عامل اصلی آلودگی هوای تهران

امروز هوای تهران برای گروه‌های حساس ناسالم است. تصورمی‌شد با پایان فصل سرما آلودگی هوا از تهران رخت بربندد و انتظار نمی‌رفت که هوای آلوده تهران تا بهار و تابستان کشدار شود، علاوه بر اینکه بهار امسال نسبت به دو سال گذشته آلوده‌تر ارزیابی می‌شود و طی روزهای گذشته شاخص میانگین کیفیت هوای تهران افزایش یافته و هوا حداقل برای گروه‌های حساس ناسالم شده است. گفته می‌شود بالا رفتن شاخص گاز ازن (O۳)، هوا را برای تهرانی‌ها ناسالم کرده است.

حسین شهبازی - مدیر واحد مدل‌سازی و پیش‌بینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران- در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن تشریح شرایط کیفیت هوای تهران اظهار کرد: طی دو سه روز گذشته وضعیت کیفی هوای تهران به لحاظ آلاینده ازن (ozone) ناسالم شده است البته افزایش غلظت ذرات معلق ناشی از ورود گرد و غبار به تهران هم در روند آلودگی هوای این شهر تاثیرگذار بود.

وی ضمن اشاره به افزایش غلظت ازن در هوای تهران در روزهای گذشته، در مورد منشاء تولیدی آن اظهار کرد: ازن یک آلاینده ثانویه و یکی از آلاینده‌های اصلی موجود در هوا است که به طور مستقیم در هوا منتشر نمی‌شود بلکه از طریق واکنش‌های شیمیایی بین برخی گازهای آلاینده انتشار یافته از منابع آلاینده از جمله هیدروکربن‌های فرّار و اکسیدهای نیتروژن با نور خورشید ایجاد می‌شود.

مدیر واحد مدل‌سازی و پیش‌بینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با بیان اینکه سه پارامتر در کنار هم باعث تولید گاز ازن می‌شوند، گفت: یکی گازهای آلاینده مثل اکسیدهای نیتروژن و هیدروکربن‌های فرّار است که به عنوان پیش‌ساز عمل می‌کنند و از منابع مختلف آلاینده اعم از ثابت و متحرک خارج می‌شود البته موتورسیکلت‌های کاربراتوری و خودروهای کاربراتوری در تولید این گازها نقش عمده‌ای دارند.

شهباری ادامه داد: نور خورشید و درجه حرارت نیز دو عامل موثر در تولید ازن هستند. به همین علت معمولا میزان غلظت ازن در ماه‌های گرم سال و در روزهای آفتابی به‌ویژه در وسط روز بیش از سایر مواقع و در زمستان به دلیل کم بودن درجه حرارت تولید ازن کمتر است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا افزایش غلظت آلایتده ازن در تهران تازگی دارد یا خیر؟ گفت: در سال گذشته هم در تعدادی از روزها هوای تهران به دلیل افزایش غلظت ازن ناسالم شد. امسال هم چند روزی این شرایط اتفاق افتاده است. احتمال می‌دهم حداقل تا اواسط فصل تابستان به دلیل افزایش دما این شرایط در تهران تداوم داشته باشد. در سال‌های گذشته مشکل افزایش غلظت ازن را تا این حد نداشتیم و آلودگی هوا بیشتر ناشی از وقوع طوفان‌های گرد و غبار بود. متاسفانه طی یک دو سال گذشته غلظت ازن هم بالا رفته که منشا آن خودرویی است بنابراین در تابستان هم مشکل آلودگی هوا ناشی از منابع متحرک وجود دارد.

این کارشناس شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در پایان با بیان اینکه قطعا ازن یک آلاینده خطرناک و سرطان‌زا محسوب می‌شود، در مورد آسیب‌های ناشی از آلاینده ازن به سلامت شهروندان تصریح کرد: تنفس ازن می‌تواند انواع مشکلات سلامتی از جمله درد قفسه سینه، سرفه، سوزش گلو و گرفتگی ریه را ایجاد کند. از این رو توصیه می‌شود در روزهای گرم و آفتابی که احتمال غلظت آلاینده ازن بیش از حد سلامت وجود دارد گروه‌های حساس شامل کودکان، سالمندان، افراد مبتلا به بیماری‎های ریوی (مانند آسم) و حتی بزرگسالان که در خارج از منزل فعال هستند از مواجهه طولانی‌مدت در فضای باز اجتناب کنند.