نفش ژاپن در راستای خلع تسلیحات هسته‌ای

روزنامه ژاپن تودی در گزارشی نوشت:‌تنش‌ها میان قدرت‌های هسته‌ای جهان در حال افزایش است و پیشرفت روند خلع تسلیحات هسته‌ای نیز به کندی پیش می‌رود. مسکو و واشنگتن در تلاشند تا زرادخانه هسته‌ای عظیم خود را با هزینه‌های بسیار گزاف بروزرسانی کنند. همچنین دیگر قدرت‌های هسته‌ای نیز در حال ارتقا توانایی‌های هسته‌ای خود هستند.

به نظر می‌رسد دونالد ترامپ رئیس‌جمهور منتخب آمریکا نیز قرا است تنش‌ها میان قدرت‌های هسته‌ای را افزایش دهد. توییت او در ۲۲ دسامبر مبنی بر لزوم توسعه و تقویت زرادخانه هسته‌ای آمریکا می‌تواند یک تغییر رادیکال در سیاست فراجناحی آمریکا طی چند دهه گذشته برای کاهش تعداد کلاهک‌های هسته‌ای آمریکا باشد.

این گزارش می‌افزاید:‌ از طرفی متحدان آمریکا به خصوص ژاپن تنها کشوری که مورد حمله هسته‌ای قرار گرفته است باید تلاش‌های خود را جهت توقف رقابت تسلیحاتی از سرگرفته شده، کاهش خطر استفاده از تسلیحات هسته‌ای و حرکت جهان در راستای عدم اشاعه و در نهایت خلع تسلیحات هسته‌ای در جهان افزایش دهد.

در سال‌های پیش رو، ‌ژاپن و کشورهایی همچون برزیل، آلمان، اندونزی، مکزیک، هلند، ‌سوئد و آفریقای جنوبی باید مسکو و واشنگتن را تحت فشار قرار دهند تا تعداد کلاهک‌های هسته‌ای خود را کاهش دهند.

دولت‌های مسئولیت‌پذیر باید بطور جدی از کشورهای هسته‌ای بخواهند تا ساخت تسلیحات هسته‌ای را از طریق امضا و تصویب معاهده منع آزمایش هسته‌ای (CTBT) همچنین از طریق جلوگیری از ساخت مدل‌های جدید تسلیحات هسته‌ای متوقف کنند.

ژاپن و دیگر کشورها می‌توانند از طریق حضور فعال در مذاکراتی جدی برای ایجاد یک ابزار الزام آور منع تسلیحات هسته‌ای به خلع کامل این تسلیحات کمک کنند.

مجمع عمومی سازمان ملل در ۲۳دسامبر با ۱۱۳ رای موافق، ۱۳ رای مخالف و ۳۵ رای ممتنه به برگزاری گفت‌وگوها از ۲۷ مارس در راستای دستیابی به معاهده منع تسلیحات هسته‌ای رای موافق داد. این تصمیم پس از برگزاری سه کنفرانس بین‌المللی در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ برای مد نظر گرفتن تاثیرات استفاده از تسلیحات هسته‌ای بر روی انسان و یک کارگروه خلع تسلیحات هسته‌ای در سال ۲۰۱۶ اتخاذ شد.

برای دستیابی به جهانی عاری از تسلیحات هسته‌ای ایجاد یک چارچوب قانونی الزام آور جهت منع این تسلیحات ضروری است.

بعنوان مثال باید به دنبال معاهده‌ای بود که توسعه، تولید، مالکیت و استفاده از تسلیحات هسته‌ای را منع کند.

با این‌که اکثریت قدرت‌های هسته‌ای این مذاکرات را تحریم خواهند کرد این روند جدید بی سابقه می‌تواند به غیرقانونی کردن تسلیحات هسته‌ای و تقویت چارچوب قانونی و سیاسی در مخالفت با استفاده از این تسلیحات کمک کند. هدفی که با تصور شینزوآبه نخست وزیر ژاپن در مورد دستیابی جهان عاری از تسلیحات هسته‌ای در این راستاست.

در ادامه این گزارش آمده است:‌ برخلاف برخی از اعتقادات شک‌برانگیز این روند از دیگر کارهای انجام شده در خلع تسلیحات جدا نیست و معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را تضعیف نمی‌کند.

در واقع حمایت قاطع برای مذاکرات در مورد دستیابی به یک معاهده منع یک پاسخ بین‌المللی منطقی و سازنده به ناتونی کشورهای هسته‌ای در راستای اجرای تعهدات خود در NPT بوده است.

تخت فشار واشنگتن، توکیو به قطعنامه سازمان ملل برای آغاز مذاکرات هسته‌ای را منفی داد. اما فومیو کیشیدا وزیر خارجه ژاپن در ۲۸ اکتبر اعلام کرد که ژاپن به این مذاکرات ملحق خواهد شد. این حرکت مناسبی برای دولت ژاپن و خلع تسلیحات هسته‌ای است.

حضور ژاپن باعث کمک به ارتقا کیفیت نتیجه این مذاکرات تضمین در نظر گرفتن موارد امنیتی و کمک تثبیت جایگاه توکیو به عنوان یک رهبر در مسیر دستیابی به جهانی عاری از تسلیحات هسته‌ای خواهد بود.

البته این روند برای به نتیجه رسیدن آسان نخواهد بود و برای رسیدن به هدف اصلی خود به این عوامل نیاز خواهد داشت: تعیین نوع فعالیت‌های مرتبط با مالکیت تسلیحات هسته‌ای و منع برنامه ریزی، توسعه، تولید و آزمایش است. هر یک از این ممنوعیت ها باید به طور تاثیرگذاری قابل راستی آزمایی باشد حتی اگر این مذارکات نوع راستی آزمایی و نظارت‌ها را مشخص نکند.