نفت بلای جان اقتصاد دانش بنیان ایران

تحریریه پارسینه: سهم تحقیق و توسعه در تولید ناخالص داخلی ایران تنها حدود ۸ دهم درصد است این موضوع را معاون وزیر نفت بیان می‌کند. متاسفانه در حال حاضر علوم و فناوری متکی به خارج و وارداتی است این در حالیست که در داخل کشور نیز ما در حوزه های مختلف سرمایه های انسانی داریم که از آنها بهره کافی نمیبریم به گفته کارشناسان، برخی ها گمان می‌کنند که پس از برجام خارجیها فناوری و علوم خود را در اختیارکشورما قرار می‌دهند، این خیالی باطل است و واضح است که آنها فناوریشان را بعد ازبرجام به آسانی دراختیار ما قرار نخواهند داد.

حبیب‌الله بیطرف معاون پژوهش و توسعه وزیر نفت می‌گوید: مرز فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی عملاً پژوهش و نوآوری است که اگر سرمایه گذاری مناسبی در این زمینه صورت گیرد در نتیجه بهره‌وری زیاد و سازندگی رخ می‌دهد. بیطرف با بیان اینکه "در سال‌های آینده امیدواریم بودجه‌هایی که برای فعالیت‌های پژوهشی تخصیص داده می‌شود افزایش پیدا کند"، گفت: براساس آمار موسسات معتبر بین‌المللی، کره جنوبی بیشترین میزان از GDP را برای تحقیق و توسعه هزینه می‌کند.

او ادامه داد: سهم تحقیق و توسعه در تولید ناخالص داخلی ایران تنها حدود ۸ دهم درصد است که جا دارد ما نیز در ایران بیش از پیش به امر پژوهش، تحقیق و توسعه توجه کنیم. معاون وزیر نفت تصریح کرد: در مجموع طی سالهای ۹۰ تا ۹۴ حدود ۲.۲ هزار میلیارد تومان بودجه به بخش پژوهش و فناوری ۴ شرکت اصلی وزارت نفت در برنامه پنجم توسعه اختصاص یافته که از این میان ۱.۱ هزار میلیارد تومان هزینه شده است.

بیطرف افزود: خوشبختانه پیوند مناسبی بین دانشگاه و صنعت نفت صورت گرفته و ۱۲ طرح مطالعاتی بین شرکت‌های تابعه وزارت نفت با ۱۲ دانشگاه داخلی امضاء شده که این دانشگاه‌ها باید به همراه مشارکت با دانشگاه‌های خارجی فعالیت‌های تحقیق و توسعه را انجام دهند.

از سوی دیگر صاحبکار رئیس امور شرکتهای دانش بنیان معتقد است که آمارها نشان می‌دهد که همه غولهای اقتصادی جهان از شرکتهای دانش محور و فناوری محور هستند. او با اشاره به شرکتهای بزرگی همچون ماکروسافت، اپل و گوگل ، گفت: آمارها نشان می‌دهد که همه غولهای اقتصادی جهان از شرکتهای دانش محور و فناوری محور هستند.

صاحبکار خاطرنشان کرد: تا به امروز شرکتهای دانش بنیان حدود شانزده هزار میلیاردتومان درآمد داشته اند. وی برای نمونه به شرکت دانش بنیان آسان پرداخت(آپ) اشاره کرد و گفت این شرکت تا به امروز دوهزار دویست میلیارد تومان درآمد داشته است.

در ادامه سلطانی رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی به رتبه ۱۱۸ ایران در سهولت کسب وکار و رتبه ۹۴ در اقتصاد دانش بنیان اشاره کرد. او همچنین از رتبه نوآوری فناوری در ایران خبر داد و گفت در حالی ما در نوآوری و فناوری در رتبه ۷۸ هستیم که هم اکنون عربستان و اسرائیل در این زمینه از ما بالاتر هستند. سلطانی همچنین به بودجه سه هزار میلیار تومانی صندوق نوآوری و شکوفایی اشاره کرد و گفت تا کنون حدود نصف این بودجه برای صندوق محقق شده است.

بی‌توجهی دولت به اقتصاد دانش‌بنیان

در این میان لاهوتی عضو شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی درباره بی توجهی دولت به اقتصاد دانش بنیان می‌گوید: با توجه به شایعاتی که در خصوص بسته شدن سرویس های اینترنتی خدمات شهری به گوش می رسد، اینگونه برداشت می شود که تصمیم گیران، به تاکیدات مقام معظم رهبری در ابلاغیه اقتصاد مقاومتی و اجرایی شدن آن توجه ندارند و اگر چنین نبود، نمی بایست ما شاهد برخورد با شرکت های دانش بنیان و استارت اپ ها باشیم؛ زیرا یکی بندهای اقتصاد مقاومتی حمایت بر فعالیت های دانش بنیان است.

عضو شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی افزود: چنین برخوردهایی بیانگر آن است که سیاستهای اقتصادی کشور در برخی موارد بدون توجه به سیاست های اقتصاد مقاومتی و اسناد بالادستی ابلاغی، وارد مرحله اجرا می شود و این سند بالادستی و سایر اسناد مشابه آن، کمتر در عمل مورد اجرا قرار می گیرد؛ اگرچه اقتصاد مقاومتی از ابتدای امسال سرلوحه کار همه دستگاههای دولتی قرار گرفته است.

به گفته لاهوتی، اهمیت فعالیت های دانش بنیان و حمایت از آنها، از جمله حرکت هایی است که نه تنها باید مورد توجه قرار گیرد؛ بلکه می بایست حمایت شود؛ ولی ما شاهد برخورد با اینگونه فعالیت ها هستیم و به نظر میرسد این نوع برخوردها، ریشه درتفکرات دولتی حاکم بر اقتصاد دارد؛ همانگونه که ابلاغیه اصل ٤٤ به درستی اجرا نشد.

او معتقد است که چنین تفکراتی در برخی دولتمردان قابل تغییر نیست و توجه به اسناد بالادستی، تحت همین تفکر تحت الشعاع قرار می گیرد؛ در حالیکه شرکتهای دانش بنیانی که در حوزه خدمات شهری به مردم ارایه سرویس می دهند، علاوه بر کیفیت بالا، نرخ پایین و رقابتی و به دلیل ماهیت سرویس دهی، اگر مورد حمایت قرار گیرند، میتوانند در کاهش آلودگی هوا و ترافیک، به مراتب تاتیر بیشتری نسبت به روش های سنتی گذشته داشته باشند.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، تاکید کرد: در شرایط امروز که کشور ما مورد تهدیدهای گوناگون و لفاظی های تهدیدگونه امریکایی ها است، این گونه رفتارها عدم ثبات اقتصادی و مخل محیط کسب و کار خواهد بود و به نظر می رسد اگر این رفتارها ادامه یابد؛ بی اعتمادی سرمایه گذاری و عدم اعتماد را به دنبال خواهد داشت.

متاسفانه هنوز دولت نتوانسته به بخش‌های دانش بنیان اعتماد کند و برای آنها بودجه ای اختصاص دهد برخی از این شرکت ها هنوز نتوانسته اند روی پای خود بایستند و تغییرات اقتصادی مثبتی را در کشور رقم بزنند ضمن اینکه دانشمندان معتقدند که این شرکت ها بدون توجه و سرمایه نمی‌توانند حرفی برای گفتن داشته باشند، در این میان بخش خصوصی باید وارد میدان شود تا کشور از این پس با تکیه بر دانش درونی سرمایه ساز باشد نه با فروش نفت.