۱۰ توصیه جوانانه به حضرات ائمه جمعه کشور

پارسینه - حجت الاسلام سیدرضا مقصودی حسینی: انتصاب حجت الاسلام و المسلمین موحدی کرمانی (استاد دوست‌داشتنی دوران جوانی) مرا بر آن داشت که مورادی را از باب اخوانیه یک شاگرد برای آن جناب و نیز دیگر ائمه جمعه (زید عزهم) بنگارم. از آنجا که سال‌هایی را در این کسوت شریف گذراندم و به سبب دغدغه‌های بسیاری که در این حوزه داشتم مواردی را قلمی کردم. باشد که شاهد رونق بیش از پیش نمازهای جمعه در سراسر کشور باشیم.

کانالیزه نشوید

بعد از انتصاب شما به سمت امامت جمعه از چندین و چند کانال محصولات اطلاع‌رسانی برایتان ارسال می‌شود. از ستاد ائمه جمعه و سازمان تبلیغات بگیرید تا سپاه و بسیج و قوه قضائیه و دولت و قس علی هذا. همه را ببینید و اگر شده به تورقی مرور کنید. اما به آن‌ها اتکا نکنید. بولتن‌خوان که بشوید اندک اندک قدرت تحلیل خود را از دست خواهید داد. اگر می خواهید حرف‌تان به دل بنشیند و انگ تحلیل طبق نظرات ابلاغی را نخورید، حتما قدر اطلاعات خام را بدانید. اصل اطلاعات از کوچه و خیابان و زندگی روزمره مردم بیرون می‌آید. بعد البته این یافته‌ها تحلیل و استنتاج هم می‌خواهد. استنتاجی که با فراست و قوه اجتهاد عمدتا به هدف می‌نشیند. دفترچه مشخصی را برای سرعنوان موضوعات اصلی هفته داشته باشید. خودتان موارد آن را ثبت کنید. اولویت‌بندی نمایید و آن‌گونه که رهبری فرمودند مسائل را اصلی و فرعی کنید.

مشاورانی متفاوت ولی امین داشته باشید

بزرگان در امر حکومت‌داری به حرف‌های دشمنان‌شان هم گوش می‌کنند! امام جمعه رند آن است که با کیاست (و به دور از دو دوزه بازی سیاسی) از کل طیف نخبگانی که می‌تواند استفاده کند. هم سفید هم سیاه. در موارد متعدد لازم است که سر طیف و ته طیف امور مختلف را به مشاوره دعوت نماید. چه اشکالی دارد. کیاست اقتضائاتی دارد. شما نیاز نیست همه بدنه کارشناسی را در یک روز و ساعت مشخص زیر یک سقف جمع کنید! ممکن است برخی از مشاوران از سر دشمنی طرحی بدهند. خوب به خلافش عمل می‌کنید.

ممکن است شما را مسخره کنند. یا به شما برچسب هوادارای از منحرفین بخورد، نگران نباشید! مرور زمان همه چیز را حل خواهد کرد. مهم این است که یک تنه به قاضی نروید و راضی برنگردید. در امور مختلف از اهل و متخصصش راهنمایی بخواهید. البته به شکل طبیعی شما به قول کسانی اعتماد کنید که آن‌ها را می‌شناسید و به‌شان اعتماد دارید. اما سلسله مشاوران هرچه متنوع‌تر نتیجه‌ها خیره‌کننده خواهد بود.

جایگاه‌تان را گرم نکنید

برخی از ائمه جمعه در جایگاه که می‌ایستند دمای هوا و وضعیت مخاطب به کل فراموش می‌‌کنند. حضرتعالی سعی کنید مثل آن وقت‌ها که در لمعه می‌خواندیم که امام جماعت به حال و اوضاع اضعف مامومین توجه داشته باشد، به حال مردم توجه کنید. اگر نیم ساعت خطبه‌ی در سرما را با ترتیب و آدابی به بیست دقیقه هم تقلیل بدهید و به مردم بگویید که برای سرما (یا حتا گرمای هوا) است، به مروت نزدیک‌تر است. جایگاه نماز جمعه لژ وی آی پی نیست. آن بالا که ایستاده‌ایم به عدل خدا نزدیک‌تریم تا به رحمتش! شرایط مصلای نماز جمعه را هم به فراخور شرایط فصل تغییر دهید. این کار البته نباید تشریفاتی و هزینه‌بر باشد. همیشه این را بسنجید که چقدر برای حفظ جایگاه امامت جمعه تلاش کردید. مترصد و مراقب باشید و این را بدانید که هیچ کس برای همیشه امام جمعه باقی نمی‌ماند.

با جوان‌ها بجوشید

امام جمعه‌ای که اینترنت را نشناسد، بخش بزرگی از مخاطب خود را از دست داده است. یک رایانه شخصی در اتاق کار خود داشته باشید. یک بار برای همیشه وقت بگذارید و از صفر تا صد اتصال به اینترنت را بیاموزید (جسارتا). بعد بدون نیاز هرباره به راهنمایی و وبگردی از سوی کسی، خودتان در اینترنت بگردید. نگران نباشید. خیلی ساده‌تر از مکاسب بیع است. با تازه‌های تکنولوژی آشنا بشوید. نیازی نیست حتما با خرید دستگاه‌های جدید خودتان را به روز کنید. همین که در حاشیه یک گعده خانوداگی از جوان‌ترهای فامیل سراغ اپلیکیشن‌ها و گجت‌ها و تکنولوژی‌های اینترنت و گوشی‌های موبایل را بگیرید، کافی است.

یک مشکل مهم ما و شما در شروع هم‌کلامی با جوان‌ترها نبودن تقطه شروع مشترک است. خب از سمت شما همین سوال و جواب‌های جدید می‌تواند شروع خوبی برای مراوده باشد. جوان‌ها را به دفتر خودتان راه بدهید تا برای شما سایت بزنند. فعالیت در فضای تبلیغاتی و رسانه‌‌ای را با کمترین هزینه و بالاترین بهره‌وری از سوی همین‌ها به نتیجه می‌رسد. جلسه پرسش و پاسخ با جوانان دانشجوی شهر یا شهرستان خود را هم مغتنم بشمارید. بنشینید و بنشانید و بگذارید همه حرف‌های‌شان را به شما بزنند. از اعتراض‌ها نترسید. جوانی کردن خیلی خوب است.

مراقب دفتر خود باشید

امام خمینی گفته بود اسلام از بزرگان خود سیلی خورده است. مراجع و ائمه جمعه (زید عزهم) که اساطین هدایت مردم در سطح کشورند هم معمولا از دفتر خود ضربه خورده‌اند. انتصاب نزدیکان سببی و نسبی و ایجاد حاشیه‌های امن برای فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی برای اقربای شما در سمت امامت جمعه به شدت آسیب‌زاست. رانت‌های اطراف شما فقط باید مسدود شود! اگر مسکوت بماند حتما مورد بهره‌برداری خواسته یا ناخواسته نزدیکان به بیت شما قرار خواهد گرفت. شما خود شاهد بوده‌اید که سالم‌ترین افراد وقتی در محل مراجعه فعالان اقتصادی قرار می‌گیرند دچار چه تحولات شگرفی می‌شوند. تقوای مال و سیاسی را بعد از خودتان در منسوبان به خودتان به جد مراقبت کنید.

متدینین غیرسیاسی را محترم بدارید

شهرهای کوچک و بزرگ ایران اسلامی پر است از دلدلدگان به آرمان‌های اسلام انقلاب اسلامی و راه امام خمینی و شهدا. اما فراموش نکنید که بخشی از متدینین ما اصلا سیاسی نیستند. دین‌دارند اما قرائتی ـ نه ضد انقلابی ـ که غیر انقلابی و غیرسیاسی دارند. این طیف اصلا دوست ندارند که وارد دسته‌بندی‌های گروهی و حزبی در عرصه سیاست بشوند. خودشان را مخاطب فعالین سیاسی نمی‌بینند. و دوست ندارند که هرچه در تریبون نماز جمعه می‌شنوند حرف‌های سیاسی باشد. سعی کنید اعتدال را حفظ کنید.

شما نه باید در دام سکولاریسم بیافتید و نه به انگ انجمن حجتیه ملوث گردید. مباحث اصلی مرتبط با انقلاب و نظام اسلامی را همیشه در دستور بیان داشته باشید، اما همه چیز را به وادی سیاسی نکشانید. در این قبیل موارد حتما از حمایت‌های حزبی و گروهی و شخصی خودداری فرمایید.

فکر کنید در حوزه انتخاباتیه تان هستید

شهر محل ماموریت خود را به چشم حوزه انتخاباتی خود نگاه کنید. در مقابل مشکلات و بحران‌های آن کوتاه نیایید. به مردم بگویید که پیگیر مشکلات شهر و استان‌شان هستید. حسایت در این موضوع خصوصا اگر بومی آن شهر نیستید مهم‌تر خواهد بود. مردم که جوش و خروش شما را در مورد معضلات خودشان ببینند به شما اعتماد ویژه‌ای خواهند کرد.

البته از ظاهر‌سازی و داد وبی داد باید اجتناب کرد. مراقب باشید این معتمد استان و شهر شدن باعث ایجاد بنگاه کارگشایی و صندوق اعانه تبدیل نشود. باب سو استفاده و سو برداشت را باید بست. قول دادن‌های بی حساب و کتاب برای رفع مشکلات مردم، آن‌ها را از شما طلبگار خواهد کرد. هرجا نمی‌توانید کاری از پیش ببرید و یا توقعات بی جایی به شما ارجاع داده می‌شود به صراحت بگویید که نمی‌شود!

به اختلافات قومی دامن نزنید

متاسفانه خیلی از دو شهر بزرگ همسایه‌ی هم، با هم دشمن‌اند. برخی این پدیده شگرف در ایران را از اقدامات دشمنان خارجی می‌دانند. برخی موضوع تبعیض‌های تاریخی را پیش می‌کشند. برخی حق را به یک سوی ماجرا می‌دهند. اما من و شما باید ضمن پرهیز از ورود به این مباحث ، کار را به نسق درست پیش ببریم. در مواردی از این دست بهترین چیز رفع توهم از مردم است. به آن‌ها بفهمانید که بسیاری از ضربه‌ها را از سر ندانم کاری و یا اشتباهات خودشان خورده‌اند نه دشمنی شهر و شهرستان رقیب. از سوی دیگر به هیچ رو نگذارید ماجرای رقابت‌های سیاه ودشمنی‌های عقده شده بین دوشهر، بین روابط شما با ائمه جمعه آن شهرها نقاش ایجاد کند. مردم باید در فرهنگ ناخودآگاه خود بپذیرند که هر که نان از عمل خویش خورد. اگر جایی احساس می‌کنند از حقی محروم شده‌اند یا به امتیاز خودشان نرسیده‌اند، خب باید از مجرای خودش ان را پیگیری کنند.

متن خطبه‌ها را بعداز ایراد منتشر کنید

فایل صوتی سخنان خود در خطبه‌ها را در کوتاه‌ترین زمان ممکن پیاده‌سازی، بازخوانی و منتر کنید. پیاده کردن را که بسپارید به جوان‌ترها و یا بچه‌های دفتر. اما حتما متن حرف‌های خودتان را بازخوانی کنید. ممکن است برخی حرف‌ها خلق‌الساعه گفته شده باشد که نیاز به اصلاح و یا جبران داشته باشد. ممکن است خط و محوری از آن حرف، هفته بعد نیاز به پیگیری داشته باشد.

متن کامل را برای انتشار عمومی روی سایت یا وبلاگ شخصی خود قرار دهید. برای انتشار می‌توانید از رسانه‌های بومی و محلی هم استفاده کنید. اثرات شگرفی از این کار خواهید دید. اگر زورتان رسید و توانستید نظرسنجی در سطح شهر و محل ماموریت ‌تان را راه اندازی کنید. ببینید هر بهفته نظرات مردم در مورد سخنان شما و دغدغه های شما چیست. ابزارهای نظرسنجی را البته با هماهنگی با نهادهای مسئولش به کار بگیرید..

جلسه باز نشوید!

با مدیران شهری و استانی قرار جلسات بگذارید. حتا برخی موراد به دعوت و درخواست خودتان برنامه‌ریزی شود بهتر است. اما مراقب باشید تبدیل به یک مدیر دولتیِ همیشه در جلسه نشوید. شان شما اقتضائات دیگری دارد. جلسات را کوتاه و مفید برگزار کنید. نگذارید تشریفات جلسات کاری برای امور اصلی‌تر اشکال ایجاد کند. اگر انتصاب شما وقفه‌ای برای امور آموزشی و تحصیلی شما ایجاد کرده است، آن را برطرف کنید. اگر تدریس داشتید باز هم آن را زمینه‌چینی و ایجاد کنید. اگر تحصیل درس خارج فقه و اصولی داشتید آن را مجددا و با پیگیری بیشتر فعال کنید. سمت اجرایی شما باید در امتداد اهداف اجتهادی و عالمانه شما باشد نه مقابلش.