«پایتخت» از بدآموزی ها تا ادعای سانسور از سوی سازندگان/ فرجی:«پایتخت» پایان خوبی دارد

مجموعه «پایتخت» یکی از پربیننده ترین و پرمخاطب‌ترین سریال های تلویزیون است که اتفاقات روزمره یک خانواده «معمولی» را به تصویر می کشد. این خانواده هر بار دچار مشکلات جدیدی می شوند که پیگیری آن با فضای طنزی که دارد برای مخاطبان جدی است و تقریبا خانواده ها در شب های نوروز هرجا که باشند خود را به تماشای این سریال می رسانند. امسال هم طبق نظرسنجی های صورت گرفته همچنان این سریال پربیننده ترین سریال بوده است. اما این فصل یک تفاوت جدی با فصل های قبلی داشته و آن استفاده از برخی کلمات نامناسب، نشان دادن برخی ناهنجاری ها و به تصویرکشیدن لحظاتی بوده که خیلی به مذاق خانواده فرهنگ دوست ایرانی خوش نیامده و انتقادات بسیاری به آن شده است.

این انتقادات که بیشتر از سوی خانواده ها صورت گرفته، نگرانی هایی است که نشان می دهد مخاطب دوست ندارد سریال دوست داشتنی اش را به رغم همه شیرینی هایش کنار بگذارد و قید تماشای آن را به دلیل محتوای نامناسب بزند. در کنار آن برخی عوامل سریال هم هرشب در فضای مجازی اعلام کردند که بخش هایی از سریال سانسور شده است. درباره همه حواشی فصل ششم پایتخت با «مهدی فرجی» مدیر اسبق شبکه یک که سریال در زمان او پا گرفته و در حال حاضر نیز مشاور پروژه است، گفت و گو کرده ایم که در ادامه می خوانید:

**آقای فرجی شما به عنوان مدیر اسبق شبکه یک سیما از همان ابتدای ساخت مجموعه پایتخت در کنار گروه سازنده بوده اید و در جریان روال تولید این اثر هستید. امسال هم که مشاور تولید فصل ششم آن بوده اید. چرا این فصل شبیه فصل های قبل نیست؟

**ولی شما نمی توانید منکر اعتراضاتی شوید که به خاطر بی ادبی ها وبی احترامی های صورت گرفته در سریال است.

- این اعتراضات در پایتخت های قبلی هم وجود داشت. البته در همه سریال های کمدی جهان این خصیصه وجود دارد. چون بناست که بد اخلاقی و رفتار زشت نقد شود. قرار است بی احترامی در بین خانواده نقد شود و این موضوعی معمول در سریال های تلویزیونی است. این چیزی که ما در سریال می بینیم برای بار اول نیست. بهتاش اساسا زبان درشت گویی دارد و نماد بعضی جوان هایی است که امروز کم حوصله و درشت گو هستند اما همین بهتاش خیلی خانواده دوست و به بنیان خانواده وفادار است. ولی قرار است رفتار او نقد شود. این سریال داستان های جذاب دیالوگ های جذابی دارد و نمی توان این خوبی ها را نادیده گرفت. اگر در پایان دیدیم که پایتخت پاسخ این رفتارهای غلط و بی ادبی ها را نداد، آن وقت اعتراض شکل منطقی پیدا می کند.

**خیلی از خانواده ها معتقدند که پایتخت یک سریال خانوادگی است و همه اعضاء خانواده با هم سریال را تماشا می کردند اما در این فصل، این امکان وجود ندارد و هرقدر هم بنا باشد در پایان داستان همه چیز خوب پیش برود، نمی توان از اثرگذاری موارد منفی و تخریبی چشم پوشی کرد. این موارد در حال پخش و جلوی چشم مخاطب اثر بد خود را می گذارند.

-من معتقدم این طور نیست. در کلیت پایتخت ما همه شخصیت ها را دوست داریم و به آنها علاقه مندیم و ماجراهای آنها مسائل ماست. این خانواده به طور طبیعی با فراز و نشیب هایی روبرو است و گاهی با مشکلاتی روبرو می شود که ممکن است در خانواده ایجاد بحران شود. ممکن است ما تصور کنیم که رفتاری می بینیم که ترویج دهنده بداخلاقی است، اما این کمدی مرسوم است و پاسخ آن را خواهید دید. شما در قسمت های قبلی هم دیدید که گاهی بدرفتاری هایی از بهروز و بهتاش می بینیم، توسط بزرگترها با برخورد و پاسخ مواجه می شود و به عنوان یک رفتار قابل قبول مورد تایید قرار نمی گیرد. همه این رفتارها در جای خود نقد می شوند. این رفتارهای برخی جوان ها و افراد در خانواده هاست که نمی توانیم آن را نبینیم. این کمدی موقعیت که کار با آن جلو می رود، طوری طراحی شده که قطعا به همه زشتی ها پاسخ داده شود و من به مخاطبان این سریال نوید می دهم که پایتخت همچنان دوست داشتنی باقی می ماند.

همه این افراد پایتخت به خانواده و بنیان خانواده حساس هستند و می بینید که چقدر پدر و مادر مهم هستند و چه جایگاه والایی دارند.

**اتفاقا نگرانی خانواده ها در همین بخش است. اینکه بدآموزی ها در سریالی روی بدهد که مردم آن را خیلی دوست دارند و نگران هستند که نکند قصه طوری پیش برود که دیگر این سریال زیبایی ها و اثرگذاری های خود را نداشته باشد و دیگر مردم رغبتی به تماشای آن نداشته باشند.

-من به شما قول می دهم که چنین اتفاقی در پایان سریال نخواهد افتاد. می بینید که خانواده در مسیر پر فراز و نشیبش چگونه پیش می رود و خود را سالم و سربلند بیرون می آورد. خانواده پایتخت همیشه این طور بوده و این سری هم جدای از قبل نیست.

**موضوعی که خیلی به چشم آمد، بحث سانسور و حذفیات است که هر شب پس از پخش سریال از سوی خود سازندگان اعلام می شود. مگر این موارد قبلا هماهنگ نشده اند؟

**خوب در چنین شرایطی آیا سازندگان این اجازه را دارند که موارد حذف شده را سر خود در فضای مجازی منتشر کنند؟

-عموما هنرمندان امروز صفحات شخصی مجازی دارند که نظراتشان را آنجا منتشر می کنند. نظر شخصی من این است که ممکن است این کارها به سریال آسیب بزند و واقعیت این است که سریال پایتخت کاملا آن چیزی است که سازندگان ساخته اند و همان هم پخش می شود و اتفاق عجیب و غریبی نمی افتد. ولی خوب سازندگان حساسند ولو به یک کلمه یا جمله خودشان. ممکن است بیننده تصور کند که حالا چه سانسوری اتفاق افتاده است. درحالی که نگاه می کنیم می بینیم که یک جمله یا یک کلمه است که حذف و یا صداگذاری شده است.

این حساسیت ها از سوی ناظران پخش هم به خاطر همان حفظ و حراست کیان خانواده است. ممکن است احساس کنند که کلمه ای با شرایط فعلی جامعه تطبیق ندارد و برداشت نامناسبی بشود و بنا بر این توصیه می شود که این اصلاحات از سوی سازندگان انجام شود و این طور نیست که از سوی جای دیگری انجام شود. این کار هم خود این دوستان انجام می دهند. زحمت می کشند و تلاش می کنند و من از سازندگان تشکر می کنم. از همه دوستان که در شرایط سختی این سریال را به سرانجام رساندند و حتی خطرات جانی در برخی سکانس ها وجود داشت و دشواری کار در شرایط کرونا هم وجود داشت. از دوستان خودم در شبکه نیز تشکر می کنم که با گشاده رویی از کار استقبلال می کنند. نقد های اجتماعی و اقتصادی جدی در کار وجود دارد. سازمان صداوسیما به سازندگان این سریال اعتماد دارد و دست سازندگان در نقدهای اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی تا حدی باز است و این نشان می دهد که سازمان صداوسیما بنایش این است که مشایعت خوبی تا پایان پخش از سریال پایتخت داشته باشد.همچنان که به مردم توصیه می کنیم عجله نکنید، زود قضاوت نکنید و هیجانی برخورد نکنید، این توصیه را باید به عوامل سریال هم کرد. ممکن است برخی از این رفتارهای هیجانی واقعا شرایط سخت تری را برای پخش سریال به وجود بیاورد. شرایط پخش هم الان بسیار خوب است و باید با رفاقت و تعامل تا پایان کار جلو برویم.

**موضوع دیگری که خیلی در فصل ششم به چشم آمد، فقدان مرحوم خشایار الوند و جایگزینی آرش عباسی بود. الان خیلی از نقدها بابت تغییر نویسنده است و اینکه جایگزینی آقای عباسی با مرحوم الوند منجر به این تغییرات در این سری شده و ایشان هماهنگی کافی را با گروه نداشته است.

-ببینید. اول اینکه من از این فرصت استفاده کنم و یاد و خاطره مرحوم الوند را گرامی بدارم که بسیار توانمند بودند و تجربه بسیار زیادی داشتند و شخصیت های پایتخت را کاملا می شناختند و با آنها مأنوس بودند و برایشان آرزوی رحمت و مغفرت و تعالی روح دارم. اما آرش عباسی تجربه اولش بود و خیلی خصوصیات اخلاقی شخصیت ها را نمی دانست اما در کنار سیروس مقدم و محسن تنابنده قرار داشت و مسیری که جلو رفته و قصه هایی که انتخاب شده با نظر آقای مقدم و آقای تنابنده بوده است و آرش عباسی ذیل اراده این دو عزیز متن را نوشته است و اینطور نیست که فکر کنیم ایشان چون نمی شناخته در چنین ورطه ای افتاده است. هدایت اصلی متن توسط آقای مقدم و تنابنده اتفاق افتاده است. ضمن اینکه پایتخت هر سال به قصه جدیدتری احتیاج دارد و امسال با توجه به شرایط کرونا و غیره قصه بیشتر یک قصه فرهنگی و اجتماعی است و در این مسیر پیش می رود و یک نقد درونی اتفاق می افتد. وقتی شرایط این گونه است ما باید یک بحران درون خانواده نشان بدهیم و آشفتگی و پریشانی را به تصویر بکشیم تا بتوانیم در کنار آن تعالی و پیشرفت را هم ببینیم. به همین دلیل است که برخی می گویند وای این خانواده دچار فروپاشی شده اند، اصلا این طور نیست و خانواده همچنان بسیار دغدغه مند در کنار هم هستند و فوری پشت هم قرار می گیرند و از هم حمایت می کنند تا بتوانند بر بحران ها غلبه کنند.

بالاخره یادمان باشد که در جامعه ما خانواده هایی شبیه پایتخت بسیار زیاد وجود دارند و اگر مردم این سریال را دوست دارند به خاطر این است که خودشان را در این خانواده می بینند. در همه فصل ها هم خانواده در کنار هم هستند و سعی می کنند خودشان را از بحران بیرون بکشند. تمام مشکلات از درون خودشان هستند و البته قهرمان ها هم از درون خودشان هستند.

**پیش بینی شما برای ساخت فصل هفت سریال چیست؟

-ان شاءالله فصل هفت هم ساخته خواهد شد. این سریال پتانسیل دارد که مردم فصل های بعدی آن را ببینند و از فضای شاد و دلنشین آن بهره ببرند.