دلیل کاهش باروری زنان ایران چیست؟

احمد دراهکی دکترای جمعیت شناسی و مدرس دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه در موضوع جمعیت، سه مقوله مرتبط با یکدیگر وجود دارد که باید با هم آنها را مورد توجه قرار داد، گفت: تعداد، رشد و ساختار جمعیت سه مقولهای هستند که نباید در این مسئله از آن ها غفلت کرد. در سال ۱۳۰۰ ایران حدود ده میلیون نفر جمعیت داشت که در ۳۵ سال بعد به ۱۹ میلیون نفر رسیده است و در آخرین سرشماری، جمعیت کشور به ۸۰ میلیون نفر رسیده است یعنی در یک سده جمعیت ایران هشت برابر شده است که قابل توجه است.

وی درباره رشد جمعیت اظهار کرد: از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۵ رشد جمعیت ۳,۹ درصدی داشتیم. بر اساس این میزان رشد، هر ۱۸ سال جمعیت کشور دو برابر می‌شود؛ بنابراین سیاست‌های کاهشی جمعیت دنبال شد و در یک دهه از سال ۶۵ تا ۷۵ نرخ رشد جمعیت به ۱.۹ و اکنون به ۱.۲ رسیده است.

این دکترای جمعیت شناسی با اشاره به ساختار جمعیت ایران عنوان کرد: جمعیت ایران از نظر جمعیت شناسی در پنجره جمعیت و از نظر اقتصادی به عنوان هدیه جمعیتی قرار گرفته است و در مرحله بعدی در موقعیت سالمندی جمعیت قرار می گیریم.

دراهکی در ادامه با تصریح بر اینکه اعتقاد به بحران سالمندی ندارم، گفت: بخشی از باروری، تحت تاثیر ساختار سنی قرار می گیرد. بر اساس سرشماری سال ۹۵ باروری ایران به سطح جانشینی رسیده است و نسبت به سال ۹۰ که ۱,۸ بوده، افزایش داشته و به ۲.۴ رسیده است.

وی که در برنامه‌ای رادیویی صحبت می‌کرد، درباره دلایل کاهش باروری اظهار کرد: بر اساس آمار ۳۸ درصد دلیل کاهش باروری ایران، به خاطر افزایش سن ازدواج است. در سال ۴۲ میانگین سن ازدواج زنان در ایران حدود ۱۸ سال بود که الان به ۲۳ سال رسیده است. یکی از کارهایی که می توانیم در راستای افزایش باروری انجام دهیم، تسهیل در ازدواج است که هم با فرهنگ ایرانی و اسلامی سازگاری دارد و هم تاثیر زیادی در افزایش نرخ جمعیت دارد.

مدرس دانشگاه علامه طباطبایی به آمار افزایش سن سالمندی در کشور اشاره و خاطرنشان کرد: حدود چهار میلیون نفر از جمعیت ایران بالای ۶۵ سال در سرشماری ۱۳۹۵ قرار دارند. بر اساس برآوردهای انجام گرفته، اگر سطح باروری را بر اساس سرشماری سال ۹۰ ملاک قرار دهیم، جمعیت ایران در سال ۱۴۳۰ که پایان فاز پنجره جمعیتی است، به ۹۴ میلیون نفر می رسد و اگر سطح باروری را بر اساس سرشماری سال ۹۵ قرار دهیم، جمعیت ایران به ۹۸ میلیون نفر می‌رسد و این یعنی جمعیت کشور رو به رشد است و جمعیت سالمند بالای ۶۵ سال حدود ۲۰ میلیون نفر را در بر می‌گیرد.