.svg)
قاسم افشار ؛ خبرخوان ملت
پارسینه: صدای ماندگار قاسم افشار در خاطر مردم ایران جاودانه شده است؛ ۳۰ سال خبرخوان ملت بود و چهره مصمم، صدای غرا و تسلط کم نظیر او فراموش نخواهد شد. مردم عادت کرده بودند، هر شب تصویر او را در قاب تلویزیون ببینند و خبر‌ها را با صدای او بشنوند. در پاییز غمآلود سال ۸۸ به یکباره خبر تلویزیون را وانهاد و کناره گرفت و خبر درگذشت ناگهانی اش، ملتی را اندوهگین کرد.
صدای ماندگار قاسم افشار در خاطر مردم ایران جاودانه شده است؛ ۳۰ سال خبرخوان ملت بود و چهره مصمم، صدای غرا و تسلط کم نظیر او فراموش نخواهد شد. مردم عادت کرده بودند، هر شب تصویر او را در قاب تلویزیون ببینند و خبر‌ها را با صدای او بشنوند. در پاییز غمآلود سال ۸۸ به یکباره خبر تلویزیون را وانهاد و کناره گرفت و خبر درگذشت ناگهانی اش، ملتی را اندوهگین کرد.
گویندگى، یک مهارت و فن است و گوینده نقش تعیین‌کننده‌اى در ارائه خبر و ایجاد ارتباط با مخاطب دارد. این حرفه به‌علت اینکه تمام تلاش و حاصل کار عوامل دست‌اندرکار خبر را به مخاطب منتقل مى‌کند، اهمیت خاصی دارد و گوینده، تجلى روح دسته جمعى عوامل تولید خبر و متبلورکننده حاصل کار آن‌ها و ارائه‌دهنده برآیند کار دسته‌جمعى است. هرچند در ارائه خبر عوامل و منابع گوناگونى موثر است، ولى آنچه بیشتر در ذهن مخاطبان جاى مى‌گیرد، حضور گوینده به‌عنوان رواى قصه خبر است. افشار برخلاف برخی گویندگان خبر که فقط صدای خوب دارند، خبر را می‌فهمید؛ به همین خاطر، آن را درست می‌خواند و برای مخاطبان تلویزیون، گوینده بسیار محبوبی بود. او تحصیلات خود را در دانشگاه علامه طباطبایی انجام داده بود و حتی در یکی از پژوهش‌های ارتباطی محسنیان راد همکاری داشت.
گوینده خبر، فردى است که ضمن شناخت مبانى آن، علاوه بر مشارکت نسبى در تهیه و تنظیم، وظیفه اجرای اخبار را به‌عهده دارد. گویندگى تنها در قیافه و صداى جذاب داشتن و تسلط بر خواندن خبر خلاصه نمى‌شود و مجموعه‌اى از مهارت‌ها و ارتباط کلامى و غیرکلامى را طلب مى کند. چهره و صدای رسمی و جدی قاسم افشار در گویندگی خبر، به بخش خبری اصلی تلویزیون در سال‌های بعد از انقلاب هویت داده و او توانسته بود با اجرای موفق خود نظر مخاطبان را به خود جلب کند؛ چنانکه غیبت پرابهام او بعد از رویداد‌های سال ۸۸ هیچ گاه از خاطر مردم نرفت و همیشه اخبار مربوط به او مورد استقبال مخاطبان رسانه‌ها قرار می‌گرفت و شوربختانه ما مردمی هستیم که بعد از مرگ اشخاص به بزرگی و اهمیت آن‌ها پی می‌بریم.
درک و اقناع «مخاطب» در تمام حوزه‌های ارتباطات یک امر مهم است. این امر مهم در بخش خبر تلویزیون به یک اصل تبدیل می‌شود. نحوه اجرای یک خبر در میزان اعتماد مخاطب به آن خبر موثر است و قاسم افشار، استاد چنین خبرخوانی بود. متن را بی احساس و خشک اجرا نمی‌کرد. کلمات را می‌فهمید و بار عاطفی آن‌ها با لحن صدای او هماهنگ بود. رمز ماندگاری صدای افشار در خاطر ملت همین تسلط به مقوله خبر بود.
درگذشت گوینده محبوب، بهانه‌ای است تا درباره کاستی‌های خبر در رسانه ملی بیشتر گفته شود. برای متولیان خبر رادیو و تلویزیون، اقناع مخاطبان، اولویت اول نیست؛ به همین دلیل ریزش مستمر بینندگان اخبار صدا و سیما و گسیل آن‌ها به اخبار تلویزیون‌های ماهواره ای، در سالیان اخیر تداوم داشته است. شیوه فعلی خبررسانی و پردازش اطلاعات که براساس سلسله مراتب و دستکاری ایدئولوژیک اخبار و قطبی‌سازی آن و تبدیل بخش خبری به عرصه تسویه حساب با منتقدان و مخالفان حزبی انجام می‌شود، حاصلی جز قهر مخاطب نداشته است. سازمان صداوسیما به‌عنوان دستگاه فرهنگی، تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی نظام، باید بتواند پوشش خبری درست و علمی فراهم کند و برای این کار، لازم است رویکرد خود را از فردمحوری به نظاممحوری تغییر دهد. با طلب آمرزش الهی برای روح بزرگ انسان فرهیخته و محبوب ملت قاسم افشار، امید است شاهد تحولات مثبت و خوب درحوزه تولید و پخش اخبار رادیو و تلویزیون باشیم تا امثال افشار‌ها قدر ببینند و بر صدر بنشینند، نه آنکه در غربت و انزوا بمیرند. مردم انسان‌های خوب را فراموش نمی‌کنند.
گویندگى، یک مهارت و فن است و گوینده نقش تعیین‌کننده‌اى در ارائه خبر و ایجاد ارتباط با مخاطب دارد. این حرفه به‌علت اینکه تمام تلاش و حاصل کار عوامل دست‌اندرکار خبر را به مخاطب منتقل مى‌کند، اهمیت خاصی دارد و گوینده، تجلى روح دسته جمعى عوامل تولید خبر و متبلورکننده حاصل کار آن‌ها و ارائه‌دهنده برآیند کار دسته‌جمعى است. هرچند در ارائه خبر عوامل و منابع گوناگونى موثر است، ولى آنچه بیشتر در ذهن مخاطبان جاى مى‌گیرد، حضور گوینده به‌عنوان رواى قصه خبر است. افشار برخلاف برخی گویندگان خبر که فقط صدای خوب دارند، خبر را می‌فهمید؛ به همین خاطر، آن را درست می‌خواند و برای مخاطبان تلویزیون، گوینده بسیار محبوبی بود. او تحصیلات خود را در دانشگاه علامه طباطبایی انجام داده بود و حتی در یکی از پژوهش‌های ارتباطی محسنیان راد همکاری داشت.
گوینده خبر، فردى است که ضمن شناخت مبانى آن، علاوه بر مشارکت نسبى در تهیه و تنظیم، وظیفه اجرای اخبار را به‌عهده دارد. گویندگى تنها در قیافه و صداى جذاب داشتن و تسلط بر خواندن خبر خلاصه نمى‌شود و مجموعه‌اى از مهارت‌ها و ارتباط کلامى و غیرکلامى را طلب مى کند. چهره و صدای رسمی و جدی قاسم افشار در گویندگی خبر، به بخش خبری اصلی تلویزیون در سال‌های بعد از انقلاب هویت داده و او توانسته بود با اجرای موفق خود نظر مخاطبان را به خود جلب کند؛ چنانکه غیبت پرابهام او بعد از رویداد‌های سال ۸۸ هیچ گاه از خاطر مردم نرفت و همیشه اخبار مربوط به او مورد استقبال مخاطبان رسانه‌ها قرار می‌گرفت و شوربختانه ما مردمی هستیم که بعد از مرگ اشخاص به بزرگی و اهمیت آن‌ها پی می‌بریم.
درک و اقناع «مخاطب» در تمام حوزه‌های ارتباطات یک امر مهم است. این امر مهم در بخش خبر تلویزیون به یک اصل تبدیل می‌شود. نحوه اجرای یک خبر در میزان اعتماد مخاطب به آن خبر موثر است و قاسم افشار، استاد چنین خبرخوانی بود. متن را بی احساس و خشک اجرا نمی‌کرد. کلمات را می‌فهمید و بار عاطفی آن‌ها با لحن صدای او هماهنگ بود. رمز ماندگاری صدای افشار در خاطر ملت همین تسلط به مقوله خبر بود.
درگذشت گوینده محبوب، بهانه‌ای است تا درباره کاستی‌های خبر در رسانه ملی بیشتر گفته شود. برای متولیان خبر رادیو و تلویزیون، اقناع مخاطبان، اولویت اول نیست؛ به همین دلیل ریزش مستمر بینندگان اخبار صدا و سیما و گسیل آن‌ها به اخبار تلویزیون‌های ماهواره ای، در سالیان اخیر تداوم داشته است. شیوه فعلی خبررسانی و پردازش اطلاعات که براساس سلسله مراتب و دستکاری ایدئولوژیک اخبار و قطبی‌سازی آن و تبدیل بخش خبری به عرصه تسویه حساب با منتقدان و مخالفان حزبی انجام می‌شود، حاصلی جز قهر مخاطب نداشته است. سازمان صداوسیما به‌عنوان دستگاه فرهنگی، تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی نظام، باید بتواند پوشش خبری درست و علمی فراهم کند و برای این کار، لازم است رویکرد خود را از فردمحوری به نظاممحوری تغییر دهد. با طلب آمرزش الهی برای روح بزرگ انسان فرهیخته و محبوب ملت قاسم افشار، امید است شاهد تحولات مثبت و خوب درحوزه تولید و پخش اخبار رادیو و تلویزیون باشیم تا امثال افشار‌ها قدر ببینند و بر صدر بنشینند، نه آنکه در غربت و انزوا بمیرند. مردم انسان‌های خوب را فراموش نمی‌کنند.
* قادر باستانی/ مدرس و پژوهشگر علوم ارتباطات اجتماعی
ارسال نظر