جنگ نفتی روسیه علیه ایران؛ احیای برجام جدی‌تر می‌شود؟

به گزارش «پارسینه»، اتحادیه اروپا قصد دارد در تحریم نفت روسیه به ایالات متحده و بریتانیا بپیوندد. دیپلمات‌های اروپایی در تلاش هستند تا برای توقف واردات نفت روسیه به اتحادیه اروپا به توافقی برسند که ممکن است در نشست رهبران در ۳۰ می‌در بروکسل امضا شود.

اگر توافقی حاصل شود، روسیه از بزرگترین بازار نفت خود محروم خواهد شد.

برای ایران که صادراتش قبلاً تحریم شده است، این بدان معناست که بازار نفت تحریم شده شلوغ خواهد شد، خریداران گزینه‌های بیشتری خواهند داشت و به طور بالقوه جنگ قیمت را بین تولیدکنندگانی آغاز می‌کنند که کشور‌های معدودی به دنبال خرید نفتشان هستند. روسیه پس از عربستان سعودی دومین صادرکننده بزرگ نفت جهان است.

این اقدام همچنین می‌تواند فوریت بیشتری برای تهران جهت احیای توافق هسته‌ای ایجاد کند. این توافق تحریم‌ها را لغو می‌کند و بازار جهانی را به روی نفت ایران می‌گشاید.

چین در دو سال گذشته خریدار شماره یک نفت ایران بوده است، اما روسیه احتمالا کندن از سهم ایران را آغاز کرده است.

کارشناسان می‌گویند از زمان آغاز حمله روسیه به اوکراین در فوریه، صادرات نفت خام ایران به چین کاهش یافته است و درمقابل شاهد افزایش صادرات روسیه به چین بوده ایم.

بر اساس گزارش مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک، از زمان آغاز جنگ اوکراین، چین بیش از ۷ میلیارد یورو (۷.۵ میلیارد دلار) سوخت فسیلی از روسیه خریداری کرده که بیشتر آن نفت خام بوده است.

در همین حال، تحلیلگران می‌گویند که فروش نفت ایران به چین بیش از ۲۵ درصد کاهش یافته است.

امیر هندجانی، عضو اندیشکده آمریکایی «مؤسسه کوئینسی برای حکمرانی مسئولانه»، گفت که کاهش فروش نفت ایران به چین ادامه دارد می‌تواند به یک سوم برسد. وی افزود از آنجایی که خریداران چینی کمتر خرید می‌کنند و تقاضای تخفیف بیشتر می‌کنند، ایران ممکن است درآمد‌های ارزی حیاتی خود را از دست بدهد.

به گفته کارشناسان، روسیه نفت با عیار بالاتر را با قیمت کمتری به چین می‌فروشد و مشمول هیچ یک از تحریم‌های ثانویه ایالات متحده که شرکت‌های غیر آمریکایی را به دلیل معامله با ایران تهدید می‌کند هم نمی‌شود. این موضوع برخی را در ایران در مورد جنگ قیمتی نگران کرده است.

هندجانی گفت: «در حال حاضر تنها راه نجات ایران برای نفت خام خود از طریق چین است. این واقعاً چین بوده که ایران را سرپا نگه داشته است.»

جواد اوجی، وزیر نفت ایران، در ماه جاری میلادی گفته بود که ایران نفت خود را به «قیمت خوبی» می‌فروشد و «بازار‌های جدیدی شناسایی شده اند.»

در همین حال، حمید حسینی، عضو هیئت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران به ایلنا گفت که با ورود روسیه به این بازار دولت باید بداند که صادرات نفت ایران به چین ممکن است آسیب ببیند.

وی با بیان اینکه می‌توانیم بگوییم بالاخره روسیه سهم ما را گرفته است، اضافه کرد که این وضعیت بهترین فرصت را برای احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ فراهم می‌کند.

روسیه و ایران که اغلب در مسائل بین‌المللی همسو هستند، اکنون خود را درگیر رقابت می‌بینند.

مسکو در ماه مارس، با درخواست ضمانت از ایالات متحده مبنی تحریم‌های غرب علیه مسکو مانع از معامله با ایران نخواهد شد، وقفه‌ای در مذاکرات ایجاد کرد. روسیه بعداً از خواسته‌های خود عقب نشینی کرد.

هندجانی گفت: «آن‌ها [ایران] گزینه‌هایی دارند. بهترین گزینه برای آن‌ها پیوستن به [توافق هسته ای] است.»

ابی راجندران، مدیر تحقیقات شرکت اطلاعات انرژی، گفت که افزایش صادرات نفت روسیه به چین هنوز معادله را به شکل معنی داری تغییر نداده است و اشاره کرد که آسیا یک بازار بزرگ نفتی است.

البته او اضافه کرد که «محدودیت‌هایی برای میزان مصرف این خریداران وجود دارد» و قرنطینه فعلی در چین پس از افزایش موارد ابتلا به کووید-۱۹ ممکن است بر تقاضا تأثیر بگذارد.