اربعین و شرایط ظهور امام زمان (عج)

هادی انصاری| امروز این معرفی با خون و شهادت امام حسین (ع) در جهان در حال انجام شدن است. جوشش خون سیدالشهدا (ع) و دستاورد آن و زیارت اربعین امام حسین (ع) و تاکیدی که امامان معصوم علیهم السلام در حضور و زیارت اربعین داشته اند، همه در جهت نخست، جهانگیر شدن حماسه حسینی و سپس ظهور حضرت حجت (ع) است. عاشورا و تمام زیبایی‌ها و روشنگری‌های ان در اربعین تجلی پیدا کرده است.

اکنون امام حسین (ع) و عاشورا و اربعین حسینی، سه شناسه شناخته شده برای اکثریت انسان‌ها در جهان از هر دین وایین و مذهبی گردیده است. بطوریکه نه تنها محققان و پژوهشگران، بلکه اغلب مردم جهان که با رخداد‌های این چند ساله اخیر به ویژه انقلاب اسلامی ایران و سپس پیاده روی عظیم چندین میلیونی مردمی از سرتاسر جهان، به سوی کربلا آشنا شده و آگاه شده اند.
دیگر این سه شناسه، یعنی امام حسین و عاشورا و اربعین، مفاهیم و نام‌هایی است که همه بدان اشنایی داشته و مرز‌های اعتقادی و مذهبی و جز این‌ها را درنوردیده است. به بیانی دیگر، امام حسین (ع) اکنون با قیام خویش، تاریخ را به سود خود تصاحب کرده و این همان نکته و انگیزه مهمی بوده است که معصومین (ع) و سپس بزرگان از علماء و رموز شیعه، در طول تاریخ سعی در زنده نگاه داشتن عزای حسینی و زیارت قبر و پیاده روی به مزار مبارکش در اربعین را تاکید داشته ودارند. تا انجا که امام صادق (ع) یکی از علامات مؤمن بودن شخص را زیارت اربعین حضرت و حضور در کربلا بشمار آورده است.

در این پیاده روی، شیعه، سنی، مسیحی، ایزدی، زیدی وبهره‌های داوودی شش امامی که از خاندان شیعه بشمار می‌آیند، ونیز علاوه بر آن، پیروان دیگر ادیان و مذاهب الهی، افرادی که به مکتب امام حسین (ع) و اسلام اعتقاد دارند یا حتی کسانی که به این مکتب اعتقادی ندارند، اما ندای آزادگی و شور وحماسه حسینی، همه در سایه عَلَم و پرچم سرخ حسینی گرد آمده اند. «محبت»، «همدلی»، «ازخودگذشتگی»، «بخشش‌های جانی و مالی» و... در جریان اربعین به صورت خودجوش خود را نشان می‌دهد و این، همان شرایط و زمینه‌هایی است که هنگام ظهور حضرت (عج) بوقوع می‌پیوندد.
بدین معنا که حضور خاضعانه و خالصانه، ازخودگذشتگی‌ها و بخشش‌ها دقیقا در زمان ظهور حضرت حجة (عج) نیز محقق می‌گردد. زمانی که حضرت (عج) ظهور می‌کنند، پیروان گوناگون از ادیان و مذاهب الهی، نسبت به ایشان اظهار تمایل و دوستی و محبت نشان می‌دهند. در روایات اشاره اشاره گردیده است که با حضور حضرت عیسی (ع) و معرفی خود به مسیحیان جهان، بسیاری از مسیحیان زودتر از برخی مسلمانان به حضرت (عج) ایمان می‌اورند و یکی از فلسفه‌های عروج حضرت عیسی (ع) به اسمان که خود در این راستا، سخن بسیاری دارد، می‌تواند همین باشد. چنانکه در جریان پیاده روی اربعین به سوی کربلا، مسیحیان از شاخه‌ها و طوائف گسترده آنان همچون کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها و ارتودوکس‌ها و باپتیست‌ها و جز این‌ها هم حضور می‌یابند.

ندای (هَلْ مِن ناصرٍ ینصرنی و...) امام حسین (ع) در روز عاشورا و در صحرای کربلا، تنها از آن هنگام و آن مکان نبوده است. ندای حضرت، همچون ندای حضرت ابراهیم خلیل (ع) در صحرای مکًه، به صورت ملکوتی و باطنی از سوی پرودگار به تمام انسان‌های آزاده و حقیقت جو از هر دین و آیین ومذهبی گسیل شد و این ندا و فراخوان حضرت که نباید تعبیر به نیاز گردد، بلکه وجود مبارک حضرت اباعبد الله الحسین (ع) تا واپسین لحظات حیات خویش، به دنبال هدایت و بهره دادن به انسان‌های گمراه بوده است که این ندا، به تعبیر بنده، فرا زمانی و فرا مکانی بوده و هنوز پژواک ندای "هل من ناصر ینصرنی" حضرت، به گوش می‌رسد!
ملیون‌ها مسلمان از شیعه و سُنی و دیگر پیروان مذاهب و ادیان الهی که عاشقانه گام در این مسیر نهاده ودر آینده نیز بصورت گسترده‌تر می‌نهند! همان افرادی هستند که ندای ملکوتی حضرت از سوی پروردگار به آنان رسیده و پژواک غریبانه ندای امام حسین را که در گوش خویش طنین انداز حس می‌کنند، لبیک گفته و به سوی سرزمین عشق و حماسه و از خود گذشتگی و فداکاری روی می‌آورند!

در جریان و رخداد ظهور حضرت مهدی (عج) نیز چنین است. بسیاری از روی آورندگان به سوی حضرت، عشق و احساس و نیاز درونی است که آنان را به سوی آن حضرت رهسپار می‌کند و این احساس و عشق است که به تدریج آنان را با آموزه‌های اسلام و مکتب اهل بیت آشنا می‌سازد.
شیعه و در حقیقت اسلامی که از سوی معصومین (ع) در طول تاریخ و از پس رحلت رسول خدا (ص)، به مردم عرضه گردیده است. با دو سبد پر بار عاشورا و مهدویت زنده مانده است و حرکت می‌کند. امروز اربعین، همان ندای ملکوتی عاشورایی و مقدمه‌ای برای یک حرکت خودجوش جهانی است. این حماسه عظیم مردمی که در طول تاریخ وپس از شهادت حضرت در سال ٦١ هجری، حرکت دو کاروان، یکی جابر بن عبد الله انصاری و عطًیه عوفی و به نقلی با برخی از خاندان بنی هاشم از مدینه از سویی و از سوی دیگر کاروان ال الله به همراه سر مبارک حضرت از شام، هم زمان در اربعین نخست گام به کربلا نهادند که در این خود نشان وسرًی الهی نهفته است و جابر، بدون تردید از سوی پیامبر به چنین ماموریتی، فرمان داشته است که تا کنون همچنان با هر سختی‌ها و مشقًتها و دست بریدن ها، در دوران متوکًل‌ها و صدًام‌های زمان بوده است، ادامه یافته و اکنون این حرکت قلبی ملیون‌ها انسان خودباخته وعاشق امام حسین (ع)، همه و همه زمینه ساز برای ظهور حضرت خواهد بود.

همچنانکه درباره شرایط آستانه ظهور در روایات داریم که دل‌ها باید به سوی امام زمان (عج) کشیده شود و امام مهدی (ع) به جهانیان معرفی شوند. امروز این معرفی با نام و حماسه و شهادت امام حسین (ع) و اربعین در حال انجام است. امروز متوجه می‌شویم که تاکید معصومین (ع) بر زنده نگاه داشتن حماسه عاشورا و اربعین، به چه منظور بوده است.
امروز به معنا و مفهوم فرمایش رسول خدا (ص) می‌رسیم که فرمودند: «انَّ لِقتل الحسین (ع) حرارةٌ فی قلوب المؤمنین، لا تَبرد ا. بدا»
وظیفه مهم دیگری که ما مسلمانان و به ویژه شیعیان در این راستا به عهده داریم بهره گیری و بهره گستری از معارف اهل بیت علیهم السلام است. سردمداران فرهنگی حوزه‌های علمیه نجف اشرف و قم مقدس، باید کمال بهره دادن به این دریای خروشان مردمی، بلکه اقیانوس موًاج مردمان عاشق که گام در این مسیر مبارک را نهاده اند، برده و زمینه‌های شناخت مکتب اصیل اسلام و اهل بیت (ع) را برای همگان افزایش دهند.
باید در جریان این سیل خروشان مردمی اربعین، نسبت شناخت خود و دیگران را به حضرت ابا عبدالله (ع) و امام زمان ع. و معصومین (ع) افزایش دهیم. در اغلب روایات، هنگام زیارت امام معصوم، شناخت واقعی و به بیانی (عارفا بحقًه) تعبیر گردیده است. پس باید کوشید که از این گردهمایی عظیم و گسترده جهانی که بدون تردید بی نظیرترین جمع انسانی خودجوش در جهان حاضر است، کمال استفاده را رسانیده و در کنار دغدغه‌ها و نیاز‌های جسمی زائران به نیاز‌های روحانی و اعتقادی و فرهنگی آنان رسید.

* دکتر هادی انصاری، عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران و محقق عتبات و زندگی اهل بیت (ع)