۲ سالگی کرونا در ایران و فتح قله‌های واکسن سازی

۲۹ بهمن ۹۸ بود، اولین روزی که خبر شناسایی اش در ایران همه را نگران کرد و ۳۰ بهمن نخستین روز اعلام آمار روزانه کرونا بود؛ پیش از آن ویروس «شماره ۱۹» در برخی کشور‌ها زندگی مردم در چین را تغییر داده بود و با وسایلی مانند کیسه و بطری و ... سرشان را می‌پوشاندند تا مبادا این ویروس به آن‌ها سرایت کند، طبق شماره ۱۹ یا همان کرونا ویروس در همه دنیا پخش شد و تا حالا ۴۲۲ میلیون نفر به این ویروس مبتلا و حدود ۵ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر راهی دیار باقی شده اند، در ایران هم تاکنون بیش از ۱۳۴ هزار نفر جان خود را بر اثر ابتلا به کرونا از دست داده اند.

با وجود گذشت بیش از ۲ سال از شناسایی کرونا در جهان هنوز متخصصان و دانشمندان بر سر مسائل بسیاری همچون استفاده از ماسک، جهش‌های ویروس، پایان همه گیری و درمان اختلاف دارند و هنوز به یک درمان برای کرونا دست پیدا نکردند و تنها سپر دفاعی در برابر این ویروس را واکسن و استاده از ماسک معرفی کرده اند.

جهش‌های کرونا هم زندگی را برای مردم سخت کرده است؛ بعد از کرونای ووهان، جهش‌های آلفا و دلتا که به کرونای انگلیسی و هندی معروف شدند و حالا امیکرون که آن را ویروس آفریقای جنوبی می‌دانند، مهم‌ترین و نگران کننده‌ترین جهش‌های کرونا از سوی سازمان جهانی بهداشت نام گرفتند.

۳۰۰ شهید مدافع سلامت، ۱۲۰ معلم فوت شده، فوت بیش از ۸۰۰ راننده تاکسی در اثر وقوع ۶ موج کرونا در ایران اتفاق افتاده است، اکنون ۳۳۷ شهر در وضعیت قرمز، ۶۴ شهر در وضعیت نارنجی، ۴۷ شهر در وضعیت زرد هستند و امیکرون با قدرت سرایت بیشتر نسبت به سایر سویه‌ها در حل تاخت و تاز است.

بومی سازی کیت، ماسک و ونتیلاتور در ایران

در ایران به همت تلاش محققان ایرانی علی رغم تحریم ها دارو و کیت تشخیص کرونا بومی سازی شد، در تولید ماسک و ونتیلاتور هم از واردکننده به صادرکننده تبدیل شدیم.

دبیر ستاد زیست فناوری معاونت علمی گفت: شرکت‌های دانش‌بنیان‌ بودند که در فروردین کیت تشخیص کرونا به ما تحول دادند. خیلی از کشورها همان لحظه تقاضای کیت از ما داشتند اما نمی‌توانستیم صادر کنیم. این شرکت‌های دانش‌بنیان بودند که ونتیلاتور ساختند و این درحالی بود که در آمریکا ماشین پلیس پشت سر ماشین حمل ونتیلاتور حرکت می‌کرد که مشکلی پیش نیاید و حتی مردمشان ماسک را از هم می‌دزدیدند. این نکته مثبتی است که کشوری بتواند به سرعت ماسک، کیت، محلول ضدعفونی کننده و ونتیلاتور تولید کند.

قانعی گفت: مگر قبل از کرونا چقدر ماسک در کشور استفاده می‌شد؟ حالا تصور کنید قرار است به ۷۰ میلیون نفر روزی یک ماسک بدهیم؛ پس طبیعتا چند ماه طول کشید تا توانستیم ماسک کشور را تولید و تامین کنیم. این محصولِ چیزی بود که کسی فکر کرده بود باید فناوران خود را حمایت کند و آنها را رشد دهد که در جایی مانند کرونا به دادمان برسند. همین ماسک سه لایه، یک لایه در وسط خود دارد که ایران پیش از کرونا می‌گفت تولید آن توجیه اقتصادی ندارد و آن را وارد می‌کرد. روزی که قرار بود این ماسک ساخته شود مدتی طول کشید تا یک فناور آن لایه را ساخت و پس از آن حتی راهروهای شرکت‌های دانش‌بنیان هم زیر تولید ماسک رفته بود. اینها نکات مثبت و برجسته ایران در کرونا و در اوج بی‌پولی و تحریم بود.

واکسن سازی به همت دانشمندان ایرانی

پس از تایید اثربخشی واکسن متخصصان ایرانی به فناوری واکسن با شکل های مختلف هم دست پیدا کردند و اکنون 6 واکسن ایرانی به سبد واکسیناسیون کشوری اضافه شدند.

قانعی عضو کمیته ملی واکسن کرونا گفت: در مسئله تامین واکسن می خواستند ما را بزمین بزنند و شرایط را مدیریت می‌کردند. برای اینکه حتما آشوبی در ایران برپا شود هم مدیریت رسانه و هم مدیریت انتقال پول انجام می‌دادند. حتی وقتی بانک مرکزی پول را برای کووکس تخصیص داد انتقال پول را دچار مشکل کردند؛ یعنی پولی که در کره جنوبی بود را هم با مشکل انتقال دادند؛ آنهم در شرایطی که می‌گفتند ما انسان دوست هستیم و با این مسائل مشکلاتی نداریم ولی انقدر کار را طول دادند تا ایران شد آخرین کشوری که پول پرداخت کرده بود و گفتند حالا چون در سبد خرید پول را آخرین نفر پرداخت کرده‌اید پس در نوبت آخر هم قرار می‌گیرید.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی ریاست جمهوری گفت: ما واکسن آنفلوآنزا هم خریداری کردیم و از فرودگاه نگذاشتند، منتقل شود؛ چون تصمیم داشتند با ملت درگیر شوند و فشار وارد کنند. مدیریت جهانی شکل گرفته بود که یک کشوری را به دچار مشکل کنند که هم توقع را افزایش دهند و هم نگذارند واکسن گیرمان بیاید. حتی واکسن‌هایی که چین به ما داد از طریق هلال احمر وارد شد و مسیر انسان دوستانه را در پیش گرفتند که کمترین مشکل پیش آید. این امر نشان می‌دهد اینکه می‌گفتند برای ورود دارو و واکسن مشکلی ایجاد نمی‌کنند، کاملا دروغ بود.

اکنون به جایی رسیده ایم که واکسن های ایرانی برای سویه های جدید کرونا باز طراحی می شوند؛ برای مثال واکسن برکت پلاس علیه امیکرون.

یونس پناهی معاون تحقیقات و فناوری ریاست جمهوری گفت: واکسن خاص اُمیکرون که در برکت تولید شده هفته آینده وارد فاز مطالعه بالینی می شود، این نوع واکسن در مطالعات نشان داده که می تواند در برابر ویروس اُمیکرون حفاظت خوبی ایجاد کند که در صورت اثبات این اثربخشی، تولیدکنندگان آن می توانند تعداد قابل قبولی از این نوع واکسن را در اختیار وزارت بهداشت قرار دهند.

موج ششم کرونا تا چه زمانی ادامه دارد؟

یونسیان دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته علمی کشوری مقابله با کووید۱۹ گفت: در حال حاضر نمی‌توان پیش‌بینی کرد که دقیقا اوج موج ششم چه زمانی خواهد بود؛ اما در مقایسه وضعیت‌مان با کشورهایی که زودتر از ما وارد موج بیماری شدند و زودتر از ما روند کاهشی را آغاز کردند، ما هم انتظار داریم که طی هفته‌های پایانی سال وارد سرازیری موج شویم، اما این ۱۰۰ درصد نیست.

علیرضا ناجی رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی علوم پزشکی شهید بهشتی می‌گوید: بر اساس پیش بینی ها؛ موج ششم کرونا تا حداقل پایان فروردین ماه ادامه خواهد داشت، اکنون هم روند ابتلا کاهشی شده است و از قله پیک ششم کرونا عبور کرده ایم.