راستشو بگو چرا دروغ مي گي ؟!

طبق مطالب بيان شده در اين پيامک، مي توان نتيجه گرفت هر چند دروغ گويي احساس بدي را به دنبال دارد، اما متاسفانه براي بيشتر کساني که قدرت راستگويي ندارند، به عادت روزمره تبديل شده است؛ در ادامه به بررسي دروغ، پيامدها، علل و راه هاي ترک آن خواهيم پرداخت.

دروغ در حوزه رفتار نا هنجار اجتماعي طبقه بندي مي شود و به معناي سخني خلاف حقيقت و گفتاري ناحق است که از ديدگاه روان شناسي انواع مختلفي دارد مثل دروغ مبهم، پوچ، انتقام جويانه، خودخواهانه، محدود، عادتي و...؛ در نتيجه مي تواند ريشه هاي متفاوتي داشته باشد.

اين مخاطب گرامي قطعاً تا به حال، بارها درگير نتايج دروغ گويي بوده است. دروغ علاوه بر آثار سوء اخلاقي که در شخصيت انسان ايجاد مي کند، بنيان و شالوده جامعه را نيز ويران مي سازد. افراد دروغ گو دايم در هيجان و هراس هستند که مبادا حرف امروز آن ها در تضاد با حرف ديروز بوده و يا با حرف فردا در تعارض باشد. دروغ به مرور زمان ارزش اجتماعي افراد را کاهش مي دهد، سرمايه اطمينان را نابود مي کند و با عدم اعتماد نيز رابطه مستقيم دارد. توجه به اين پيامدها، انگيزه بسيار خوبي براي درمان و مقابله با اين صفت است.

دروغ گويي دلايل مختلفي دارد که با بررسي آن مي توانيم شناخت خوبي درباره عوامل موثر روي رفتار خود پيدا کنيم و راهکار مناسبي براي رفع آن اتخاذ کنيم. دلايل دروغ گويي در افراد مختلف عبارت اند از: ناتواني درگفتن جزئيات دقيق يک موضوع، يادگيري از ديگران، محافظت خود در جهت تهديد يا تنبيه، پوشاندن ضعف هاي خود، هنگام مواجه شدن با مخالفت و بازجويي شدن، گمراه کردن شنونده، جلب توجه ديگران، ترس از دست دادن جايگاه و موقعيت هاي شغلي و اجتماعي، احساس کمبود نسبت به ديگران، لذت بردن از بزرگ نمايي کردن ماجرا و عمق بخشيدن به آرزوهاي شخصي.

گام اول : بايد باور داشته باشيد با وجود دلايل دروغ گويي، چنانچه شما در پي جبران و کنار گذاشتن اين صفت باشيد، قطعاً موفق خواهيد شد. البته اين کار به تلاش و صرف زمان نياز خواهد داشت، تا به مرور اين عادت ترک شود؛ در نتيجه با چند بار تلاش و يا شکست نااميد نشويد.

گام دوم : با توجه به عوامل موثر بر اين صفت، بايد راهکاري مناسب براي حذف آن انتخاب کنيد. البته براي تسريع اين موضوع و کاهش ضررهاي احتمالي، بهتر است از يک مشاور کمک بگيريد.

گام سوم : پس از حذف علل دروغ گويي، بايد بررسي کنيد بيشتر چه زماني و در چه موقعيت هايي دروغ مي گوييد. مثلاً وقتي در جمع خانواده هستيد گرايش بيشتري به دروغگويي داريد و يا وقتي بين جمع همکاران هستيد؟ فراواني اين دروغگويي را به شکل عدد در بياوريد و روي کاغذ بنويسيد.

گام چهارم: بايد در مقطعي از يک زمان مثلاً در يک هفته، سعي کنيد تعداد دروغ هاي خود را کم کنيد؛ مثلاً از 5 به 3 مورد برسانيد. شما بايد در پايان مدتي که براي خود مقرر کرديد، محاسبه کنيد در مقطع موردنظر چقدر درکاهش ميزان دروغ هاي خود موفق بوديد؛ بعد از آن با توجه به ميزان موفقيت، خود را تشويق و اين گام را براي مقاطع زماني مشابه تکرار کنيد و به مرور از تعداد دروغ ها بکاهيد تا به طور کلي حذف شود.

براي ترک صفت ناپسند دروغ گويي، بايد بگويم تنها راه براي از بين بردن يک صفت ناشايست، بالا بردن علم خود نسبت به آن صفت، نتايج و عواقب آن است. اين مسئله حاصل نخواهد شد مگر با پرداختن به آيات و رواياتي که درباره صفت مربوطه آمده و شناخت و دريافت موضعگيري خداوند متعال که از طريق معصومين (ع) به ما رسيده است. در ادامه سعي مي کنيم با بيان چند نکته، شناخت بهتري در اين خصوص به شما مخاطبان محترم ارائه کنيم.

براساس نصوص قطعي ديني، دروغ جزو گناهان کبيره بلکه قبيح ترين و خبيث ترين آن هاست. دروغ صفتي است که انسان را در ديده ها خوار و در نظرها بي اعتبار مي کند و باعث ريختن آبرو در نزد خلق خدا و سياه رويي در عقبي مي شود. اين صفت تا جايي پيش مي رود که حتي بر مسائل مادي نيز تاثيرگذار است و باعث کم شدن روزي خواهد شد. اين نکته در جلد سوم کنزالمحال آمده است، پيامبر اکرم (ص) فرمودند: «دروغ، روزي آدمي را کم مي کند»؛ همچنين در جلد پنجم محجة البيضاء و جلد سوم احياء العلوم از ايشان نقل شده است که مي فرمايند: «شما را خبر دهم به بزرگ ترين گناه کبيره و آن شرک به خدا، عقوق والدين و دروغ گويي است». پس در نکوهش دروغ گويي همين بس که پيامبر اکرم (ص) اين رذيله را در کنار و هم رديف شرک به خدا آورده اند. در جلد دوم کافي، آمده است حضرت اميرالمومنين (ع) فرمودند: «بنده، مزه ايمان را نمي چشد تا دروغ را ترک کند، خواه دروغ از روي شوخي باشد يا جدّ» و در همان منبع آمده حضرت امام باقر (ع) فرمودند: «خداوند از براي بدي ها قفل ها قرار داده است. کليد اين قفل ها شراب است و دروغ بدتر است از شراب» و در جلد يک کافي آمده است امام صادق (ع) فرمودند: «از جمله چيزهايي که خداوند متعال بر دروغگو گماشته، نسيان (فراموشي) است و از اين جهت مشهور شده است که دروغگو حافظه ندارد.»

حال که حرمت کذب را متوجه شديد، اگر اعتماد به خدا، رسول خدا و ايمان به روز جزا داريد بايد از آن اجتناب ورزيد و خود را از آن نگه داريد و طريقه خلاصي از آن، اين است که پيوسته آيات و اخباري که در مذمت آن رسيده مطالعه کرده و پيش نظر داشته باشيد و بدانيد که دروغ گفتن باعث هلاکت ابدي و عذاب اخروي مي شود. سپس ملاحظه کنيد هر دروغ گويي در نظرها ساقط و در ديده ها خوار و بي اعتبار است و احدي به سخن او اعتنا نمي کند. بعد از آن در فوايد صدق که ضدکذب و دروغ است تأمل و در آن تدبر کنيد. در اين صورت اگر دشمن خود نباشيد، در هر سخني که مي گوييد ابتدا تدبر و تفکر خواهيد کرد تا دروغي در آن نباشد و از همنشيني با فساق و دروغ گويان نيز اجتناب مي ورزيد تا راستگويي ملکه شود.