.svg)
چطور از اضطراب کودکان جلوگیری کنیم ؟
پارسینه: اختلال اضطرابی یکی از اختلال های شایع دوران کودکی و نوجوانی است که می تواند زمینه برخی اختلال های دیگر را هم فراهم کند.
همین که تصمیم می‌گیرید کودکتان را به مهدکودک یا مدرسه بفرستید یا حتی برای چند ساعت پیش یکی از اقوام بگذارید، شروع می‌شود. کودک به هر کاری متوسل می‌شود تا شما را از این کار منصرف کند. گریه می‌کند، داد می‌زند، حتی سردرد و سرگیجه سراغش می‌آید تا شما او را رها نکنید. شاید در این مواقع با خودتان بگویید که «داره خودشو لوس می‌کنه!» و فاقد توجه به علائمی که نشان می‌دهد او را در موقعیت رها کنید، اما واقعیت این است که او دچار اضطراب شده و نمی‌تواند کنترلی بر این اضطراب داشته باشد. اگر فکر می‌کنید استرس و اضطراب فقط به دنیای بزرگ تر‌ها تعلق دارد، اشتباه می‌کنید.
اضطراب سراغ بچه‌ها هم می‌رود!
این اختلال چیست؟
اضطراب یک احساس ناخوشایند و مبهم هراس همراه با منشایی شناخته یا ناشناخته است که با عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژیک در برابر موقعیتی که استرس زا بوده اتفاق می‌افتد. اضطراب جزئی جدایی ناپذیر از زندگی طبیعی دوران کودکی است و گاهی حتی برای رشد کودک آسیب می‌زند و موجب بروز اختلال در او می‌شود. اختلال اضطرابی یکی از اختلال‌های شایع دوران کودکی و نوجوانی است که می‌تواند زمینه برخی اختلال‌های دیگر را هم فراهم کند. این مدل اضطرابی از برخی جهات در کودکان و بزرگسالان متفاوت است.
علل اضطراب چیست؟
تاکنون چند علت برای این مشکل شناخته شده است. یکی از عوامل، زیست شناختی و فیزیولوژیک است مثل کم کاری یا پرکاری هورمون‌ها در بدن، کمبود قند خون یا بی نظمی در ضربان قلب، کمبود برخی اسید‌های آمینه، منیزیم، اسید فولیک و B۱۲ هم می‌تواند بر اضطراب اثر بگذارد. در این حالت فیزیک زیستی کودک به هم می‌ریزد و زمینه اضطراب او را فراهم می‌کند. عوامل محیطی و خانوادگی و فشار‌هایی که در محیط خانواده و مدرسه بر کودک وارد می‌شود، یکی دیگر از علل بروز اضطراب است. ضمن اینکه عوامل ژنتیک هم در بروز این اختلال موثرند. عوامل الگویی و یادگیری اجتماعی و البته همنشینی با افراد مضطرب هم می‌تواند باعث بروز اضطراب در کودک شود.
علائم اضطراب کدام است؟
برخی از علائم فیزیکی و روانی اضطراب در کودکان شامل احساس خستگی، عصبی بودن و بی قراری، ترس و نگرانی، بی خوابی یا بدخوابی، تپش قلب و تنفس نامنظم و سریع، عرق کردن، سردرد و سرگیجه، مشکل در تمرکز و حافظه، لرزش یا پرش عضلات و تکرر ادرار است. البته علائم روانی این اختلال به زمینه بروز اضطراب هم وابسته است. واقعیت این است که از ۹ ماهگی کودک می‌تواند اضطراب را درک کند و اگر فشار در خانه یا محیط زندگی کودک باشد می‌تواند او را مستعد ابتلا به اضطراب کند.
انواع اختلال اضطرابی
کودکان ممکن است انواع اختلال‌های اضطرابی را تجربه کنند؛ که برخی از آن‌ها در زیر نام برده شده است. اضطراب فراگیر و منتشر شده که در آن کودک دائم نگران است، مثلا با دیدن مرگ یکی از اقوام مدام نگران است که والدینش هم بمیرند. اختلال هراس خاص یکی دیگر از انواع اختلال است که باعث می‌شود کودک از مواجهه با موقعیت یا شی ترسناک اجتناب کند. اختلال هراس اجتماعی در دوران کودکی و اوایل دوران جوانی زیاد دیده می‌شود. در این اختلال کودک از صحبت در جمع اجتناب می‌کند، لزرش صدا دارد و از محیط‌های اجتماعی دوری می‌کند. دیگر انواع اختلال‌ها شامل اختلال وسواس فکری و عملی، اختلال استرس پس از سانحه، هراس از مکان‌های باز، اختلال استرس حاد، اختلال اضطراب جدایی و اختلال پانیک است. در همه این موارد اضطراب وجه مشترکی است که به صورت یک واکنش رفتاری بروز می‌کند.
شیوع در چه سنی است؟
سین شیوع خاصی نمی‌توان برای این اختلال در کودکان درنظر گرفته. همان طور که گفته شد کودک از ۹ ماهگی واکنش‌های محیطی را درک می‌کند و آمادگی دچارشدن به اضطراب را دارد. بیش از ۱۰ درصد این گروه سنی در مقطعی از رشد دچار این اختلال می‌شوند. به عنوان مثال اضطراب جدایی بین ۹ تا ۱۸ ماهگی به اوج خود می‌رسد و تا حدود ۲.۵ سالگی کاهش می‌یابد. مثلا اختلال اضطراب جدایی، اختلال اضطراب فراگیر و جمعیت هراسی در کودکان و نوجوانان بسیار به هم مرتبطند، زیرا در اکثر کودکان اگر یکی از این دو اختلال نیز وجود دارد. این اختلال اضطراب شایع‌ترین اختلال اضطرابی در دوران کودکی است، اما در ۳۰ درصد موارد کودک متبلا به اختلال اضطراب فراگیر به طور همزمان مبتلا به دو اختلال دیگر هم هست.
راه‌های تشخیص کدام است؟
کودکی که برای خوابیدن ترس دارد، در خوردن غذا مشکل دارد، مدام دلش درد می‌کند یا نمی‌خواهد به مدرسه برود و شب‌ها هم کابوس می‌بیند، اگر به مدت ۴ هفته این علائم را همراه با علائمی مانند سردرد و دل درد داشته باشد، دچار اختلال اضطرابی است و باید تحت نظر روان پزشک و روان درمانگر قرار گیرد. به طور کلی یکی از ملاک‌های تشخیصی طول مدت اختلال است که حداقل ۴ هفته است و همراه با اضطراب شدید و از لحاظ رشدی نامتناسب در مورد جدایی از خانه بروز می‌کند.
همه راه‌های درمانی!
درمان این اختلال به دو صورت روان درمانی و دارودرمانی است و طیف متنوعی از درمان را شامل می‌شود. درمان‌های دارویی شامل دارو‌های ضداضطرابی مانند دارو‌های مهارکننده بازجذب سروتونین است، اما به جز دارودرمانی می‌توان درمان‌های دیگر مانند درمان‌ها شناختی- رفتاری، آموزش خانواده، حساسیت زدایی، الگودادن، آموزش تنفس، بازی‌های تخیلی، رویاپردازی و مشاوره رفتاری را هم در برنامه درمانی کودک قرار داد. فاقد شک دوره درمان براساس وضعیت کودکی که مراجعه کرده متفاوت است. گاهی اوقات لازم است فرد یک سال تحت درمان باشد و گاهی علائم خفیف است و ۶ تا ۸ جلسه درمان کفایت می‌کند.
چطور می‌توان پیشگیری کرد؟
ورزش، تغذیه و افزایش مهارت‌های کودکان در کنار حمایت‌های محیطی والدین و حمایت‌های اجتماعی می‌تواند در پیشگیری از بروز این اختلال کمک کننده باشد. اگر به هر دلیل کودکی دچار اضطراب شده باشد والدین باید صبور باشند و آن‌ها را سرزنش و تهدید نکنند مثلا وقتی کودک به مهد کودک می‌رود یا در خانه تشنج و دعوا وجود دارد و ما در مدام تهدید به رفتن می‌کند، می‌تواند اضطراب ایجاد کند. همچنین والدین باید از موقعیت‌هایی که باعث هراس و اضطراب کودکان می‌شود، دوری کنند.
اگر کودک از عروسک‌های بزرگی که جلوی فروشگاه‌ها یا رستوران‌ها می‌ایستند، می‌ترسد والدین باید به جای دورکردن کودک از محل دست او را بگیرند و با هم نزدیک آدمی شوند که لباس مثلا خرس یا خرگوش پوشیده است. وقتی کودک در کنار شما باشد با اضطراب کمتری به عروسک نزدیک می‌شود و شاید پس از چند دقیقه همه نگرانی او از بین برود. مانند انجام برخی فعالیت‌های خانوادگی مانند تنظیم برنامه‌های تفریحی و گردشی طی هفته برای کودک، شرکت در کلاس‌های ورزشی و شرکت دادن کودک در مهمانی‌های گروه همسالان می‌تواند موثر باشد. والدین باید توجه دارا باشند که اگر این اضطراب‌ها درمان نشود می‌تواند در بزرگسالی هم ادامه پیداکند..
منبع: taknaz.ir
اضطراب سراغ بچه‌ها هم می‌رود!
این اختلال چیست؟
اضطراب یک احساس ناخوشایند و مبهم هراس همراه با منشایی شناخته یا ناشناخته است که با عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژیک در برابر موقعیتی که استرس زا بوده اتفاق می‌افتد. اضطراب جزئی جدایی ناپذیر از زندگی طبیعی دوران کودکی است و گاهی حتی برای رشد کودک آسیب می‌زند و موجب بروز اختلال در او می‌شود. اختلال اضطرابی یکی از اختلال‌های شایع دوران کودکی و نوجوانی است که می‌تواند زمینه برخی اختلال‌های دیگر را هم فراهم کند. این مدل اضطرابی از برخی جهات در کودکان و بزرگسالان متفاوت است.
علل اضطراب چیست؟
تاکنون چند علت برای این مشکل شناخته شده است. یکی از عوامل، زیست شناختی و فیزیولوژیک است مثل کم کاری یا پرکاری هورمون‌ها در بدن، کمبود قند خون یا بی نظمی در ضربان قلب، کمبود برخی اسید‌های آمینه، منیزیم، اسید فولیک و B۱۲ هم می‌تواند بر اضطراب اثر بگذارد. در این حالت فیزیک زیستی کودک به هم می‌ریزد و زمینه اضطراب او را فراهم می‌کند. عوامل محیطی و خانوادگی و فشار‌هایی که در محیط خانواده و مدرسه بر کودک وارد می‌شود، یکی دیگر از علل بروز اضطراب است. ضمن اینکه عوامل ژنتیک هم در بروز این اختلال موثرند. عوامل الگویی و یادگیری اجتماعی و البته همنشینی با افراد مضطرب هم می‌تواند باعث بروز اضطراب در کودک شود.
علائم اضطراب کدام است؟
برخی از علائم فیزیکی و روانی اضطراب در کودکان شامل احساس خستگی، عصبی بودن و بی قراری، ترس و نگرانی، بی خوابی یا بدخوابی، تپش قلب و تنفس نامنظم و سریع، عرق کردن، سردرد و سرگیجه، مشکل در تمرکز و حافظه، لرزش یا پرش عضلات و تکرر ادرار است. البته علائم روانی این اختلال به زمینه بروز اضطراب هم وابسته است. واقعیت این است که از ۹ ماهگی کودک می‌تواند اضطراب را درک کند و اگر فشار در خانه یا محیط زندگی کودک باشد می‌تواند او را مستعد ابتلا به اضطراب کند.
انواع اختلال اضطرابی
کودکان ممکن است انواع اختلال‌های اضطرابی را تجربه کنند؛ که برخی از آن‌ها در زیر نام برده شده است. اضطراب فراگیر و منتشر شده که در آن کودک دائم نگران است، مثلا با دیدن مرگ یکی از اقوام مدام نگران است که والدینش هم بمیرند. اختلال هراس خاص یکی دیگر از انواع اختلال است که باعث می‌شود کودک از مواجهه با موقعیت یا شی ترسناک اجتناب کند. اختلال هراس اجتماعی در دوران کودکی و اوایل دوران جوانی زیاد دیده می‌شود. در این اختلال کودک از صحبت در جمع اجتناب می‌کند، لزرش صدا دارد و از محیط‌های اجتماعی دوری می‌کند. دیگر انواع اختلال‌ها شامل اختلال وسواس فکری و عملی، اختلال استرس پس از سانحه، هراس از مکان‌های باز، اختلال استرس حاد، اختلال اضطراب جدایی و اختلال پانیک است. در همه این موارد اضطراب وجه مشترکی است که به صورت یک واکنش رفتاری بروز می‌کند.
شیوع در چه سنی است؟
سین شیوع خاصی نمی‌توان برای این اختلال در کودکان درنظر گرفته. همان طور که گفته شد کودک از ۹ ماهگی واکنش‌های محیطی را درک می‌کند و آمادگی دچارشدن به اضطراب را دارد. بیش از ۱۰ درصد این گروه سنی در مقطعی از رشد دچار این اختلال می‌شوند. به عنوان مثال اضطراب جدایی بین ۹ تا ۱۸ ماهگی به اوج خود می‌رسد و تا حدود ۲.۵ سالگی کاهش می‌یابد. مثلا اختلال اضطراب جدایی، اختلال اضطراب فراگیر و جمعیت هراسی در کودکان و نوجوانان بسیار به هم مرتبطند، زیرا در اکثر کودکان اگر یکی از این دو اختلال نیز وجود دارد. این اختلال اضطراب شایع‌ترین اختلال اضطرابی در دوران کودکی است، اما در ۳۰ درصد موارد کودک متبلا به اختلال اضطراب فراگیر به طور همزمان مبتلا به دو اختلال دیگر هم هست.
راه‌های تشخیص کدام است؟
کودکی که برای خوابیدن ترس دارد، در خوردن غذا مشکل دارد، مدام دلش درد می‌کند یا نمی‌خواهد به مدرسه برود و شب‌ها هم کابوس می‌بیند، اگر به مدت ۴ هفته این علائم را همراه با علائمی مانند سردرد و دل درد داشته باشد، دچار اختلال اضطرابی است و باید تحت نظر روان پزشک و روان درمانگر قرار گیرد. به طور کلی یکی از ملاک‌های تشخیصی طول مدت اختلال است که حداقل ۴ هفته است و همراه با اضطراب شدید و از لحاظ رشدی نامتناسب در مورد جدایی از خانه بروز می‌کند.
همه راه‌های درمانی!
درمان این اختلال به دو صورت روان درمانی و دارودرمانی است و طیف متنوعی از درمان را شامل می‌شود. درمان‌های دارویی شامل دارو‌های ضداضطرابی مانند دارو‌های مهارکننده بازجذب سروتونین است، اما به جز دارودرمانی می‌توان درمان‌های دیگر مانند درمان‌ها شناختی- رفتاری، آموزش خانواده، حساسیت زدایی، الگودادن، آموزش تنفس، بازی‌های تخیلی، رویاپردازی و مشاوره رفتاری را هم در برنامه درمانی کودک قرار داد. فاقد شک دوره درمان براساس وضعیت کودکی که مراجعه کرده متفاوت است. گاهی اوقات لازم است فرد یک سال تحت درمان باشد و گاهی علائم خفیف است و ۶ تا ۸ جلسه درمان کفایت می‌کند.
چطور می‌توان پیشگیری کرد؟
ورزش، تغذیه و افزایش مهارت‌های کودکان در کنار حمایت‌های محیطی والدین و حمایت‌های اجتماعی می‌تواند در پیشگیری از بروز این اختلال کمک کننده باشد. اگر به هر دلیل کودکی دچار اضطراب شده باشد والدین باید صبور باشند و آن‌ها را سرزنش و تهدید نکنند مثلا وقتی کودک به مهد کودک می‌رود یا در خانه تشنج و دعوا وجود دارد و ما در مدام تهدید به رفتن می‌کند، می‌تواند اضطراب ایجاد کند. همچنین والدین باید از موقعیت‌هایی که باعث هراس و اضطراب کودکان می‌شود، دوری کنند.
اگر کودک از عروسک‌های بزرگی که جلوی فروشگاه‌ها یا رستوران‌ها می‌ایستند، می‌ترسد والدین باید به جای دورکردن کودک از محل دست او را بگیرند و با هم نزدیک آدمی شوند که لباس مثلا خرس یا خرگوش پوشیده است. وقتی کودک در کنار شما باشد با اضطراب کمتری به عروسک نزدیک می‌شود و شاید پس از چند دقیقه همه نگرانی او از بین برود. مانند انجام برخی فعالیت‌های خانوادگی مانند تنظیم برنامه‌های تفریحی و گردشی طی هفته برای کودک، شرکت در کلاس‌های ورزشی و شرکت دادن کودک در مهمانی‌های گروه همسالان می‌تواند موثر باشد. والدین باید توجه دارا باشند که اگر این اضطراب‌ها درمان نشود می‌تواند در بزرگسالی هم ادامه پیداکند..
منبع: taknaz.ir
ارسال نظر