روحانی در حال ایجاد شکاف بین اروپا و ترامپ

به گزارش انتخاب ایران از مدتها پیش برای بر هم زدن ائتلاف بین اروپا و ایالات متحده در مورد تهران تلاش می کرد. روحانی از هر ابزاری برای تاکید بر اینکه کشورش در مقایسه با دولت ترامپ،شریک قطعی و قابل اعتمادتری برای اروپاست استفاده کرد و برای تحقق این امر بویژه در سطح اقتصادی، چشم به مشارکت اروپا دوخته است؛ اما مشکل اینجاست که اغلب مراکز تصمیم گیری در ایران این راه را صحیح نمی شمارند و گشودن درهای این کشور به روی اروپا را یک ماجراجویی می دانند که در نهایت باعث شکست و زیان ایران می شود؛ چرا که اروپایی ها قطعا سیاست ایالات متحده را در مورد ایران پیش می گیرند.از این رو، کسانی که مخالف توافق هسته ای بودند، مسئولان را به روابط قویتر و استراتژیک تر با روسیه دعوت کردند.

در این میان، رئیس جمهور آمریکا لجاجت و سرسختی خود در مورد ایران را ثابت کرده است و در بسیاری از مسائل امنیتی جهان، اروپایی ها سیاستی متفاوت از سیاست امریکای ترامپ را اتخاذ کرده اند، که مهمترین مساله، اختلاف آنها در خصوص ایران است.

بدیهی است که دولتهای اروپایی به شکل ایجابی دعوتهای روحانی در مورد بهبود روابط را پذیرفته اند و این روابط در راستای ادامه عملیات از بین بردن استقرار و امنیت منطقه به ایران کمک کرده است. اما مدافعان این روابط نتایج مثبتی را برای آن قائل هستند که آثارش به ایران و غرب می رسد؛ مثل رکود سیاسی در لبنان در سال 2016 و استفاده امریکا از کمک ایران در عراق، برای مبارزه با داعش.

روحانی قصد دارد حجم سرمایه های خارجی مستقیم در کشورش را به50 میلیارد دلار در سال برساند. برخی بانکهای کوچک اروپایی در اتریش، دانمارک، فرانسه و آلمان وامهایی برای حمایت از صادرات به ایران داده اند، اما بانکهای بزرگ اروپایی که ایران نیاز مبرمی به سرمایه گذاری آنها دارد، هنوز در تصمیم گیری در این مورد مردّد هستند.

با وجود تلاشهای اروپایی برای باز ماندن درهای ارتباط با ایران و حرکت در مسیری متفاوت از دولت ترامپ، دو حزب موجود در واشنگتن بر این عقیده هستند که دولتهای اروپایی در صورتی که در دو راهی گزینه تجارت با ایران یا تحریم از سوی آمریکا قرار گیرند، ترجیح می دهند روابطشان با امریکا را حفظ کنند. همانطور که معتقدند تکیه بر موضع برخورد با تهران، مثل از بین بردن توافق هسته ای، اروپایی ها را به سمت قبول شروطی از جمله مذاکره دوباره در مورد توافق یا درخواست تغییر رفتار منطقه ای ایران، سوق می دهد.

با کناره گیری ایالات متحده، بعید است که ایران به تمام مفاد توافق هسته ای پایبند بماند؛ از سویی اروپا می داند که پایبند ماندن ایران به توافق، از قدرت آن برای افزایش برنامه های هسته ای می کاهد و همین مساله باعث کاهش احتمال حملات اسرائیل یا آمریکا به تاسیسات هسته ای ایران می شود.

در آینده ای نزدیک، واشنگتن به اروپایی ها برای اعمال تحریمهایی جدی در پاسخ به برنامه های موشکی ایران فشار خواهد آورد و اروپا هم به شرطی که این تحریمها موجب نابودی توافق هسته ای نشود، از آن حمایت می کند.

در پایان باید گفت ایران و ایالات متحده به سمت اوج گیری رویارویی ها پیش می روند. اروپایی ها بر این عقیده هستند که در صورت نوسان توافق هسته ای، امید ناچیزی برای حلّ دیپلماتیک مسائل مورد اختلاف با ایران وجود دارد و در ادامه احتمال بحرانی شدن استقرار و امنیت در منطقه خاورمیانه وجود دارد.

ایران در سیطره بر منطقه و بازی بر روی نقاط ضعف اروپایی ها پیروز شده است. اروپا نگران آن است که افزایش تحریمهای ایران موجب بروز درگیری شده و اروپایی ها نیز مجبور به دخالت در این درگیری شوند، از این رو، دائما در این باره هشدار می دهد. ایران در انداختن توپ به زمین آمریکا موفق نشد و در مقابل،اروپا در دام سرمایه گذاری در ایران و تجارت با آن گرفتار شد؛ بدین شکل توپی آتشین در زمین اروپا افتاده است،اما همچنان تصمیم نهایی با ترامپ است.