری منتخب آمریکا با هر یک از این افراد، نام فرد جدیدی در این رابطه شنیده می شود.

در همین رابطه گفته می شود احتمال ورود مدیر اجرایی شرکت «اکسون‌موبیل» به کابینه جدید آمریکا پس از خروج جولیانی از فهرست وزرای خارجه احتمالی ترامپ قویتر شد. یکی از اعضای گروه انتقال دولت دونالد ترامپ -رئیس‌جمهور منتخب آمریکا- اعلام کرد در حال حاضر «رکس تیلرسون،» مدیر ارشد اجرایی شرکت «اکسون‌موبیل»، نخستین گزینه برای تصدی سمت وزیر خارجه در دولت بعدی این کشور است.

ترامپ سه‌شنبه با تیلرسون ملاقات کرد و احتمالا اواخر هفته نیز بار دیگر با او گفتگو کند. به نظر می‌رسد ترامپ تا هفته آینده نام نامزد انتخابی خود برای تصدی سمت وزیر خارجه را اعلام کند. پس از اینکه رودی جولیانی، شهردار سابق نیویورک به طور رسمی از تصدی سمت وزیر خارجه انصراف داد، احتمال خدمت تیلرسون در این پست قویتر شد.

این عضو گروه انتقال ترامپ که نخواست نامش فاش شود، اعلام کرد احتمال انتخاب تیلرسون حتی از میت رامنی نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۲ آمریکا هم قوی‌تر است. البته هنوز هم نام رامنی، جان بولتون -سفیر سابق آمریکا در سازمان ملل، باب کورکر- سناتور ایالت تنسی- و «جیمز استاوریدیس»، دریاسالار بازنشسته آمریکا در فهرست ترامپ قرار دارد.

تیلرسون از سال ۲۰۰۶ تاکنون مدیر اجرایی اکسون موبیل بوده و انتظار می‌رود سال آینده بازنشسته شود.

این وضعیت در حالی است که رویترز چند روز قبل در گزارشی اعلام کرد: بحث و کشمکش میان مشاوران دونالد ترامپ پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر سر انتخاب میت رامنی به عنوان وزیر امور خارجه دولت آینده ترامپ روز یکشنبه شدت گرفت و علنی شد.

بحث و جدل بر سر این مسئله پس از آن علنی شد که مدیر تیم انتقال قدرت ترامپ هشدار داد اگر ترامپ رامنی را به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب کند با واکنش تند طرفدارانش روبرو خواهد شد.

چالش های تیلرسون
اگر تیلرسون گزینه مورد نظر ترامپ باشد، روابط تجاری او نیز زیر ذره بین خواهد رفت. شرکت اکسون موبیل در بیش از ۵۰ کشور جهان فعالیت کرده و در شش قاره جهان به اکتشاف نفت و گاز می پردازد. تیلرسون از سال ۲۰۰۶ رئیس و مدیر عامل این شرکت بوده و سال ۲۰۱۷ بازنشسته می شود.

در سال ۲۰۱۱، اکسون موبیل با شرکت روسنفت (Rosneft) بزرگترین شرکت نفتی دولتی روسیه قراردادی برای همکاری در کشف و استخراج نفت امضا کرد. این دو شرکت از آن زمان تاکنون در ۱۰ پروژه روسیه با یکدیگر مشارکت می کنند. ولادیمیر پوتین در سال ۲۰۱۳ مدال دوستی روسیه را به تیلرسون تقدیم کرد.

با این وجود، اقدامات مسکو در شبه جزیره کریمه و تحریم های ضد روسی متعاقب آمریکا، موجب زیان هنگفت اکسون موبیل شده و آن را وادار به تعطیلی برخی پروژه ها و تقبل دستکم یک میلیارد دلار زیان کرد. تیلرسون آشکارا از تحریم ها علیه روسیه انتقاد کرده است. ترامپ از گرم شدن روابط واشنگتن و مسکو حمایت می کند و کنگره نگران است که دولت بعدی برخی از تحریم ها علیه روسیه را برداشته یا کاهش دهد.