تحقق تولید ۶۵ هزار بشکه‌ای نفت از یک میدان مشترک با عراق

«بیژن زنگنه» که در دولت تدبیر و امید به وزارت نفت ایران بازگشت، در ابتدای امر تاکید کرد که در دوران وزارت خود تمامی میادین مشترک را تعیین تکلیف می‌کند. میادینی که اگر از سوی ایران برداشت نشود، همسایگان، مخازن آن‌ها را خالی می‌کنند.

با این حال اگرچه در توسعه میادین مشترک در ۷ سال گذشته همواره اولویت با میادین مشترک غرب کارون و تکمیل توسعه پارس جنوبی بوده، اما میادین دیگر نیز فراموش نشده‌اند، تا آنجا که به گفته مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران، اکنون تکلیف توسعه تمامی میادین مشترک مشخص شده و تنها یک میدان دیگر باقی مانده است.

اگرچه میدان آذر که با عراق مشترک است در مقایسه با میادینی مانند آزادگان، حجم نفت درجای کمتری دارد، اما توسعه آن در دولت تدبیر و امید صورت گرفت و اولین برداشت نفت از این میدان نیز در سال ۹۵ محقق شد.

در واقع توسعه عملی این میدان که با حفاری نخستین چاه اکتشافی در سال ۱۳۸۳ آغاز شد به دلایل فنی و حفاری به مخزن نرسید و متوقف شد.

دومین چاه اکتشافی، اما در سال ۱۳۸۵ در سازند مخزن حفاری و تکمیل شد و وجود نفت در حجم اقتصادی و قابل اکتشاف در این میدان به اثبات رسید و تخمین زده شد که این میدان بیش از چهار میلیارد بشکه نفت درجا ذخیره دارد.

با این حال برداشت از این میدان به ۱۰ سال بعد موکول شد. زمانی که دولت اولویت خود را بازپس گیری سهم خود از میادین مشترک قرار داده بود.

قرارداد توسعه میدان آذر به صورت بیع متقابل به ارزش حدود ۱.۹ میلیارد دلار، مهرماه سال ۱۳۹۰ امضا و مقرر شد تولید روزانه نفت این میدان به صورت زودهنگام طی ۳۶ ماه به ۳۰ هزار بشکه و در نهایت به ۶۵ هزار بشکه برسد.

بر اساس آن قرارداد، باید تولید نفت در سال ۹۳ آغاز و در سال ۹۵ به هدفگذاری تولید روزانه ۶۵ هزار بشکه در روز در فاز اول توسعه می‌رسید.

اما پراکندگی منابع برای توسعه میادین نفتی در دولت احمدی نژاد فرصت توسعه را گرفت و همانگونه که در پارس جنوبی نیز اتفاق افتاد، تعداد زیادی طرح نیمه کاره و برخی با پیشرفت ۱۰ درصدی را برای دولت تدبیر و امید به میراث گذاشت.

دولت حسن روحانی، اما توانست آزمایش تولید از نخستین چاه این میدان نفتی مشترک را در اسفندماه سال ۹۳ در چاه شماره ٦ با موفقیت انجام دهد.

این در شرایطی است که میدان نفتی آذر از پرچالش‌ترین میدان‌های نفتی ایران از نظر حفاری است؛ به‌نحوی‌که می‌توان توالی لایه‌های پرفشار و کم فشار، تعدد لوله‌های جداری و آستری استفاده شده و گاه اندازه‌های غیراستاندارد را از جمله چالش‌های حفاری در این میدان عنوان کرد.

با وجود این مشکلات، اما مرحله نخست تولید زودهنگام میدان مشترک آذر با ظرفیت تولید روزانه ۱۵ هزار بشکه نفت، اسفندماه سال ۱۳۹۵ آغاز شد. برای فراورش نفت میدان آذر از ظرفیت خالی واحد بهره‌بردای میدان دهلران استفاه شد و نفت این میدان مشترک با خط لوله‌ای به طول حدود ١٣٠ کیلومتر به این واحد بهره برداری انتقال پیدا کرد.

بهار سال ۱۳۹۶ نیز ظرفیت تولید نفت در میدان مشترک آذر به ۳۰ هزار بشکه در روز رسید.

بخش‌های مختلف تأسیسات یوتیلیتی و نفتی واحد فرآورش مرکزی آذر در سال ۹۸ پیش‌راه‌اندازی و مشعل‌های HP و LP راه‌اندازی شد. میدان مشترک آذر حالا در آستانه تحقق کامل هدف تولیدی در فاز نخست توسعه یعنی ۶۵ هزار بشکه نفت در روز است.