چگونه درآمد فروش نفت با صادرات گازوئیل جبران می شود

ایران با دارا بودن حدود ۱۸ درصد از ذخایر قابل استحصال گازی جهان پس از روسیه رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. با این وجود کشور تا به امروز نتوانسته به طور شایسته از ظرفیت این منبع سرشار استفاده کند.

بی‌شک یکی از پایه‌های اصلی و اولیه‌ محرک تولید، تأمین انرژی پایدار و کافی برای بخش‌های مختلف اقتصاد ازجمله نیروگاه‌ها و صنایع بزرگ بوده که نقش بسزایی در توسعه کشور دارد.

کشور پس از انقلاب اسلامی در حوزه‌ تولید گاز طبیعی گام‌های بسیار بلندی برداشته است. به‌طوری‌که با تولید روزانه نزدیک به ۷۵۰ میلیون مترمکعب گاز، پس از آمریکا و روسیه، به‌عنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز در بین کشورهای جهان شناخته می‌شود. با این حال سهم ایران از تجارت جهانی گاز تنها ۱ درصد است. در نتیجه لازم است بر اساس برنامه‌ریزی تا سال ۱۴۰۴ این میزان به ۸ تا ۱۰ درصد برسد که تا رسیدن به این هدف راه درازی در پیش است.

یکی از عمده‌ترین صنایع اساسی کشور که روزانه در حدود ۱۹۰ میلیون مترمکعب گاز مصرف می‌کند، بخش نیروگاه‌های تولید برق است؛ نیروگاه‌هایی که اغلب به شبکه گازی کشور متصل و در حال استفاده از سوخت پاک گاز طبیعی برای تولید برق هستند.

با این ‌وجود برخی از این نیروگاه‌ها به‌رغم اتصال به شبکه سراسری گاز، علاوه بر گاز از گازوئیل نیز برای تولید خود استفاده می‌کنند. بررسی‌ها نشان می‌دهند گاز طبیعی علاوه بر مزیت‌های زیست‌ محیطی، منجر به کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری و افزایش قابلیت اطمینان بهره‌برداری از واحدهای نیروگاهی نسبت به سوخت مایع می‌شود. به‌علاوه به علت ارزان‌تر بودن آن نسبت به گازوئیل برای کشور از صرفه اقتصادی نیز برخوردار است.

عایدی کشور در صورت جایگزینی مصرف گازوئیل با گاز

بر اساس آمار صنعت برق ایران، در سال ۹۷ از میان نیروگاه‌های دولتی که در سال بیش از ۱۰ درصد از مصرف سوختشان به گازوئیل اختصاص داشته است، مجموعاً در حدود ۱ میلیارد لیتر است و از میان نیروگاه‌های خصوصی نیز مجموعاً در حدود ۳ میلیارد لیتر گازوئیل مصرف کرده‌اند.

در مجموع نیروگاه‌های خصوصی و دولتی در سال حدود ۴ میلیارد لیتر گازوئیل مصرف کرده‌اند که این میزان معادل ۳/۴ میلیارد مترمکعب گاز است. حال با در نظر گرفتن قیمت ۵۰ سنت برای هر لیتر گازوئیل و ۲۰ سنت برای هر مترمکعب گاز، در صورت جایگزینی گاز به‌جای گازوئیل، سالانه ۲/۱ میلیارد دلار برای کشور صرفه‌جویی ارزی دارد.

بر اساس بررسی‌های کارشناسی، کشورهای همسایه ایران سالانه ۱۳ میلیارد لیتر گازوئیل مصرف می‌کنند و این بازارها فرصتی را برای صرفه‌جویی و کسب عواید حاصل از صادرات گازوئیل در جوار مرزهای ما فراهم می‌کند. لذا ضروری است مسئولان کشور بر استفاده هر چه بیشتر نیروگاه‌های برق از سوخت گاز و صادرات گازوئیلی که در این ‌بین صرفه‌جویی می‌شود اهتمام بیشتری بورزند. بدیهی است در صورت اجرای این راهکار، کشور به آسانی می‌تواند بخشی از فشار تحریم‌های نفتی و افت درآمدهای صادرات نفت خام را با صادرات گازوئیل به بازار منطقه کاهش دهد.