آیا دست ایران به بازار کشورهای همسایه می‌رسد؟

اعمال تحریم‌های آمریکا در سال ۹۷ علیه اقتصاد ایران و تلاش این کشور برای محدود کردن درآمد‌های ارزی ایران در سال گذشته با اعمال محدودیت‌های نقل و انتقالات مالی و حمل‌ونقل در ابعاد بین‌المللی، باعث شد تا سبد شرکای اقتصادی کشور در تکانه‌های تحریم، تغییر کند و با وجود ریزش برخی کشور‌ها از سبد شراکت اقتصادی با ایران، برخی کشور‌های دیگر که تا پیش از این شاید روابط چندان زیادی در حوزه‌های اقتصادی با ایران نداشتند، در لیست شرکای اقتصادی و تجاری کشورمان قرار گیرند.

شاید برای اولین بار رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت در اتاق بازرگانی ایران از تدوین برنامه‌ای برای ارتقاء سطح مراودات اقتصادی ایران با ۱۵ کشور همسایه به‌علاوه چین و هند خبر داد؛ برنامه‌ای که البته به‌قول خودش گرچه پیش از آن در بازدید از اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین از آن رونمایی کرده بود، ولی جزئیاتی از این برنامه ارائه نداد.

از سوی دیگر نگاهی به تغییرات تجارت خارجی ایران در پایان سال ۹۷ نشان داد که روند افزایش مناسبات اقتصادی ایران با کشور‌های همسایه رو به افزایش است؛ موضوعی که محمدرضا مودودی سرپرست سازمان توسعه تجارت با اشاره به آن می‌گوید: ما برنامه‌ریزی خاصی برای ارتقاء سطح تجارت با ۱۵ کشور همسایه به‌علاوه دو کشور چین و هند داریم و در سال گذشته نیز سعی کردیم با توجه به مشکلات تحریم‌های بانکی و حمل‌ونقل، از ظرفیت هزاران کیلومتر مرز مشترک با کشور‌های همسایه استفاده کنیم.

سرپرست سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه سطح تجارت ایران با کشور‌های همسایه و خصوصاً عراق افزایش یافته است افزود: در سال گذشته روابط تجاری ما با عراق به‌شدت افزایش یافت و صادرات ما به این کشور رکورد تاریخی ۸.۷ میلیارد دلار را ثبت کرد.

وی ادامه داد: در سال گذشته توانستیم با ۵۰ درصد رشد صادرات به عراق، ۲۹ درصد سهم بازار کشور عراق را از آنِ خود کنیم و بازیگر اصلی در این کشور باشیم.

به‌گفته مودودی، کشور عراق بعد از چین بزرگترین واردکننده محصولات و کالا‌های ایرانی است و از نظر تنوع کالا‌های وارداتی، در جایگاه نخست بین کشور‌های واردکننده کالا‌های ایرانی قرار گرفته است.

مودودی با ابراز اینکه در صورت سیاست‌های تجاری هدفمند می‌توان به چشم‌انداز ۲۵ میلیارد دلاری در تجارت با کشور‌های همسایه امیدوار بود افزود: سفر رئیس جمهور کشورمان به عراق سرآغاز این پروژه بزرگ تجاری و استفاده از ظرفیت کشور‌های همسایه بود و در سال ۹۸ نیز این سیاست دنبال خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: در سال گذشته زیر‌ساخت‌های نمایشگاه دائمی محصولات ایران در عراق ایجاد شد و علاوه بر آن این سیاست برای کشور‌های عمان و افغانستان نیز دنبال خواهد شد.

سرپرست سازمان توسعه تجارت در پایان گفت: ما در تلاشیم تا با بهره‌مندی از ظرفیت تعرفه ترجیحی در تجارت با کشور‌های همسایه و استفاده از ظرفیت تهاتر، سهم خودمان را از بازار‌های ترکیه، پاکستان و کشور‌های سی‌آی‌اس افزایش دهیم.