با کاهش سن خودکشی روبرو هستیم

خودکشی را می‌توان از جمله بزرگترین پدیده‌هایی دانست که امروزه تبدیل به یک معضل و آسیب اجتماعی شده است. در کنار این موضوع اما مبحثی که کمتر به آن توجه شده است، مبحث کاهش سن خودکشی و رواج آن در میان دانش آموزان و نوجوانان است که آینده جامعه و اجتماع ما را مورد تهدید قرار می‌دهد.

رایحه مظفریان، جامعه‌شناس، آسیب‌شناس و فعال حقوق کودکان، در این راستا می‌گوید: طی چند وقت اخیر خبرهایی مبنی بر خودکشی دختران و پسران دانش‌آموز دبیرستانی در رسانه‌های کشور مطرح شده است، خبرهایی که حکایت از کاهش سن خودکشی و رواج آن در میان دانش‌آموزان و نوجوانان دارد که بسیار جای نگرانی است. باید پذیرفت این موضوع به صدا در آمدن زنگ هشداری است برای مسئولان کشوری و همچنین متولیانی که در امر سلامت جامعه فعالیت دارند.

وی ادامه داد: افرادی که اقدام به این عمل می‌کنند، انگیزه از پیش تعیین شده برای انجام خودکشی دارند و در واقع اعلام می‌کنند دیگر توانایی به وجود آوردن انگیزه و امید را در زندگی خود ندارند، مسئله‌ای که بازهم باید گفت بسیار جای نگرانی دارد و به شدیدترین شیوه یک نسل را و آینده آن را مورد تهدید قرار داده است.

مظفریان در ادامه با بیان این موضوع که تا آمار فاجعه و یا آسیبی در جامعه روبه افزایش نباشد، توجهی به آن نمی‌شود، اظهار کرد: اگر نشانه‌های اولیه بروز آسیب و پدیده‌ها را مورد بحث و بررسی قرار دهند و به آمارهایی که در سطح پائین قرار دارد توجهی ویژه شود، به راحتی می‌توان از افزایش آن و رواج هر چه بیشتر پیشگیری کرد. پدیده خودکشی و کاهش سن نیز از جمله همین موارد است که باید به صورت بسیار جدی به آن پرداخته شود، چون در حال حاضر آمارها در سطوح پائین قرار دارد اما اگر آسیب‌شناسی‌های لازم صورت نگیرد قطعا در آینده به شدت افزایش خواهد یافت.

این جامعه‌شناس در پاسخ به این سوال که آیا تا به حال در خصوص علت کاهش سن خودکشی و گرایش جوانان به این سمت پژوهش و یا تحقیقی صورت گرفته یا خیر؟ گفت: متاسفانه مطالعه‌ای در این رابطه انجام نشده تا علل اصلی و عوامل خودکشی نوجوانان و دانش‌آموزان مورد بحث و بررسی قرار گیرد، در واقع حتی نمی‌توان دلایل فرضی مانند فقر، بیکاری، عدم امید به آینده و روابط احساسی که در میان نوجوانان اعم از دختران و یا پسران باب است را در این خصوص مطرح کرد.

این آسیب‌شناس در ادامه با اشاره به این موضوع که حضور روان‌شناسان در مدارس می‌تواند باعث جلوگیری از رواج هر چه بیشتر پدیده خودکشی در میان دانش‌آموزان شود، تصریح کرد: حضور روانشناس در مدارس و مراکز آموزشی فقط بخشی از موضوع است، بخش اصلی تعامل و ارتباطی است که باید میان دانش‌آموز و روانشناس به وجود آید، یعنی دانش‌آموز اعتماد کند و بتواند بدون هیچ گاردی مطالبی را که نمی‌تواند به هیچ کسی بگوید در اختیار روانشناس قرار دهد.

متاسفانه اما این موضوع هیچ‌گاه رخ نداده است و دانش آموز نتوانسته که به روانشناس حاضر در محیط مدرسه اعتماد کند و اگر اعتمادی هم کرده باشد صدمه دیده است، مصداق بارز این موضوع نیز درد و دل دانش آموز با روانشناس مستقر در یکی از مدارس تهران است که ماحصل اعتماد به وی بوده اما روانشناس پس از اتمام ساعت فعالیت مدرسه با منتقل کردن تمامی محتوای گفتگو به مسئولان مدرسه باعث اخراج این دانش آموز شده بود.

مظفریان با بیان اینکه آموزش و پرورش نیاز به بکارگیری متخصصینی برای آموزش کادر آموزشی در محیط مدارس دارد؛ خاطرنشان کرد: درست است که بسیاری از کارگاه‌های مهارت زندگی و همچنین پرداختن به مباحث آسیب‌های اجتماعی در دوران ضمن خدمت برای فرهنگیان و فعالیت آموزشی برگزار می‌شود اما باید پذیرفت بسیاری از این کارگاه‌ها استفاده لازم را ندارند چون به‌صورت دقیق و تخصصی به معضل‌ها پرداخته نمی‌شود. در این هنگام است که نیاز مبرم به حضور متخصصین برای آموزش به فعالین و شاغلین در محیط آموزشی پیدا می شود و باید صورت پذیرد.

وی در ادامه افزود: بسیاری از فارغ‌التحصیلان رشته روانشناسی در حال حاضر به صورت کاملا تخصصی روی مسائل مرتبط با آسیب‌های اجتماعی، پژوهش انجام می‌دهند، وزارت آموزش و پرورش می‌تواند با استفاده از ظرفیت این فارغ‌التحصیلان گامی مهم را در راستای پیشگیری از کاهش سن کودکان انجام دهد.

وی در پایان گفت: پژوهشگرانی که به دنبال پژوهش در این حوزه هستند باید دقیق‌ترین و صحیح‌ترین آمارها را دد اختیار داشته باشند چون یک تحلیل جامع از دلایل و عوامل مسلتزم وجود آمار دقیق است. متاسفانه بسیاری از آمارهای مرتبط با خودکشی منتشر نمی‌شود و مرجعی نیز در خصوص آمارهای خودکشی به صورت جزئی پاسخگو نیست و فقط به صورت کلی آمار را ارائه می‌شود.

منبع : خبرگزاری برنا