دلایل سیاسی تلاش دولت برای احیای وزارت بازرگانی

ابوالفضل روغنی گلپایگانی رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با برنامه «روی خط بازار» رادیو اقتصاد گفت: بنده با تفکیک مجدد وزارت صنعت، معدن و تجارت مخالف هستم.

رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه بعد از ادغام این وزارتخانه ها براساس قانون، موضوع تفکیک مجدد بخش بازرگانی از بخش صنعت در دولت یازدهم و دوازدهم چند بار مطرح شده ولی در مجلس رای نیاورده است، افزود: مجلس شورای اسلامی رای به حفظ وضعیت موجود داده است یعنی همان ادغامی که در گذشته انجام دادند، بر همان مبنا باقی بمانند.

روغنی گلپایگانی اظهار داشت: مطالعات وسیعی پیرامون وضعیت این موضوع در دنیا صورت گرفته است. اکثر این مطالعات نشاندهنده مدیریت واحد تولید و بازرگانی دارند. به عنوان مثال، در ژاپن و کشورهای پیشرفته تولید و بازرگانی مدیریت واحدی دارند. حتی در بعضی از کشورها، بخش سرمایه گذاری خارجی هم به آن اضافه شده است یعنی صنعت، معدن، تجارت و سرمایه گذاری خارجی با هم دارای یک متولی هستند. یعنی نه تنها جداسازی صورت نگرفته است بلکه یک ادغام بزرگی شده که تقریبا تمرکز این هست که تمام فعالیت ها و امور کارآفرینی بخش معدن و تجارت در یک وزارتخانه باشند.

*دلایل سیاسی تلاش دولت برای احیای وزارت بازرگانی

رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران با طرح این سوال که چرا در ایران این اتفاق می افتد، بیان داشت: جواب سوال این است که بخشی دلایل سیاسی است و بخشی دیگر دلایل ساختاری است.

روغنی گلپایگانی در پاسخ به این سوال مجری این برنامه رادیویی که دلایل سیاسی این موضوع چیست، گفت: در دولت دوازدهم و در جریان انتخابات قرار بر این بود که یک وزیر به کابینه اضافه شود و آن هم بخش بازرگانی بود. قرار بود بخش بازرگانی از وزارت صنعت جدا شود و وزیر مستقلی داشته باشد.

رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این سوال که چرا قرار بود همچین اتفاقی بیفتد، اظهار داشت: به یک فرد خاصی قول داده بودند که وزیرش کنند. وزارتخانه ها کامل شده بود و باید وزارت جدیدی تشکیل می شد.

*تضاد منافع بین وزارتخانه های صنعت و بازرگانی

روغنی گلپایگانی درباره دلایل اقتصادی تلاش برای تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: اگر یادتان باشد در دوره ای که این وزارتخانه ها از هم جدا بودند مشکلات جدی در بخش بازرگانی و صنعت وجود داشت. یعنی بخش هایی از صنعت نیازی به بازرگانی داشت و بخش هایی از بازرگانی نیاز به تولید و صنعت داشت. اما همیشه این دو وزارتخانه با هم تضاد منافع داشتند و با هم درگیر بودند. برای همسان سازی و هماهنگی فکری این ادغام صورت گرفت یعنی یک وزارتخانه متولی بخش صنعت، معدن و تجارت باشد.

*عملا تجمیع اتفاق افتاد و ادغام رخ نداد

وی افزود: بعدش چه اتفاقی افتاد؟ به جای اینکه این ادغام انجام شود و بر مبنای قانون عملیاتی شود. به نظر من ترکیب و تجمیع اتفاق افتاد. یعنی قانون دقیقا اجرا نشده است بنده موافق این هستم که درحال حاضر وزارتخانه دارای ضعف است و اتفاقا قائل بر این هستم که همین الان در وزارتخانه تضاد ساختاری وجود دارد یعنی در بخش بازرگانی وزارتخانه تفکری وجود دارد و در بخش توسعه و تجارت تفکر دیگری وجود دارد. دلیل این وضعیت این است که آن موقع اینها با هم تجمیع شدند و ادغام اتفاق نیافتاد. چون قرار بر این بود که دولت کوچک سازی شود. یعنی هزینه ها کمک نشد، نیروی انسانی کم نشد، ساختمان ها بیشتر شد و متاسفانه بهره وری هم بهتر نشد.

*راه حل برطرف شدن مشکلات فعلی، تفکیک مجدد وزارت صنعت نیست

رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران افزود: اما معنا و مفهوم این عدم مدیریت ها این است که شما مجددا بیایید موضوع تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت را پیش بکشید و هزینه جدید و بنگاه جدیدی را به مملکت اضافه کنید. این کار، اصلا معنا و مفهوم درستی ندارد. به آنچه که در کشور قانون شده است باید احترام گذاشت. دولت یازدهم از شروع کار خود این تفکیک را مطرح کرده است و این سومین بار است که در دولت یازدهم و دوازدهم این موضوع مطرح می شود. ما باید به قانون احترام گذاریم، نقاط ضعف را برطرف کنیم و دوباره به دنبال این نباشیم که این وزارتخانه ها را تفکیک کنیم. وزارتخانه موجود را باید حفظ و تجمیع مناسب انجام دهیم. این تجمیع یک ادغام درست و ساختاری باید باشد که بهره وری در آن بالا ببریم، هزینه ها را کاهش دهیم، سرعت کار در آن را بالا ببریم. این کار کار درستی است. نه اینکه ما مجدد آن ها تفکیک کنیم.

روغنی گلپایگانی در پاسخ به این سوال که دلیل اصرار معاون اول رئیس جمهور برای تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت چیست، گفت: بالاخره در گذشته آقای جهانگیری وزیر این بخش بوده اند و بر روی این طرح‌ها نظر کارشناسی داشته است.. ببینید شرایط امروز مملکت در شرایط بحران است و این تصمیات هم مقطعی و در زمان بحران است. ولی تصمیمات بحرانی به این معنا نیست که شما بیایید وزارتخانه ایجاد کنید. این همه کمیته در کشور وجود دارد. چرا از آن ها استفاده نمی کنند؟

رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران اضافه کرد: تصمیمات و رفتارهای غلطی که در وزارتخانه های کشور وجود دارد را اصلاح کنند. مثلا یک نمونه آن، ارز 4200 تومانی است که از اول کار اشتباهی بود. همین الان هم ما برای اینکه اصلاح کنیم. و به اقتصاد مقاومتی را به توجه کنیم. به هر شکل ممکن باید زیرساخت‌های خود را تقویت کنیم. بخش کارشناسی را قوی کنیم.

وی تاکید کرد: به نظر من، کشور از تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت نه تنها سودی نمی برد، بلکه این اقدام زیان ها و هزینه‌های را به کشور متحمل خواهد کرد و بنابراین بنده مخالف تفکیک این وزارتخانه هستم.

روغنی گلپایگانی با تاکید بر اینکه قبول دارم وزارتخانه ها راندمان کافی ندارند، گفت: ما باید به دنبال آن باشیم که راندمان و بهره وری را در وزارتخانه های بالا ببریم و این امر با تفکیک کار و تقسیم مسئولیت، نظارت دقیق، آموزش دقیق امکانپذیر است و باید براساس ساختارهای فعلی، آن ها را مدیریت کرد. به نظر من، راه حل بهبود مشکلات کشور، تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت نیست.