مقایسه قیمت مسکن در کشورهای منطقه با ایران

دولت‌ها همواره برنامه های ویژه‌ای را برای تامین مسکن مورد نیاز اتباعشان در دستور کار قرار می‌دهند و برخی کشورها که اتفاقا نیاز به پذیرش مهاجر دارند، مسکن را ابزاری برای تشویق متقاضیان دریافت اقامت می‌دانند.

هر چند مسکن در ایران به دلیل نامتوازن بودن عرضه و تقاضا از موقعیت خاصی برخوردار است و سرمایه گذاران این بازار تنها مصرف کنندگان نیستند اما برآوردها حکایت از آن دارد که قیمت مسکن در دیگر کشورها نیز در قیاس با دستمزدها گاهی تبدیل تقاضای بالقوه به بالفعل را سخت می‌کند.

اهمیت مسکن در سبد خانوار سبب شده است تا مرکز مطالعات ساختمان و مسکن جهانی هر ساله شاخصی به نام شاخص قیمت مسکن تهیه کند و به مقایسه قیمت مسکن در کشورهای مختلف بپردازد. بر مبنای شاخص قیمت مسکن در سال ۲۰۱۸ متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در پایتخت ایران برابر با ۲۰۷۰ دلار بوده است که در رده بندی دنیا از نظر متوسط قیمت هر مترمربع مسکن جایگاه ۴۸ را داشته است.

باید توجه داشت این برآورد در زمانی صورت گرفته است که اقتصاد ایران هنوز با طوفان تورمی و رشد بی مهابای قیمت ارز روبرو نبود .

افزایش شدید قیمت ارز و ریزش ارزش پول ملی بی‌تردید هر چند سبب می شود قیمت مسکن در قیاس با دیگر کشور را به لحاظ دلاری ارزان‌تر شود اما زمینه را برای بالا رفتن قیمت در قیاس با قدرت خرید فراهم می‌کند. به عبارت دیگر دلار گران در ایران، سبب می‌شود این کشور برای کسانی که درآمد دلاری دارند و به ریال خرج می‌کنند کشور ارزانی باشد.

برآوردها حکایت از آن دارد که مسکن در قیاس با قدرت واقعی خرید درایران، کالایی بسیار گران‌قیمت محسوب می‌شود .آمارها موید این نکته است که در سال گذشته قیمت هر متر مربع مسکن در ایران کمتر از ۴ میلیون تومان بود که با رشد شدید قیمت ها به بیش از ۱۰ میلیون تومان در سال جاری رسیده است. در این مطالعه مسکن به صورت آپارتمان یا ساختمان مسکونی چند واحدی تلقی شده است و قیمت خرید زمین یا خانه ویلایی در نظر گرفته نشده است.

قطر و امارات گران‌تر از ایران

طبق این گزارش متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در پایتخت کشور امارات ۲۷۰۵ دلار و در قطر برابر با ۴۵۵۸ دلار بود ولی خرید هر متر مربع ساختمان در دیگر همسایگان ایران هزینه ای کمتر از ایران داشت.به این ترتیب بهای مسکن به طور متوسط در عراق، روسیه، ارمنستان، ترکیه، آذربایجان، قزاقستان و پاکستان در سال ۲۰۱۸ ارزان‌تر از ایران بوده است. برخی دیگر از کشورها البته آمار مشخصی از قیمت مسکن ارائه نکرده‌اند.

به عنوان مثال مردم روسیه برای خرید هر متر مربع مسکن در مرکز شهرهای مهم این کشور به طور متوسط باید ۱۳۹۰ دلار بپردازند و عراقی‌ها با پرداخت۱۲۸۹ دلار به ازای هر متر مربع مسکن می‌توانند صاحب خانه شوند. متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در کشور ارمنستان برابر با ۱۱۹۴ دلار، در ترکیه ۱۰۴۹ دلار، در آذربایجان برابر با ۱۳۲۸ دلار، در قزاقستان ۹۵۸ دلار، در گرجستان ۹۳۷ دلار و در پاکستان برابر با ۷۵۶ دلار امریکا بود.

در این گزارش آمده است که تنها ۸۹ کشور آمارهای دقیقی در مورد قیمت مسکن ارایه داده‌اند و ایران در میان این کشورها جایگاه ۴۸ را دارد. این رده بندی از بالاترین قیمت مسکن که به پایتخت کشور هنگ کنگ اختصاص دارد شروع شده است و در انتهای این فهرست مصر قرار دارد. قیمت مسکن در مصر به طور متوسط در قیاس با دیگر کشورها اندک است و مصری ها به ازای خرید هر متر مربع واحد مسکونی باید ۵۹۸ دلار آمریکا بپردازند.