.svg)
رشد غیرقابل اجتناب جمعیت مسلمانان اروپا
پارسینه: به عقیده کارشناسان آمریکایی، تعداد مسلمانان در کشورهای اروپای غربی به سرعت در حال افزایش است، بطوریکه در سال ۲۰۲۵ تعداد آنها سه برابر خواهد شد.
سایت اینترنتی خبری-تحلیلی «راس بالت» روسیه در تحلیلی نوشته است: رشد جمعیت مسلمان در برخی کشورهای عضو اتحادیه اروپا ممکن است تا سال ۲۰۲۵ به سه برابر افزایش یابد، بطوریکه وضعیت جمعیتی این قاره را تغییر دهد.
مرکز تحقیقات جامعه شناسی «Pew Research Center» آمریکا که مطالعات وسیعی در مورد ترجیحات مذهبی در سراسر جهان دارد، تحقیقات جدیدی را منتشر کرده که چگونگی روند رشد پیروان دین اسلام در کشورهای عضو اتحادیه اروپا را بررسی کرده است. جمهوری‌های سابق شوروی که عضو اتحادیه اروپا نبوده و مسلما روسیه، در این تحقیقات مورد بررسی قرار نگرفته اند، این در حالی است که تعداد مسلمانان روسیه هم اکنون نیز بیشتر از کشورهایی مانند فرانسه و آلمان است.
در هر صورت محققان آمریکایی برای کشورهای اروپایی سه سناریو را در این رابطه پیش بینی کرده اند. گزارش منتشره با عنوان «رشد حمعیت مسلمان در اروپا»، به خوبی محتوای آن را نشان می دهد. به عقیده محققان آمریکایی، در حال حاضر مسلمانان تقریبا ۵ درصد جمعیت اتحادیه اروپا را تشکیل می دهند، ولی طبق سیاستی که دولتهای اروپایی در پیش گرفته اند، افزایش تعداد معتقدان به دین اسلام در این کشورها غیرقابل اجتناب است و موضوع فقط در چگونگی روند گسترش آن است. ضمن اینکه در این گزارش هیچ نتیجه گیری خاصی نیز صورت نگرفته، برای اینکه این موضوع دیگر مشکل سیاستمداران اروپایی و مخالفان قوانین مهاجرتی خواهد بود که چگونه با این واقعیت برخورد کنند.
۱-بسته شدن مرزهای اروپا و توقف سیاست پذیرش مهاجرت
نخستین سناریوی پیشنهادی کاملا غیرمحتمل به نظر می رسد. بر اساس آن، اروپا هم اکنون مرزهای خود را می بندد و روند پذیرش مهاجرین اقتصادی و پناهجویان را متوقف می کند. در این صورت تا سال ۲۰۲۵ تعداد کلی مسلمانان در اتحادیه اروپا به بیش از ۳۵ میلیون نفر خواهد رسید که ۱۰ درصد جمعیت اروپا را شامل خواهد شد. این رشد مربوط به رشد زاد و ولد در میان مسلمانان است: بر اساس اطلاعات آمریکایی ها، هر زن اروپایی در حال حاضر بطور متوسط ۱،۵ بچه به دنیا می آور که البته برای رشد متعارف جمعیتی در اتحادیه اروپا کافی نیست. در حالیکه این رقم در میان زنان مسلمان اروپایی بطور متوسط ۲،۶ فرزند است.
ضمن اینکه تعدادی از مهاجرین به کشورهای اروپایی هم از جوامع غیرمسلمان، مانند هند، بنگلادش و برخی کشورهای آفریقایی هستند. بدین ترتیب تا سال ۲۰۲۵ در اتحادیه اروپا، بیش از ۴۸۰ میلیون نفر زندگی خواهند کرد که بیش از ۳۵ میلیون نفر آنها را مسلمانان تشکیل می دهند که معادل ۷،۵ درصد کل جمعیت اروپا خواهد بود.
۲-کند شدن تدریجی روند سیل مهاجرت به قاره اروپا
سناریوی دوم به نظر واقع بینانه تر می رسد که بر اساس آن، روندد مهاجرت به اتحادیه اروپا بالاخره منظم و روندی کند پیدا خواهد شد. در این صورت تا سال ۲۰۲۵ تعداد مسلمانان در اتحادیه اروپا به ۱۱ درصد کل جمعیت اروپا افزایش خواهد یافت. و رقم واقعی آن تقریبا ۵۸ میلیون مسلمان در میان کل جمعیت ۵۱۶ میلیون نفری اتحادیه اروپا خواهد بود.
در اینجا باید این نکته هم اضافه شود که اگر مرزهای کشورهای اروپایی بطور کامل بسته نشود، به غیر از مهاجرین مسلمان، غیرمسلمان نیز به این قاره مهاجرت خواهند نمود که قطعا زاد و ولد داشته و بر جمعیت کلی اروپا خواهند افزود.
۳-ادامه سیاست «درهای باز» برای تندرویان اروپایی خوشایند نیست
سناریوی سوم را باید یک هدیه برای پوپولیستهای اروپایی، ملی گرایان و ناسیونالیستهای افراطی دانست. دقیقا درک آنها از سیاست مهاجرتی کنونی اروپا به این ترتیب است که بزودی در هر روستا در کشورهای عضو اتحادیه اروپا مناره یک مسجد هم دیده خواهد شد. صحبت بر سر ادامه سیاست «درهای باز» است که در سال ۲۰۱۶ از سوی "آنگلا مرکل" صدر اعظم آلمان اعلام شد و البته خود او بعدا آن را اصلاح کرد.
بر اساس این سناریو تا سال ۲۰۲۵ در اتحادیه اروپا بیش از ۷۵ میلیون پیرو دین اسلام در میان جمعیت بیش از ۵۳۸ میلیون نفری اروپا زندگی خواهند کرد. یعنی بدین ترتیب رشدی ۲۰۰ درصدی را شاهد خواهیم بود. البته با این وجود هم در این صورت مسلمانان بیشتر از ۱۴ درصد جمعیت قاره اروپا را تشکیل نخواهند داد.
مسلمانان در کشورهای اروپایی بطور یکسان پراکنده نیستند
واقعیت این است که جمعیت مسلمانان در قاره اروپا اصلا بطور یکسان پراکنده نشده است. برای مثال، در حال حاضر در جمهوری چک، جمعیت مسلمانان بسیار ناچیز و کمتر از یک درصد است. در اسلواکی نیز وضع به همین ترتیب است. در بلغارستان که اصلی ترین شاهراه پناهجویان از سوریه و ترکیه به کشورهای اروپایی است، فقط تعداد کمی مسلمانان ترک تبار زندگی می کنند. این در حالی است که در فرانسه حدود ۱۸ درصد جمعیت این کشور را مسلمانان تشکیل می دهند. در اتریش این رقم حدود ۲۰ درصد و در آلمان هم این تعداد آنها حدود ۱۰ درصد جمعیت این کشور است. بیشترین میزان مسلمانان در کشور سوئد است که حدود ۳۰ درصد می باشد که علت آن هم سیاست نرم مهاجرتی این کشور است. اگر بخواهیم ارقام واقعی را بیان کنیم، آلمان دارای حدود ۱۸ میلیون مسلمان و در انگلیس هم حدود ۱۳،۵ میلیون مسلمان زندگی می کنند.
ارائه الگوی کلی برای تمامی کشورهای اروپایی واقع بینانه نیست
در آخر باید یادآور شویم که فعلا واقع بینانه ترین وضعیت، سناریوی دوم است، نه سناریوی نخست یا سوم. ضمن اینکه این سناریو از لحاظ اقتصادی نیز به نفع کشورهای اروپایی خواهد بود. ضمن اینکه باید توجه داشت که بسیاری از ارقام ارائه شده از سوی محققان آمریکایی، شرطی هستند و ممکن است تحقق نیابند. علاوه بر این تصویر روشن تر از وضعیت جمعیتی اتحادیه اروپا باید توسط سیاستمداران و کارشناسان اروپایی ترسیم شود و این آنها هستند که نتیجه گیری لازم از این گزارش را خواهند داشت و مسلما برداشت هر یک از کشورهای اروپایی، بر اساس سیاستهای پذیرش مهاجر آنها، متفاوت باشد.
واقعیت این است که به دلیل تبلیغات ناسیونالیستهای افراطی در برخی کشورهای اروپایی، در حال حاضر مهاجرین مسلمان به منزله تهدیدات بالقوه و افزایش فعالیتهای تروریستی معرفی می شوند، بنابراین در چنین شرایطی تهیه یک برنامه راهبردی کلی برای آینده کشورهای اتحادیه اروپا بسیار دشوار است.
البته واقعیت غیرقابل اجتناب این است که در هر صورت جمعیت مسلمانان در قاره اروپا در حال افزایش است و در چنین شرایطی باید به فکر آن بود که چه شرایط منطقی را برای زندگی صلح جویانه مسلمانان و غیرمسلمانان در کشورهای اتحادیه اروپا بوجود آورد. شاید همزیستی مسالمت آمیز اقوام مختلف در روسیه، بتواند الگوی مناسبی در این زمینه باشد.
مرکز تحقیقات جامعه شناسی «Pew Research Center» آمریکا که مطالعات وسیعی در مورد ترجیحات مذهبی در سراسر جهان دارد، تحقیقات جدیدی را منتشر کرده که چگونگی روند رشد پیروان دین اسلام در کشورهای عضو اتحادیه اروپا را بررسی کرده است. جمهوری‌های سابق شوروی که عضو اتحادیه اروپا نبوده و مسلما روسیه، در این تحقیقات مورد بررسی قرار نگرفته اند، این در حالی است که تعداد مسلمانان روسیه هم اکنون نیز بیشتر از کشورهایی مانند فرانسه و آلمان است.
در هر صورت محققان آمریکایی برای کشورهای اروپایی سه سناریو را در این رابطه پیش بینی کرده اند. گزارش منتشره با عنوان «رشد حمعیت مسلمان در اروپا»، به خوبی محتوای آن را نشان می دهد. به عقیده محققان آمریکایی، در حال حاضر مسلمانان تقریبا ۵ درصد جمعیت اتحادیه اروپا را تشکیل می دهند، ولی طبق سیاستی که دولتهای اروپایی در پیش گرفته اند، افزایش تعداد معتقدان به دین اسلام در این کشورها غیرقابل اجتناب است و موضوع فقط در چگونگی روند گسترش آن است. ضمن اینکه در این گزارش هیچ نتیجه گیری خاصی نیز صورت نگرفته، برای اینکه این موضوع دیگر مشکل سیاستمداران اروپایی و مخالفان قوانین مهاجرتی خواهد بود که چگونه با این واقعیت برخورد کنند.
۱-بسته شدن مرزهای اروپا و توقف سیاست پذیرش مهاجرت
نخستین سناریوی پیشنهادی کاملا غیرمحتمل به نظر می رسد. بر اساس آن، اروپا هم اکنون مرزهای خود را می بندد و روند پذیرش مهاجرین اقتصادی و پناهجویان را متوقف می کند. در این صورت تا سال ۲۰۲۵ تعداد کلی مسلمانان در اتحادیه اروپا به بیش از ۳۵ میلیون نفر خواهد رسید که ۱۰ درصد جمعیت اروپا را شامل خواهد شد. این رشد مربوط به رشد زاد و ولد در میان مسلمانان است: بر اساس اطلاعات آمریکایی ها، هر زن اروپایی در حال حاضر بطور متوسط ۱،۵ بچه به دنیا می آور که البته برای رشد متعارف جمعیتی در اتحادیه اروپا کافی نیست. در حالیکه این رقم در میان زنان مسلمان اروپایی بطور متوسط ۲،۶ فرزند است.
ضمن اینکه تعدادی از مهاجرین به کشورهای اروپایی هم از جوامع غیرمسلمان، مانند هند، بنگلادش و برخی کشورهای آفریقایی هستند. بدین ترتیب تا سال ۲۰۲۵ در اتحادیه اروپا، بیش از ۴۸۰ میلیون نفر زندگی خواهند کرد که بیش از ۳۵ میلیون نفر آنها را مسلمانان تشکیل می دهند که معادل ۷،۵ درصد کل جمعیت اروپا خواهد بود.
۲-کند شدن تدریجی روند سیل مهاجرت به قاره اروپا
سناریوی دوم به نظر واقع بینانه تر می رسد که بر اساس آن، روندد مهاجرت به اتحادیه اروپا بالاخره منظم و روندی کند پیدا خواهد شد. در این صورت تا سال ۲۰۲۵ تعداد مسلمانان در اتحادیه اروپا به ۱۱ درصد کل جمعیت اروپا افزایش خواهد یافت. و رقم واقعی آن تقریبا ۵۸ میلیون مسلمان در میان کل جمعیت ۵۱۶ میلیون نفری اتحادیه اروپا خواهد بود.
در اینجا باید این نکته هم اضافه شود که اگر مرزهای کشورهای اروپایی بطور کامل بسته نشود، به غیر از مهاجرین مسلمان، غیرمسلمان نیز به این قاره مهاجرت خواهند نمود که قطعا زاد و ولد داشته و بر جمعیت کلی اروپا خواهند افزود.
۳-ادامه سیاست «درهای باز» برای تندرویان اروپایی خوشایند نیست
سناریوی سوم را باید یک هدیه برای پوپولیستهای اروپایی، ملی گرایان و ناسیونالیستهای افراطی دانست. دقیقا درک آنها از سیاست مهاجرتی کنونی اروپا به این ترتیب است که بزودی در هر روستا در کشورهای عضو اتحادیه اروپا مناره یک مسجد هم دیده خواهد شد. صحبت بر سر ادامه سیاست «درهای باز» است که در سال ۲۰۱۶ از سوی "آنگلا مرکل" صدر اعظم آلمان اعلام شد و البته خود او بعدا آن را اصلاح کرد.
بر اساس این سناریو تا سال ۲۰۲۵ در اتحادیه اروپا بیش از ۷۵ میلیون پیرو دین اسلام در میان جمعیت بیش از ۵۳۸ میلیون نفری اروپا زندگی خواهند کرد. یعنی بدین ترتیب رشدی ۲۰۰ درصدی را شاهد خواهیم بود. البته با این وجود هم در این صورت مسلمانان بیشتر از ۱۴ درصد جمعیت قاره اروپا را تشکیل نخواهند داد.
مسلمانان در کشورهای اروپایی بطور یکسان پراکنده نیستند
واقعیت این است که جمعیت مسلمانان در قاره اروپا اصلا بطور یکسان پراکنده نشده است. برای مثال، در حال حاضر در جمهوری چک، جمعیت مسلمانان بسیار ناچیز و کمتر از یک درصد است. در اسلواکی نیز وضع به همین ترتیب است. در بلغارستان که اصلی ترین شاهراه پناهجویان از سوریه و ترکیه به کشورهای اروپایی است، فقط تعداد کمی مسلمانان ترک تبار زندگی می کنند. این در حالی است که در فرانسه حدود ۱۸ درصد جمعیت این کشور را مسلمانان تشکیل می دهند. در اتریش این رقم حدود ۲۰ درصد و در آلمان هم این تعداد آنها حدود ۱۰ درصد جمعیت این کشور است. بیشترین میزان مسلمانان در کشور سوئد است که حدود ۳۰ درصد می باشد که علت آن هم سیاست نرم مهاجرتی این کشور است. اگر بخواهیم ارقام واقعی را بیان کنیم، آلمان دارای حدود ۱۸ میلیون مسلمان و در انگلیس هم حدود ۱۳،۵ میلیون مسلمان زندگی می کنند.
ارائه الگوی کلی برای تمامی کشورهای اروپایی واقع بینانه نیست
در آخر باید یادآور شویم که فعلا واقع بینانه ترین وضعیت، سناریوی دوم است، نه سناریوی نخست یا سوم. ضمن اینکه این سناریو از لحاظ اقتصادی نیز به نفع کشورهای اروپایی خواهد بود. ضمن اینکه باید توجه داشت که بسیاری از ارقام ارائه شده از سوی محققان آمریکایی، شرطی هستند و ممکن است تحقق نیابند. علاوه بر این تصویر روشن تر از وضعیت جمعیتی اتحادیه اروپا باید توسط سیاستمداران و کارشناسان اروپایی ترسیم شود و این آنها هستند که نتیجه گیری لازم از این گزارش را خواهند داشت و مسلما برداشت هر یک از کشورهای اروپایی، بر اساس سیاستهای پذیرش مهاجر آنها، متفاوت باشد.
واقعیت این است که به دلیل تبلیغات ناسیونالیستهای افراطی در برخی کشورهای اروپایی، در حال حاضر مهاجرین مسلمان به منزله تهدیدات بالقوه و افزایش فعالیتهای تروریستی معرفی می شوند، بنابراین در چنین شرایطی تهیه یک برنامه راهبردی کلی برای آینده کشورهای اتحادیه اروپا بسیار دشوار است.
البته واقعیت غیرقابل اجتناب این است که در هر صورت جمعیت مسلمانان در قاره اروپا در حال افزایش است و در چنین شرایطی باید به فکر آن بود که چه شرایط منطقی را برای زندگی صلح جویانه مسلمانان و غیرمسلمانان در کشورهای اتحادیه اروپا بوجود آورد. شاید همزیستی مسالمت آمیز اقوام مختلف در روسیه، بتواند الگوی مناسبی در این زمینه باشد.
منبع:
خبرگزاری تسنیم
ارسال نظر