پشهای که سلامتی انسان را تهدید میکند
پارسینه: عضو انجمن متخصصان پوست ایران گفت: بیماری سالک از طریق گزش پشهای موسوم به پشه خاکی به انسان منتقل میشود.
داریوش دائر عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست ایران درباره انواع بیماری سالک اظهار کرد: سالک به دو نوع مرطوب (روستایی) و خشک (شهری) تقسیم بندی میشود که هر دو نوع این بیماری از طریق پشه خاکی انتقال پیدا میکند؛ انگلی در بزاق دهان پشه وجود دارد که با نیش زدن پشه عامل بیماری زا (لیشمانیوز) به بدن انسان وارد میشود و رشد و نمو میکند که در ابتدا به شکل یک قرمزی یا برجستگی نمایان شده و به تدریج گسترش پیدا میکند.
این عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست ایران بیان کرد: قرمزی یا التهاب ناشی از بیماری سالک میتواند به زخم تبدیل شده و این زخم به لایههای عمیقتر پوست نفوذ پیدا کند؛ این زخم میتواند به شکل چرکی همراه با ترشحات و خارش باشد.
او افزود: سالک شهری بدون تداخل دارویی حدود ۶ ماه طول میکشد تا بهبود پیدا کند که این زمان در سالک روستایی به حدود یک سال میرسد به همین علت نام این بیماری را سالک گذاشتند. اگر مبتلایان به این بیماری پس از تشخیص قطعی، درمان را سریع آغاز کنند اغلب زخمها از لایه سطحی پوست به لایههای عمقی نمیرسند، بنابراین اسکار (جای زخم) باقی نمیماند، اما اگر درمان به موقع و صحیح انجام نگیرد، زخم عمیقتر شده و جای زخم هم باقی میماند؛ بستگی به ابعاد زخم اندازه جای زخم متفاوت است و میتواند به اندازه یک سر ناخن تا چند سانتیمتر باشد.
دائر تأکید کرد: در دهههای گذشته با سم پاشیهای انجام گرفته و مقابله با پشه عامل بیماریزای سالک، میزان شیوع بیماری کاهش پیدا کرده است، اما هنوز هم به شکل محدود در استانهایی مانند اصفهان، خوزستان، کرمان، سیستان و بلوچستان و بوشهر مواردی از این عارضه دیده میشود.
مراقبتهای پیشگیری از ابتلا به سالک
این عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست ایران تصریح کرد: افراد برای پیشگیری از ابتلا به سالک نباید به ویژه در شهرهایی که این بیماری شیوع دارد، ساعات طولانی را بیرون از خانه سپری کنند همچنین آنها نباید در فضای آزاد بخوابند و در صورت خوابیدن در بیرون از منزل باید از پشهبند استفاده کنند. اشخاص باید در محلهایی که تجمع حشرات زیاد است از حشرهکشها استفاده کنند و در صورت بروز هر نوع گزیدگی که بیش از چند روز ادامه داشت، بلافاصله به پزشک مراجعه کنند.
راههای درمان سالک
او گفت: درمان اصلی بیماری سالک یک آمپول تزریقی به نام «گلوکانتیم» است، ولی با وجود اینکه این دارو مدتی بوده که به کشور وارد نمیشود، درمانهای خوراکی دیگر یا حتی فریز (منجمد) کردن به کار میروند. این عارضه اغلب در سطح پوست محدود باقی میماند و خطر جانی برای بیمار ندارد، ولی از نظر ظاهر و زیبایی میتواند مشکلاتی را برای فرد ایجاد کند.
دائر اظهار کرد: یک نوع عمیقتر سالک وجود دارد که به آن لیشمانیوز احشایی (درونی) گفته میشود که اندامهای دیگر بدن مانند کبد، کلیهها و بافتهای زیر پوست را هم درگیر میکند.
این عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست ایران بیان کرد: اگر تشخیص به موقع و درمان در مرحله اولیه انجام شود اغلب جای زخم باقی نمیماند، اما افرادی که سالیان قبل به بیماری سالک مبتلا شدند و اکنون جای زخمهایشان باقی است، میتوانند برای از بین بردن جای این زخمها از روشهایی مانند لیزر CO ۲، جراحی و برداشتن جای زخمها، میکرونیدلینگ و تزریق مواد پر کننده از قبیل: ژلها استفاده کنند.
او یادآوری کرد: بیماری سالک مسری نیست، بنابراین اگر فردی از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا شد، سایر اعضا به آن دچار نمیشوند، اما احتمال اینکه چند نفر از همان خانواده از طریق آن پشه یا پشههای دیگر به این عارضه مبتلا شوند، زیاد است.
این عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست ایران بیان کرد: قرمزی یا التهاب ناشی از بیماری سالک میتواند به زخم تبدیل شده و این زخم به لایههای عمیقتر پوست نفوذ پیدا کند؛ این زخم میتواند به شکل چرکی همراه با ترشحات و خارش باشد.
او افزود: سالک شهری بدون تداخل دارویی حدود ۶ ماه طول میکشد تا بهبود پیدا کند که این زمان در سالک روستایی به حدود یک سال میرسد به همین علت نام این بیماری را سالک گذاشتند. اگر مبتلایان به این بیماری پس از تشخیص قطعی، درمان را سریع آغاز کنند اغلب زخمها از لایه سطحی پوست به لایههای عمقی نمیرسند، بنابراین اسکار (جای زخم) باقی نمیماند، اما اگر درمان به موقع و صحیح انجام نگیرد، زخم عمیقتر شده و جای زخم هم باقی میماند؛ بستگی به ابعاد زخم اندازه جای زخم متفاوت است و میتواند به اندازه یک سر ناخن تا چند سانتیمتر باشد.
دائر تأکید کرد: در دهههای گذشته با سم پاشیهای انجام گرفته و مقابله با پشه عامل بیماریزای سالک، میزان شیوع بیماری کاهش پیدا کرده است، اما هنوز هم به شکل محدود در استانهایی مانند اصفهان، خوزستان، کرمان، سیستان و بلوچستان و بوشهر مواردی از این عارضه دیده میشود.
مراقبتهای پیشگیری از ابتلا به سالک
این عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست ایران تصریح کرد: افراد برای پیشگیری از ابتلا به سالک نباید به ویژه در شهرهایی که این بیماری شیوع دارد، ساعات طولانی را بیرون از خانه سپری کنند همچنین آنها نباید در فضای آزاد بخوابند و در صورت خوابیدن در بیرون از منزل باید از پشهبند استفاده کنند. اشخاص باید در محلهایی که تجمع حشرات زیاد است از حشرهکشها استفاده کنند و در صورت بروز هر نوع گزیدگی که بیش از چند روز ادامه داشت، بلافاصله به پزشک مراجعه کنند.
راههای درمان سالک
او گفت: درمان اصلی بیماری سالک یک آمپول تزریقی به نام «گلوکانتیم» است، ولی با وجود اینکه این دارو مدتی بوده که به کشور وارد نمیشود، درمانهای خوراکی دیگر یا حتی فریز (منجمد) کردن به کار میروند. این عارضه اغلب در سطح پوست محدود باقی میماند و خطر جانی برای بیمار ندارد، ولی از نظر ظاهر و زیبایی میتواند مشکلاتی را برای فرد ایجاد کند.
دائر اظهار کرد: یک نوع عمیقتر سالک وجود دارد که به آن لیشمانیوز احشایی (درونی) گفته میشود که اندامهای دیگر بدن مانند کبد، کلیهها و بافتهای زیر پوست را هم درگیر میکند.
این عضو هیئت مدیره انجمن متخصصان پوست ایران بیان کرد: اگر تشخیص به موقع و درمان در مرحله اولیه انجام شود اغلب جای زخم باقی نمیماند، اما افرادی که سالیان قبل به بیماری سالک مبتلا شدند و اکنون جای زخمهایشان باقی است، میتوانند برای از بین بردن جای این زخمها از روشهایی مانند لیزر CO ۲، جراحی و برداشتن جای زخمها، میکرونیدلینگ و تزریق مواد پر کننده از قبیل: ژلها استفاده کنند.
او یادآوری کرد: بیماری سالک مسری نیست، بنابراین اگر فردی از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا شد، سایر اعضا به آن دچار نمیشوند، اما احتمال اینکه چند نفر از همان خانواده از طریق آن پشه یا پشههای دیگر به این عارضه مبتلا شوند، زیاد است.
منبع:
باشگاه خبرنگاران
ارسال نظر