هشدار نسبت به نحوه آواربرداری در سرپل ذهاب

دکتر کامبد امینی روز دوشنبه، ۲۰ آذر ماه جاری در نشست بررسی زلزله ۲۱ آبان سرپل ذهاب کرمانشاه با اشاره به وضعیت جان باختگان و مصدومان این زلزله، افزود: تلفات این زلزله در ۸ شهر قصرشیرین، ازگله، ثلاث باباجانی، گیلانغرب، سرپل ذهاب، دالاهو، اسلام‌آباد و جوانرود بوده است و بیشترین تلفات مربوط به شهر سرپل‌ذهاب بوده است.

وی با انتقاد نسبت به ارائه آمارهای جان باختگان این حادثه، خاطرنشان کرد:‌ متاسفانه در ارائه آمارهای جانباختگان و مصدومان این حادثه عملکرد خوبی وجود نداشت، به گونه‌ای که در روزهای اولیه اعلام شد که این حادثه کشته‌ای نداشته است، در حالی که در همان ساعات بیش از ۳۰۰ نفر جان خود را از دست داده بودند.

امینی، دلیل این امر را نبود آمارهای صحیح دانست و اضافه کرد: اما از سوی دیگر به دلیل وقوع پیش‌لرزه و هشدار، مردم از خانه‌ها خارج شدند که این امر موجب شد تا تلفات جانی کمتری نسبت به زلزله‌های دیگر داشته باشیم.

رییس پژوهشکده مدیریت خطرپذیری و بحران پژوهشگاه زلزله با بیان اینکه در روزهای اولیه بسیاری از خانواده‌ها متوفیان خود را دفن کرده بودند، خاطرنشان کرد: در این شهر سه قشر قومیتی مختلف در کنار هم زندگی می‌کنند که با روش‌های سنتی خود عمل می‌کنند، ولی ما در این حادثه برنامه‌ای برای مستندسازی تعداد متوفیان و مصدومان در اختیار نداشتیم.

وی همچنین عدم ثبت دلایل فوق و یا مصدومان قربانیان زلزله حادثه را از دیگر چالش‌های زلزله سرپل ذهاب نام برد و یادآور شد: علی‌رغم وجود قانون سیاست‌های کلی نظام در بخش پیشگیری و کاهش اثرات سوانح و تشکیل سازمان مدیریت بحران همچنان چالش‌هایی در مدیریت بحران داریم و در صورتی که این قوانین به درستی اجرا می‌شد، بسیاری از چالش‌ها مرتفع می‌شد.

سامانه ارزیابی سریع تلفات و خسارات راه‌اندازی شود

امینی با تاکید بر لزوم تدوین طرح جامع پیشگیری و مدیریت بحران زلزله، یادآور شد: نبود فرماندهی واحد در سلسله مراتب و ضعف هماهنگی میان دستگاه‌های حاضر در صحنه از دیگر چالش‌های مدیریت بحران در زلزله کرمانشاه بود. در این زلزله به دلیل نبود شبکه ارتباطی اضطراری بسیاری از افرادی که دچار حادثه شده بودند، اعلام وضعیت نشدند؛ از این رو مشکلاتی ایجاد شد. بر این اساس پیشنهاد می‌شود سامانه ارزیابی سریع تلفات و خسارات راه‌اندازی شود تا بتوان از این طریق بحران را مدیریت کرد.

این محقق حوزه مدیریت بحران با تاکید بر اینکه در ساعات اولیه زلزله کرمانشاه شبکه ارتباطی قطع شده بود، ادامه داد: علاوه بر آن ضعف‌هایی در زمینه آگاهی‌های عمومی برای مقابله با مخاطرات زلزله وجود دارد؛ از این رو لازم است تا مردم و بویژه نیروهای نظامی آگاهی‌های لازم را برای مقابله با این مخاطرات دریافت کنند.

امینی با تاکید بر اینکه ساعات اولیه پس از زلزله برای امدادرسانی به افراد در زیر آوار مانده بسیار حیاتی است، توضیح داد: بر اساس آمارهای جهانی، ۶۰ تا ۷۰ درصد جانباختگان زلزله ناشی از افرادی است که در زیر آوار مانده‌اند که این افراد در ساعات اولیه پس از زلزله جان خود را از دست می‌دهند؛ از این رو لازم است تا آموزش‌های لازم به نیروهای امدادی ارائه شود.

وی با انتقاد از عدم تناسب میزان آسیب با توانمندی‌ها و امکانات، اضافه کرد: در زلزله کرمانشاه کمبود آمبولانس، وضعیت توزیع چادرها و نحوه استقرار کانکس‌ها از جمله چالش‌های موجود بوده است.

امینی همچنین با اشاره به وضعیت درمان مصدومان، گفت: بررسی‌های ما نشان داد زیرساخت‌های بهداشتی در این زلزله عملکرد خوبی نداشته‌اند، به گونه‌ای که به ۱۲۹ خانه بهداشت در شهرستان‌های سرپل ذهاب، ثلاث دالاهو، ازگله و اسلام آباد غرب آسیب‌های جدی وارد شده است.

رییس پژوهشکده مدیریت بحران پژوهشگاه زلزله در بخش دیگری از سخنان خود به نحوه آواربرداری پرداخت و افزود: حجم زیادی از آوارها از مناطق مسکونی جمع‌آوری و در منطقه دیگری بدون توجه به مشکلات زیست‌محیطی منتقل می‌شود که چالش‌های زیادی را ایجاد می‌کند.

وی مشابه این عملکرد را در زلزله بم دانست و یادآور شد:‌ در زلزله بم تمام آوارها در منطقه جنوب بم تخلیه شد که در بادهای ۱۲۰ روزه مردم گرفتار طوفان‌های گرد و غبار شدند.