موسوی: اگر اینستکس مکانیسمی صوری باشد، نمی‌پذیریم و گام دوم را قاطعانه برمی داریم

سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره نشست کمیسیون مشترک برجام در روز جمعه در وین هم گفت: به نظرم این نشست می‌تواند آخرین فرصتی باشد که اعضای باقیمانده در برجام دور هم بنشینند و ببینند چگونه می‌توانند تعهداتشان را در قبال برجام و ایران اجرا کنند.

نشست کمیسیون مشترک برجام قرار است امروز (جمعه) در سطح معاونان و مدیران کل سیاسی ایران و گروه ۱+۴ به ریاست سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر خارجه ایران و هلگا اشمید معاون موگرینی در شهر وین برگزار شود.

سخنگوی وزارت خارجه ایران با بیان اینکه این کشور‌ها تا الان علیرغم تقلا‌ها و بیانیه‌هایی که صادر کردند، نتوانستند کاری را صورت دهند، یادآور شد:، ولی آنچه برای ایران حائز اهمیت است، اقدام عملی آن‌ها در راستای تعهدات خودشان است.

موسوی با تأکید بر اینکه ایران چیز بیشتری از برجام نمی‌خواهد و خواستار اجرای برجام نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کمتر است، اظهار داشت: امیدواریم اعضای باقیمانده در برجام به رغم شعار‌هایی که دادند و بیانیه‌های خوبی که صادر کردند، این دفعه گام عملی و مثمرثمری را بردارند که ایران را به عمل به تعهداتش قانع کند.

این دیپلمات ارشد کشورمان با ذکر این نکته که ایران پس از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا با صبر راهبردی در برجام ماند و به دیپلماسی فرصت داد که کار به مسائلی که این روز‌های اخیر شاهدیم کشیده نشود، تصریح کرد:، ولی اگر این روند بخواهد ادامه یابد و شاهد بی عملی اعضای باقیمانده در برجام به ویژه اروپایی‌ها باشیم، براساس نامه رئیس جمهور به سران کشور‌ها و بیانیه شورای عالی امنیت ملی، ایران فعلا گام‌هایی را در داخل مکانیسم‌های برجام آغاز کرده و اگر ببیند گام‌های متقابل کشور‌های باقیمانده قابل توجه است، آن وقت گام‌های ایران هم می‌تواند برگشت پذیر باشد.

*باید ببینیم اینستکس چگونه کار خواهد کرد و چگونه عملیاتی خواهد شد و زمان آن هم برای ایران مهم است

موسوی در خصوص عملیاتی شدن سازوکار اینستکس (ابزار پشتیبان مبادلات تجاری) از سوی کشور‌های اروپایی گفت: اینستکس یکی از راهکار‌هایی بود که اعضای اروپایی برجام قول داده بودند و تعهد کرده بودند بعد از خروج آمریکا از این توافق، آن را راه اندازی کنند.

وی افزود: شاهد بودیم هم در زمان راه اندازی با تأخیر بسیار بسیاری مواجه شدند و علی رغم این تأخیر، جمهوری اسلامی ایران هر چند آن گام را با تأخیر خواند و اعلام کرد که گام مفیدی در آن زمان نیست، ولی فرصت داد که ببیند این مکانیسم و سازوکار چگونه عمل خواهد کرد.

سخنگوی وزارت خارجه ادامه داد:، اما آن‌ها کِش دادند و مکانیسمی که خواستند اجرا کنند تا الان طول کشیده است. ما به حساب نتوانستن آن‌ها و احتمالا مخالفت‌هایی که ایالات متحده آمریکا با آن‌ها کرده و همچنین عدم اراده‌ها و بی عملی‌های خود اروپایی‌ها گذاشتیم.

موسوی افزود: اخیرا و پس از ضرب الاجل از سوی جمهوری اسلامی ایران (بیانیه اخیر شورای عالی امنیت ملی)، اروپایی‌ها اقدامات و کوشش‌هایی را شروع کردند و ما این اقدامات و کوشش‌ها را نفی نمی‌کنیم، ولی کافی نمی‌دانیم و باید ببینیم اینستکس چگونه کار خواهد کرد و چگونه عملیاتی خواهد شد و زمان آن هم برای ایران مهم است.

به گفته سخنگوی وزارت خارجه مقدار نقل و انتقال‌های مالی که از آن طریق (اینستکس) انجام می‌شود برای ایران مهم است.

وی گفت: تا قبل از خروج آمریکا از برجام، ایران چیزی حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت می‌فروخت و عایداتش هم به کشور وارد می‌شد. اگر اروپایی‌ها گامی برمی دارند و اینستکس را راه اندازی می‌کنند، جوابگوی نیاز‌ها و خواسته‌های ما باشد، اگر ببینیم یک مکانیسم عادی و صوری است، قطعا ایران نخواهد پذیرفت و در موعد مقرر گام دوم را قاطعانه برخواهد داشت.

دو رسانه غربی مدعی شده‌اند کشور‌های اروپایی قصد دارند ظرف روز‌های آینده به منظور تسهیل تجارت بین اتحادیه اروپا و ایران، آغاز به کار یک خط اعتباری چند میلیون یورویی را اعلام کنند.

روزنامه انگلیسی «گاردین» عنوان کرده که راه‌اندازی این خط اعتباری در خلال نشست کمیسیون مشترک برجام در روز جمعه در وین اعلام خواهد شد.

روزنامه وال‌استریت‌ژورنال هم بامداد پنجشنبه در خبری مشابه گزارش داده دولت‌های اروپایی قصد دارند با راه‌اندازی این خط اعتباری به ساز و کار ویژه خود برای تسهیل تجارت با ایران کمک کنند مسیری برای تجارت بین ایران و غرب باز کند. به نوشته وال‌استریت‌ژورنال، محور تلاش‌های فرانسه، انگلیس و آلمان را شرکتی به نام «اینستکس» تشکیل می‌دهد که قرار است امکان مبادله شرکت‌ها با ایران بدون نیاز به گردش‌های مستقیم مالی را فراهم کند.

سه کشور اروپایی تشکیل اینستکس را در ماه ژانویه (بهمن‌ماه) اعلام کردند، اما این ساز و کار هنوز عملیاتی نشده است. فدریکا موگرینی روز سه شنبه در نشست خبری مشترک به همراه «شاه محمود قریشی» وزیر خارجه پاکستان در بروکسل اعلام کرد که اینستکس به زودی عملیاتی خواهد شد.