جزئیاتی تازه از پرونده "جمال خاشقچی"
پارسینه: یک روزنامه آمریکایی به نقل از منابع ارشد ترکیهای نوشت که روزنامهنگار سعودی ناپدید شده در کنسولگری عربستان، به دستور عالیترین مقامات دربار سلطنتی سعودی به قتل رسیده و حتی سرویس امنیتی ترکیه فیلمی از لحظه قتل او بدست آورده است.
یک مقام ارشد آنکارا روز سهشنبه گفت: مقامات امنیتی ارشد ترکیه به این نتیجه رسیدهاند که «جمال خاشقچی» روزنامهنگار و فعال سیاسی سعودی (مقیم آمریکا) به دستور عالیترین مقامات دربار سلطنتی سعودی کشته شده است.
بنا بر گزارش روزنامه «نیویورکتایمز»، این مقام ترکیهای در ادامه یک عملیات پیچیده و سریع را توصیف کرد که ضمن آن یک گروه از عوامل سعودی، خاشقچی را ظرف دو ساعت اول پس از ورودش به کنسولگری به قتل رسانده و جسد وی را با استفاده از ارهای که با خود همراه داشتند، تکه تکه کردهاند.
بر اساس گزراش «نیویورکتایمز»، مقامات سعودی از جمله «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی این اتهامات را رد کردهاند و تأکید دارند که خاشقچی اندکی پس از ورودش به کنسولگری، آنجا را ترک کرده است. «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه از مقامات سعودی خواسته تا شواهدی در تأیید این ادعایشان ارائه دهند.
این گزارش افزود، هنوز مشخص نیست که دولت ترکیه چطور از کشته شدن خاشقچی مطمئن شده است، اما این نتیجهگیری که دربار سلطنتی سعودی دستور قتل وی را صاد کرده میتواند فشار را بر هر دو طرف مناقشه افزایش دهد.
نیویورک تایمز ادامه داد: «این مسئله اوضاع را برای هر دو دولت دشوارتر خواهد کرد و آنها در درست کردن داستانی برای حفظ وجهه خود و مقصر اعلام کردن یک طرف سوم در این رابطه با مشکل مواجه خواهد کرد... از سوی دیگر مقامات ترکیهای با صحبت کردن در شرایطی که خواستهاند نامشان فاش نشود و امتناع از افشای علنی شواهدشان، شرایط را به اندازه کافی مبهم باقی گذاشتهاند. برخی رسانههای خبری طرفدار دولت ترکیه گزارش کردهاند که پلیس این کشور هنوز در حال بررسی احتمال ربوده شدن آقای خاشقچی است و معتقد است که وی کشته نشده است».
این روزنامه آمریکایی در ادامه نوشت: «با این حال با وجود گذشت بیش از یک هفته از آخرین باری که خاشقچی دیده شده، این احتمال که وی هنوز زنده باشد بسیار کمرنگ شده است ... مقامات امنیتی ترکیه به این دلیل اینطور نتیجهگیری کردهاند که قتل وی به دستور عالیترین مقامات دربار سلطنتی سعودی انجام گرفته که صرفا سران ارشد سعودی میتوانند دستور انجام چنین عملیات گسترده و پیچیدهای را صادر کنند».
منبع ترکیهای نیویورکتایمز در ادامه اظهاراتش گفته است، پانزده نفر از عوامل سعودی با دو پرواز چارتر سهشنبه گذشته وارد ترکیه شدهاند، درست همان روزی که خاشقچی ناپدید شده است.
این منبع افزود، تمام پانزده نفر ساعاتی پس از ناپدید شدن وی ترکیه را ترک کردند و آنکارا سمتهای اکثر یا همه آنها را در دولت و سرویسهای امنیتی سعودی شناسایی کرده است. یکی از این افراد کارشناس کالبدشکافی بوده که ظاهرا به تکه تکه کردن اعضای بدن خاشقچی کمک کرده است.
بنا بر اعلام چندین فرد مطلع، رئیسجمهور ترکیه روز شنبه در جریان این جمعبندی سرویس امنیتی و از همان زمان مقامات ترکیهای را مأمور کرده تا به صورت ناشناس اخباری را در اختیار رسانههایی از جمله نیویورک تایمز قرار دهند مبنی بر اینکه خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول کشته شده است، اما اردوغان هنوز به صورت علنی خاندان سعودی را به قتل وی متهم نکرده است و شواهدی که این ادعا را تأیید میکند نیز منتشر نکرده است.
منبع ترکیهای نیویورکتایمز ادامه داد، ضرورت حفاظت از منابع اطلاعاتی میتواند دلیل اصلی عدم تمایل دولت ترکیه به افشای شواهدش باشد. این ضرورت میتواند تلاشها برای تحت پیگرد قرار دادن عوامل سعودی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
یک منبع دیگر مطلع از این پرونده که به دلیل افشای اطلاعات محرمانه خواسته بود نامش فاش نشود روز شنبه گفته بود که سرویس اطلاعاتی ترکیه ویدئویی از کشته شدن خاشقچی بدست آورده که سعودیها به منظور اثبات انجام این مأموریت آن را تهیه کرده بودند. یک مفسر نزدیک به دولت اردوغان روز سهشنبه این مطلب را علنی کرد.
«کمال ازترک» ستوننویس روزنامه حامی دولت ترکیه و رئیس سابق یک خبرگزاری نیمهدولتی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی دولتی ترکیه این مطلب را به نقل از مقامات امنیتی که نامی از آنها نبرد اعلام کرد.
یک مقام ارشد ترکیهای دیگر که به دلیل اینکه قصد صحبت درباره راهبرد دیپلماتیک داشت، خواست نامش فاش نشود، گفت: آنکارا امیدوار است که واشنگتن و جامعه بینالمللی ابتکار عمل را در به چالش کشیدن عربستان سعودی در خصوص سرنوشت خاشقچی که مقیم آمریکا بود و به عنوان ستوننویس روزنامه «واشنگتن پست» فعالیت میکرد، بر عهده بگیرد.
هر چند که دولت «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا تا به حال عمدتا سکوت اختیار کرده است و صرفا روز دوشنبه «دونالد ترامپ» گفت که نگران این مسئله است. این پاسخ رئیسجمهور آمریکا نیز در واکنش به سوال یکی از خبرنگاران مطرح شد. اما به نظر میرسد که فشارها بر دولت آمریکا نیز در حال افزایش است. «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا روز سهشنبه از دولت سعودی خواست تا «از تحقیقاتی جامع درباره ناپدید شدن آقای خاشقچی حمایت کرده و درباره نتایج این تحقیقات نیز شفافسازی کند».
«خدیجه چنگیز» نامزد خاشقچی در یادداشتی که روز سهشنبه در روزنامه واشنگتن پست منتشر شد، از دولت ترامپ درخواست کرد تا «به روشن شدن ماجرای ناپدید شدن جمال کمک کند». وی در ادامه گفت که اطمینان دارد خاشقچی همچنان زنده است، اما هر روز که از این ماجرا میگذرد از امید وی کاسته میشود.
دو نفر از مقامات دولت ترکیه خطوط اصلی گزارش اخیر روزنامه «دیلی صباح» درباره اقدامات تیم سعودی که در روز ناپدید شدن خاشقچی وارد استانبول شده بودند، را تأیید کردهاند. هر دو مقام ترکیهای به دلیل اینکه اجازه اظهارنظر به صورت علنی نداشتهاند، خواستند تا نامشان فاش نشود.
این روزنامه ترکیهای گفته بود که دو هواپیمای خصوصی چارتر که اغلب با دولت سعودی کار میکرده، صبح روز دوم اکتبر (۱۰ مهرماه) با پانزده مسافر که همگی عوامل اطلاعاتی یا مقامات دولت سعودی بودهاند، از ریاض به سمت ترکیه حرکت کرده است. یکی از هواپیماها در ساعت ۳:۱۳ دقیقه بامداد همان روز در فرودگاه آتاتورک استانبول فرود میآید و ۹ نفر از این افراد در این هواپیما بودهاند. آنها در هتلی نزدیک کنسولگری عربستان پذیرش میشوند و اتاقهایشان را برای سه شب رزرو میکنند. اما چند ساعت بعد در همان روز تمام وسایل خود را جمع کرده و ساعت ۱۰:۴۶ دقیقه شب همان روز با همان پرواز از استانبول خارج میشوند. هواپیمای آنها ابتدا در دوبی توقف داشته و سپس به ریاض بازگشته است.
بر اساس این گزارش، هواپیمای دوم نیز ساعت ۵:۱۵ دقیقه عصر همان روز وارد استانبول شده و ۶ نفر از این پانزده نفر با این پرواز به استانبول آمدهاند. همه این افراد مستقیما به کنسولگری عربستان رفتهاند و به سرعت نیز به فرودگاه بازگشتهاند. هواپیمای آنها درست یک ساعت پس از ورود، استانبول را در سال ۶:۲۰ دقیقه عصر ترک کرده، ابتدا به قاهره رفته و سپس به ریاض بازگشته است.
جمال خاشقجی که از منتقدان «محمد بن سلمان»، ولی عهد سعودی است از بعد از ظهر سهشنبه هفته گذشته (۱۰ مهر)، بعد از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شده است.
بامداد روز یکشنبه (۱۵ مهر) خبرگزاری «رویترز» خبر داد که ارزیابیهای اولیه پلیس ترکیه حاکی است جمال خاشقچی داخل کنسولگری عربستان در ترکیه کشته شده است. رویترز به نقل از منابع آگاه اضافه کرد، وی ترور شده و جسدش از کنسولگری به بیرون منتقل شده است.
بنا بر گزارش نیویورکتایمز، تصاویر دوربینهای امنیتی نشان میدهد که آقای خاشقچی پس از ساعت یک بعدازظهر روز سهشنبه گذشته (۱۰ مهر) وارد ساختمان کنسولگری شده و نامزدش نیز بیرون ساختمان منتظرش بوده است. خدیجه چنگیز نامزد خاشقچی گفته است که جمال در آن روز دیگر از ساختمان کنسولگری خارج نشد.
این گزارش میافزاید، دو ساعت و نیم پس از ورود خاشقچی به ساختمان کنسولگری، ۶ وسیله نقلیه با شماره دیپلماتیک از ساختمان خارج شده که بنا به گزارش دیلی صباح ۱۵ مقام سعودی و مأموران اطلاعاتی این کشور را جابهجا میکردند.
بنا بر این گزارش، دو وسیله نقلیه دیگر از جمله یک ون سیاه رنگ با شیشههای دودی از داخل کنسولگری خارج شده و به محل اقامت سرکنسول عربستان در حدود ۲۰۰ یاردی همان ساختمان رفته است. بعدا از کارکنان ترکیهای این ساختمان به طرز عجیبی خواسته شده تا گزارش کاری آن روز را ارائه ندهند. دیلی صباح بدون اینکه از منابع خود نامی ببرد، نوشت که بازپرسان پلیس ترکیه به این مسئله مظنون هستند که خاشقچی در داخل این ون بوده است.
بنا بر گزارش روزنامه «نیویورکتایمز»، این مقام ترکیهای در ادامه یک عملیات پیچیده و سریع را توصیف کرد که ضمن آن یک گروه از عوامل سعودی، خاشقچی را ظرف دو ساعت اول پس از ورودش به کنسولگری به قتل رسانده و جسد وی را با استفاده از ارهای که با خود همراه داشتند، تکه تکه کردهاند.
بر اساس گزراش «نیویورکتایمز»، مقامات سعودی از جمله «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی این اتهامات را رد کردهاند و تأکید دارند که خاشقچی اندکی پس از ورودش به کنسولگری، آنجا را ترک کرده است. «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه از مقامات سعودی خواسته تا شواهدی در تأیید این ادعایشان ارائه دهند.
این گزارش افزود، هنوز مشخص نیست که دولت ترکیه چطور از کشته شدن خاشقچی مطمئن شده است، اما این نتیجهگیری که دربار سلطنتی سعودی دستور قتل وی را صاد کرده میتواند فشار را بر هر دو طرف مناقشه افزایش دهد.
نیویورک تایمز ادامه داد: «این مسئله اوضاع را برای هر دو دولت دشوارتر خواهد کرد و آنها در درست کردن داستانی برای حفظ وجهه خود و مقصر اعلام کردن یک طرف سوم در این رابطه با مشکل مواجه خواهد کرد... از سوی دیگر مقامات ترکیهای با صحبت کردن در شرایطی که خواستهاند نامشان فاش نشود و امتناع از افشای علنی شواهدشان، شرایط را به اندازه کافی مبهم باقی گذاشتهاند. برخی رسانههای خبری طرفدار دولت ترکیه گزارش کردهاند که پلیس این کشور هنوز در حال بررسی احتمال ربوده شدن آقای خاشقچی است و معتقد است که وی کشته نشده است».
این روزنامه آمریکایی در ادامه نوشت: «با این حال با وجود گذشت بیش از یک هفته از آخرین باری که خاشقچی دیده شده، این احتمال که وی هنوز زنده باشد بسیار کمرنگ شده است ... مقامات امنیتی ترکیه به این دلیل اینطور نتیجهگیری کردهاند که قتل وی به دستور عالیترین مقامات دربار سلطنتی سعودی انجام گرفته که صرفا سران ارشد سعودی میتوانند دستور انجام چنین عملیات گسترده و پیچیدهای را صادر کنند».
منبع ترکیهای نیویورکتایمز در ادامه اظهاراتش گفته است، پانزده نفر از عوامل سعودی با دو پرواز چارتر سهشنبه گذشته وارد ترکیه شدهاند، درست همان روزی که خاشقچی ناپدید شده است.
این منبع افزود، تمام پانزده نفر ساعاتی پس از ناپدید شدن وی ترکیه را ترک کردند و آنکارا سمتهای اکثر یا همه آنها را در دولت و سرویسهای امنیتی سعودی شناسایی کرده است. یکی از این افراد کارشناس کالبدشکافی بوده که ظاهرا به تکه تکه کردن اعضای بدن خاشقچی کمک کرده است.
بنا بر اعلام چندین فرد مطلع، رئیسجمهور ترکیه روز شنبه در جریان این جمعبندی سرویس امنیتی و از همان زمان مقامات ترکیهای را مأمور کرده تا به صورت ناشناس اخباری را در اختیار رسانههایی از جمله نیویورک تایمز قرار دهند مبنی بر اینکه خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول کشته شده است، اما اردوغان هنوز به صورت علنی خاندان سعودی را به قتل وی متهم نکرده است و شواهدی که این ادعا را تأیید میکند نیز منتشر نکرده است.
منبع ترکیهای نیویورکتایمز ادامه داد، ضرورت حفاظت از منابع اطلاعاتی میتواند دلیل اصلی عدم تمایل دولت ترکیه به افشای شواهدش باشد. این ضرورت میتواند تلاشها برای تحت پیگرد قرار دادن عوامل سعودی را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
یک منبع دیگر مطلع از این پرونده که به دلیل افشای اطلاعات محرمانه خواسته بود نامش فاش نشود روز شنبه گفته بود که سرویس اطلاعاتی ترکیه ویدئویی از کشته شدن خاشقچی بدست آورده که سعودیها به منظور اثبات انجام این مأموریت آن را تهیه کرده بودند. یک مفسر نزدیک به دولت اردوغان روز سهشنبه این مطلب را علنی کرد.
«کمال ازترک» ستوننویس روزنامه حامی دولت ترکیه و رئیس سابق یک خبرگزاری نیمهدولتی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی دولتی ترکیه این مطلب را به نقل از مقامات امنیتی که نامی از آنها نبرد اعلام کرد.
یک مقام ارشد ترکیهای دیگر که به دلیل اینکه قصد صحبت درباره راهبرد دیپلماتیک داشت، خواست نامش فاش نشود، گفت: آنکارا امیدوار است که واشنگتن و جامعه بینالمللی ابتکار عمل را در به چالش کشیدن عربستان سعودی در خصوص سرنوشت خاشقچی که مقیم آمریکا بود و به عنوان ستوننویس روزنامه «واشنگتن پست» فعالیت میکرد، بر عهده بگیرد.
هر چند که دولت «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا تا به حال عمدتا سکوت اختیار کرده است و صرفا روز دوشنبه «دونالد ترامپ» گفت که نگران این مسئله است. این پاسخ رئیسجمهور آمریکا نیز در واکنش به سوال یکی از خبرنگاران مطرح شد. اما به نظر میرسد که فشارها بر دولت آمریکا نیز در حال افزایش است. «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا روز سهشنبه از دولت سعودی خواست تا «از تحقیقاتی جامع درباره ناپدید شدن آقای خاشقچی حمایت کرده و درباره نتایج این تحقیقات نیز شفافسازی کند».
«خدیجه چنگیز» نامزد خاشقچی در یادداشتی که روز سهشنبه در روزنامه واشنگتن پست منتشر شد، از دولت ترامپ درخواست کرد تا «به روشن شدن ماجرای ناپدید شدن جمال کمک کند». وی در ادامه گفت که اطمینان دارد خاشقچی همچنان زنده است، اما هر روز که از این ماجرا میگذرد از امید وی کاسته میشود.
دو نفر از مقامات دولت ترکیه خطوط اصلی گزارش اخیر روزنامه «دیلی صباح» درباره اقدامات تیم سعودی که در روز ناپدید شدن خاشقچی وارد استانبول شده بودند، را تأیید کردهاند. هر دو مقام ترکیهای به دلیل اینکه اجازه اظهارنظر به صورت علنی نداشتهاند، خواستند تا نامشان فاش نشود.
این روزنامه ترکیهای گفته بود که دو هواپیمای خصوصی چارتر که اغلب با دولت سعودی کار میکرده، صبح روز دوم اکتبر (۱۰ مهرماه) با پانزده مسافر که همگی عوامل اطلاعاتی یا مقامات دولت سعودی بودهاند، از ریاض به سمت ترکیه حرکت کرده است. یکی از هواپیماها در ساعت ۳:۱۳ دقیقه بامداد همان روز در فرودگاه آتاتورک استانبول فرود میآید و ۹ نفر از این افراد در این هواپیما بودهاند. آنها در هتلی نزدیک کنسولگری عربستان پذیرش میشوند و اتاقهایشان را برای سه شب رزرو میکنند. اما چند ساعت بعد در همان روز تمام وسایل خود را جمع کرده و ساعت ۱۰:۴۶ دقیقه شب همان روز با همان پرواز از استانبول خارج میشوند. هواپیمای آنها ابتدا در دوبی توقف داشته و سپس به ریاض بازگشته است.
بر اساس این گزارش، هواپیمای دوم نیز ساعت ۵:۱۵ دقیقه عصر همان روز وارد استانبول شده و ۶ نفر از این پانزده نفر با این پرواز به استانبول آمدهاند. همه این افراد مستقیما به کنسولگری عربستان رفتهاند و به سرعت نیز به فرودگاه بازگشتهاند. هواپیمای آنها درست یک ساعت پس از ورود، استانبول را در سال ۶:۲۰ دقیقه عصر ترک کرده، ابتدا به قاهره رفته و سپس به ریاض بازگشته است.
جمال خاشقجی که از منتقدان «محمد بن سلمان»، ولی عهد سعودی است از بعد از ظهر سهشنبه هفته گذشته (۱۰ مهر)، بعد از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شده است.
بامداد روز یکشنبه (۱۵ مهر) خبرگزاری «رویترز» خبر داد که ارزیابیهای اولیه پلیس ترکیه حاکی است جمال خاشقچی داخل کنسولگری عربستان در ترکیه کشته شده است. رویترز به نقل از منابع آگاه اضافه کرد، وی ترور شده و جسدش از کنسولگری به بیرون منتقل شده است.
بنا بر گزارش نیویورکتایمز، تصاویر دوربینهای امنیتی نشان میدهد که آقای خاشقچی پس از ساعت یک بعدازظهر روز سهشنبه گذشته (۱۰ مهر) وارد ساختمان کنسولگری شده و نامزدش نیز بیرون ساختمان منتظرش بوده است. خدیجه چنگیز نامزد خاشقچی گفته است که جمال در آن روز دیگر از ساختمان کنسولگری خارج نشد.
این گزارش میافزاید، دو ساعت و نیم پس از ورود خاشقچی به ساختمان کنسولگری، ۶ وسیله نقلیه با شماره دیپلماتیک از ساختمان خارج شده که بنا به گزارش دیلی صباح ۱۵ مقام سعودی و مأموران اطلاعاتی این کشور را جابهجا میکردند.
بنا بر این گزارش، دو وسیله نقلیه دیگر از جمله یک ون سیاه رنگ با شیشههای دودی از داخل کنسولگری خارج شده و به محل اقامت سرکنسول عربستان در حدود ۲۰۰ یاردی همان ساختمان رفته است. بعدا از کارکنان ترکیهای این ساختمان به طرز عجیبی خواسته شده تا گزارش کاری آن روز را ارائه ندهند. دیلی صباح بدون اینکه از منابع خود نامی ببرد، نوشت که بازپرسان پلیس ترکیه به این مسئله مظنون هستند که خاشقچی در داخل این ون بوده است.
منبع:
خبرگزاری فارس
ارسال نظر