نام ایران در لیست سیاه FATF باقی می‌ماند!

تحریریه پارسینه: گروه ویژه اقدام مالی (FATF) در نشست سال گذشته، ۴ تیر ۹۵ با استقبال از تعهدات ایران برای بهبود تدابیر مقابله با پولشویی، برخی از محدودیت‌ها علیه ایران را به مدت یک سال معلق کرد. بدین ترتیب ایران به مدت ۱۲ ماه از لیست سیاه تعلیق شد تا اقداماتی در جهت اصلاح فرایندهای بانکی انجام دهد.

طبق این تصمیم اعلام شد که اگر ایران در ۱۲ ماه آینده موفق نشود پیشرفت لازم را انجام دهد سازمان FATF مجددا تدابیر معلق شده علیه ایران را اعمال خواهد کرد و اگر ایران در مدت مذکور به تعهداتش عمل کند، FATF اقدامات بعدی را مورد ملاحظه قرار خواهد داد. این سازمان از ایران خواست به طور کامل به رفع کاستی‌ها در مقابله با پولشویی و بویژه فاینانس تروریسم بپردازد.

این سازمان پیشتر اعلام کرده بود که بانکها باید در روابط تجاری و مبادلات با شهروندان ایرانی، کنترل‌ها و محدودیت‌های لازم را اعمال کنند. بنابراین، پیوستن به FATF بسیار مورد اهمیت است و در اقتصاد ایران تاثیر زیادی خواهد گذاشت. یکی از دلایلی که هنوز ایران نتوانسته مبالات بانکی خود را با جهان آغاز کند عدم پذیرش در این نهاد مالی بین المللی است.

هفته گذشته فرصت یک ساله ایران برای عمل به برخی تعهدات در زمینه مبارزه با پولشویی به پایان رسید و گروه ویژه اقدام مالی به بررسی شرایط ایران در این زمینه پرداخت اما سرانجام ایران نتوانست موفق به پیوستن به FATF شود.

اخیرا مقام‌های دولت آمریکا از تصمیم «کارگروه اقدام مالی» (FATF) برای نگاه داشتن نام ایران در فهرست سیاه این موسسه استقبال کرد.

کارگروه اقدام مالی جمعه گذشته پس از پایان نشست خود در شهر «والنسیا» در اسپانیا اعلام کرد که تعلیق برخی از اقدامات تقابلی علیه ایران را ادامه خواهد داد. این گروه علی‌رغم این تصریح کرد که نام ایران را کماکان در فهرست سیاه خود نگاه خواهد داشت. بدین ترتیب، مقام‌های وزارت خارجه و خزانه‌داری آمریکا نیز گفته‌اند که از تصمیم این گروه برای هشدار درباره مخاطرات مراودات مالی با ایران استقبال می‌کنند.

یک مقام خزانه‌داری آمریکا گفته است که با توجه به نقائص موجود در نظام پولشویی و مقابله با تأمین مالی تروریسم در ایران، FATF تصمیم گرفت که اقدامات تقابلی را رفع نکند، بلکه تعلیق اقدامات تقابلی را موقتاً تمدید بکند. FATF نظارت بر پیشرفت‌های ایران درباره این برنامه اقدام به منظور رفع نقائص نظام پولشویی و مقابله با تأمین مالی تروریسم را ادامه خواهد داد و در صورت لزوم، گام‌های بیشتر را برخواهد داشت.

اما پس از انتشار این اخبار راجع به عدم پیوستن ایران به این نهاد مالی، نمایندگان مجلس و اقتصاددانان هر کدام مباحثی را در این خصوص مطرح کرده اند. در این‌ میان اگرچه پیش از این برخی از نمایندگان ملت در خصوص این نهاد مالی بین المللی نظرات مخالفی را بیان کردند اما همچنان عده‌ای معتقدند که باید زمینه خروج کامل ایران از لیست سیاه FATF فراهم شود و برخی دیگر می‌گویند FATF دلیل محکمه پسندی برای ابقای ایران در لیست سیاه ندارد.

اخیرا غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی درباره تعلیق یکساله محدودیت‌های سازمان بین‌المللی مبارزه با پولشویی گفته است: در حال حاضر FATF علی رغم اقدامات شفاف، ایران را در لیست سیاه نگه داشته، اما تدابیر ضدپولشویی علیه ایران را به مدت یکسال تعلیق کرده است.

او می‌گوید: تعلیق یکساله محدودیت‌های سازمان بین‌المللی مبارزه با پولشویی کافی نیست FATF باید ایران را از لیست سیاه خارج کند. در این بین، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و مسئولان اقتصادی باید بصورت شفاف تر مانع از کارشکنی دشمنان و لابی‌های صهیونیستی در FATF شوند.

البته اقداماتی از سوی وزارت اقتصاد، برای تعلیق یکساله محدودیت‌های سازمان بین‌المللی مبارزه با پولشویی صورت گرفته، که البته باید تکمیل شود، تا ایران بتواند از لیست سیاه این نهاد مالی بین المللی خارج شود.

گفتنی است؛ گروه ویژه اقدام مالی FATF یک نهاد بین المللی است که در سال ۱۹۸۹ و توسط وزرای کشورهای عضو آن پایه‌گذاری شده است. در حال حاضر حدود ۱۹۸ کشور به صورت مستقیم یا از طریق گروه‌های منطقه‌ای در آن عضویت دارند و توصیه‌های این نهاد را به اجرا در آورده‌اند .

هدف این نهاد تدوین استانداردها و ارتقای شیوه اجرای مؤثر اقدامات قانونی، مقرراتی و عملیاتی در موارد مرتبط با مبارزه با پولشویی، تأمین مالی تروریسم، شفافیت مالی در جهان و کشورهای مورد نظر این نهاد بین‌المللی و دیگر تهدیداتی است که قابلیت اعتماد به نظام مالی بین‌المللی را تهدید می‌کند، از این رو‌ گروه مذکور یک مجموعه سیاست گذار است که توصیه‌های آن در فضای بین المللی از مقبولیت فراوانی برخوردار است.

حالا باز هم حضور ایران در لیست سیاه به تعلیق افتاد تا بازهم عملکرد ایران در زمینه مبارزه با پولشویی مورد بررسی قرار دهد اما مشخص نیست که چه زمانی ایران می‌تواند به ۱۹۸ کشور دیگر بپیوندد و مبادلات بانکی خود را تقویت کند.