ویژگی‌ها و شرایط نگهداری کاکتوس کریسمس

- اگر از علاقه‌مندان به نگهداری انواع کاکتوس باشید حتما کاکتوس‌های گلدار مثل کاکتوس کریسمس هم نظرتان را جلب می‌کند! این کاکتوس دلنشین، درست در روز‌های زمستانی کریسمسی به گل می‌نشیند و برای همین این نام را برایش انتخاب کرده‌اند. کاکتوس کریسمس با توجه به شاد بودن رنگ‌هایش و زمان گل دادنش برای تزیین خانه در کریسمس یک گزینه خوب محسوب می‌شود.

کاکتوس کریسمس چیست؟
همانطور که از عکس پیداست کاکتوس کریسمس گیاهی است با یک ساقه بریده بریده که گل‌ها در انتهای این ساقه‌ها ظاهر می‌شوند. ساقه‌ها فاقد خار و برگ هستند. (اگرچه خود ساقه‌ها شبیه برگ به نظر می‌رسند، چون مسطح هستند، ولی فراموش نکنید که این گیاه یک کاکتوس است و مثل همه کاکتوس‌های دیگر برگ ندارد!)

خاک مناسب

خاک این گیاه بر خلاف سایر همنوعانش که باید خاکی قلیایی داشته باشند، باید یک خاک اسیدی باشد؛ بنابراین ترکیب ۳ به ۲ پیت ماس و پرلیت یا خاک کمپوست با پرلیت یا خاک برگ می‌تواند خاک مناسبی برای کاکتوس کریسمس باشد. آنچه مهم است این است که این خاک آب را به خوبی از خود عبور بدهد و اسیدی باشد.

آبیاری
مثل تمام کاکتوس‌های دیگر این گیاه هم به آبیاری کم مقاوم است. اگرچه در فصل رشدش که از دی‌ماه تا خرداد است باید آبیاری را بیشتر کرد وگرنه گیاه قد نمی‌کشد. بهتر است همواره اجازه بدهید بین دو آبیاری خاک گلدان‌تان خشک شود و اگر پس از آب دادن دیدید که در زیر گلدان آب جمع می‌شود حتما این آب را تخلیه کنید، چون گیاه دوباره این آب را جذب می‌کند و برایش خوب نیست. ضمنا باید سعی شود که آب شیر یا آب چاه به این گیاه داده نشود، چون این آب‌ها برای کاکتوس کریسمس سنگین و پر از املاح هستند. بهتر است که برای آبیاری از آب جوشیده سرد شده، آب باران یا آب معدنی استفاده کنید.

نور مناسب کاکتوس کریسمس
بهتر است این گیاه در مکانی قرار بگیرد که تمام روز نور داشته باشد و در عین حال در معرض تابش مستقیم خورشید هم نباشد (مثلا پشت پنجره‌های جنوبی رو به قبله یا زیر سقف شیشه‌ای). البته نور مصنوعی خانه هم برای این گیاه می‌تواند کافی باشد اگرچه مانع گل‌دهی می‌شود و رنگ خود گیاه را از بین می‌برد. یک نکته دیگر این است که این گیاه روز کوتاه است یعنی برای گل دادن نیاز به شب‌های بلند (۱۴ ساعت تاریکی) دارد. یک ملاک خوب برای سنجش میزان نور، رنگ ساقه و گل است که اگر این نور زیاد باشد ساقه بی‌رنگ یا زرد شده و گل‌ها هم قرمز‌تر از حالت عادی می‌شوند.

دمای مناسب
کاکتوس کریسمس می‌تواند تا دمای ۷-۸ درجه سانتی‌گراد را تحمل کند، ولی ممکن است با دمای پایین‌تر سازگار نباشد. برای گل دادن هم به دمای ۱۰ الی ۱۵ درجه نیاز دارد که همان حال و هوای خنک فصل خودش این دما را ایجاد می‌کند. دقت داشته باشید که ۱ ماه پس از گل‌دهی باید دما به ۳۰ درجه برسد در غیر این صورت گل‌ها می‌ریزند. بعد از این دمای ۱۶ تا ۲۴ درجه مناسب است.

تغذیه گیاه
برای اینکه گل‌ها به خوبی تغذیه شوند باید هر دو هفته یک بار به کاکتوس کریسمس نصف مقدار توصیه شده کود بنفشه آفریقایی یا خاک ورمی کمپوست داده شود. بطور کل کود‌هایی با پتاسیم و فسفر زیاد پیشنهاد می‌شود. ممکن است پس از مدتی املاح و نمک‌ها روی سطح خاک جمع شوند. برای حل این مشکل باید گل را درون سینک ظرف‌شویی آبیاری سنگین کنید تا خاک شسته شود و این املاح از زیر گلدان خارج شوند

رطوبت
این گیاه نیاز به رطوبت خیلی زیادی ندارد و نیازی نیست مدام اسپری به دست باشید تا رطوبتش را تامین کنید. همان رطوبت خانه کفایت می‌کند اگرچه اگر شما هم اندکی هوا را برایش مرطوب کنید سرحال‌تر و شاداب‌تر می‌شود.

گلدان مناسب
کاکتوس کریسمس هر چقد که گلدان کوچکتری داشته باشد برایش بهتر است. چون قدرت گیاه اینطور بیشتر می‌شود. پس گلدان را تا زمانی که ریشه گیاه از انتهای گلدان خارج نشده تعویض نکنید. بهترین زمان تعویض تقریبا هر ۳ سال یک بار است.

نحوه تکثیر کاکتوس کریسمس
تکثیر کاکتوس کریسمس خیلی ساده انجام می‌گیرد. به این صورت که باید همان قطعات ساقه را به صورت ایستاده در ماسه بگذارید. وقتی متوجه اولین جوانه شدید یعنی گیاه زنده می‌ماند و تکثیر موفقیت‌آمیز بوده. بهترین قطعات برای تکثیر قطعات بالایی که از خاک فاصله دارند، است. چون قطعات انتهایی ممکن است پوسیده شوند یا قارچ بگیرند.
یک روش دیگر برای تکثیر این گیاه تکثیر کاکتوس با استفاده از بذر گیاه است. ولی شما برای اینکه بتوانید یک بذر بارور شده داشته باشید نیاز به دو گیاه کاکتوس کریسمس دارید که همزمان گل بدهند. آنگاه باید با قلم‌مو گرده‌های زرد رنگ یکی از گل‌ها را گرفته و به کلاله یا اندام مادگی گل دیگر بکشید تا بذر‌ها بارور شوند. سپس باید شرایطی مهیا شود تا گل‌ها روی کاکتوس باقی بمانند و نریزند. آنقدر که تبدیل به میوه شوند. وقتی کاکتوس میوه داد و میوه رسیده شد بذر‌ها آماده می‌شوند. شما باید بذر‌ها را از گیاه خارج کرده و بگذارید تا خشک شوند. سپس در هوای گرم و مرطوب آن‌ها را می‌کارید.
بیشتر بخوانید: نحوه تکثیر کاکتوس با استفاده از برگ

برای تکثیر کاکتوس کریسمس نیاز به دو گیاه کاکتوس کریسمس دارید.

چند نکته
اولین باری که گیاه را هرس می‌کنید باید پس از تکثیر باشد. شما با این کار قلمه‌ها را برای رشد بیشتر تحریک می‌کنید. دومین هرس هم در شهریورماه باید صورت بگیرد، چون باعث می‌شود گیاه گل‌های بیشتری بدهد.
بیشترین مشکلات کاکتوس کریسمس آبیاری زیاد است. چون خاک مرطوب باعث پوسیدگی ریشه‌اش می‌شود. البته در هوای نسبتا خنک هم شته‌ها می‌توانند به گیاه شما حمله‌ور شوند که چاره‌اش یک سمپاشی به موقع است.
عمر کاکتوس کریسمس زیاد است و اگر همه شرایطی که گفته شد را برایش فراهم کنید می‌تواند تا ۱۰ سال و حتی بیشتر هم عمر کند.

منبع: مجله ستاره