حقایقی جالب درباره ماه گرفتگی

اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره‌ ماه گرفتگی ، این پدیده‌ نجومی حیرت انگیز بدانید، در ادامه همراه ما باشید.

۱- ماه گرفتگی تنها طی یک ماه کامل رخ می‌دهد

وقتی ماه در مقابل خورشید و زمین میان آن دو قرار می‌گیرد، سایه‌ی زمین روی ماه می‌افتد و ماه گرفتگی یا به عبارت دیگر، خسوف رخ می‌دهد. اما هر ماه شاهد رخ دادن خسوف طی یک ماه کامل نیستیم، چون مدار کره‌ی ماه ۵ درجه از مدار کره‌ی زمین انحراف دارد و کره‌ی ماه اغلب در زیر یا بالای صفحه‌ی مدار زمین قرار می‌گیرد.

۲- سه نوع خسوف وجود دارد

ماه گرفتگی می‌تواند کلی، جزئی و نیم سایه‌ای باشد. ماه گرفتگی کلی زمانی رخ می‌دهد که سایه‌ی زمین به طور کامل ماه را می‌پوشاند. ماه گرفتگی جزئی (تصویر بالا) زمانی اتفاق می‌افتد که سایه‌ی زمین تنها بخشی از ماه را می‌پوشاند. ماه گرفتگی نیم سایه‌ای هم زمانی رخ می‌دهد که ماه از قسمت نیم سایه‌ی زمین عبور می‌کند. نیم سایه یعنی منطقه‌ای که زمین فقط قسمتی از پرتو‌های خورشید را مسدود می‌کند و مانع از رسیدن این پرتو‌ها به ماه می‌شود. این نوع ماه گرفتگی عموما از چشم تماشاچیان گذری و غیر حرفه‌ای آسمان شب پنهان می‌ماند.

خسوف، چه کلی باشد چه جزئی یا نیم سایه ای، دو تا چهار بار در سال، در زمان عبور ماه از بخش‌هایی از سایه‌ی زمین رخ می‌دهد.

۳- خسوف از روی کره‌ی ماه هم قابل مشاهده است

اگر در زمان وقوع خسوف روی کره‌ی ماه باشید، کره‌ی زمین را تاریک خواهید دید، چون در این حالت، خورشید در پشت آن قرار می‌گیرد. به علاوه دور تا دور کره‌ی زمین یک حلقه‌ی درخشان به رنگ قرمز خواهید دید که در حقیقت همان نور خورشید است که از میان اتمسفر کره‌ی زمین پراکنده شده است.

۴- تجزیه‌ی نور باعث می‌شود ماه در زمان خسوف به رنگ قرمز دیده شود

وقتی ماه مایل به رنگ قرمز دیده می‌شود به آن ماه خونین می‌گویند و این اتفاق در جریان ماه گرفتگی، به دلیل تجزیه‌ی نور در اتمسفر کره‌ی زمین رخ می‌دهد. به این پدیده «پراکندگی ریلی» می‌گویند. در حقیقت، همین مسأله علت رنگ مایل به قرمز طلوع و غروب خورشید هم است.

۵- مدت زمان خسوف‌ها متفاوت است

بدیهی است که ماه گرفتگی‌ها هرگز تا ابد ادامه پیدا نمی‌کنند. برخی خسوف‌ها طولانی‌تر و برخی کوتاه‌تر هستند. این مسأله به شکل سایه‌ی زمین بستگی دارد. در حقیقت، این سایه شکلی مخروطی دارد بنابراین بسته به نقطه‌ی عبور ماه از این سایه، زمان خارج شدن ماه از سایه متفاوت است.

۶- ماه گرفتگی‌ها طی میلیون‌ها تا بیلیون‌ها سال آینده به شکل دیگری رخ خواهند داد

کره‌ی ماه هر ساله به میزان ۱/۶ اینچ (حدود ۴ سانتیمتر) از زمین دور می‌شود. همین مسأله سبب می‌شود تا در نهایت شکل سایه‌ی زمین روی ماه دچار تغییر شود.

۷- تماشای ماه گرفتگی بی خطر است

برخلاف تصور رایج، تماشای خسوف با چشم غیر مسلح خطر چندانی ندارد، چون ماه گرفتگی کم نورتر از ماه کامل است. اما تماشای خورشید گرفتگی یا همان کسوف، باید حتما با تجهیزات انجام شود.

۸- برخلاف خورشید گرفتگی، خسوف از همه جا قابل رؤیت است

خورشید گرفتگی را تنها در نقاط خاصی از دنیا می‌توان تماشا کرد، اما ماه گرفتگی از هر نقطه‌ی زمین در هنگام شب قابل مشاهده است.

۹- ماه گرفتگی بیشتر از خورشید گرفتگی رخ می‌دهد

علت این مسأله سایه‌ی زمین است که اندازه‌ی آن کمی بزرگ‌تر از کره‌ی ماه است.

۱۰- پدیده‌ی سلنلیون زمانی رخ می‌دهد که خسوف و طلوع خورشید همزمان رخ دهد

پدیده‌ی نادر سلنلیون (Selenelion) تنها پیش از غروب آفتاب یا بعد از طلوع خورشید رخ می‌دهد و طی آن خورشید و ماه گرفتگی در نقاط مختلف آسمان درست در بالای خط افق پدیدار خواهند شد.

۱۱- مردم دوران باستان ماه گرفتگی را نشانه‌ی بدی می‌دانستند

از نظر آن‌ها این اتفاق به معنای آن بود که خدایان از انسان خشمگین هستند. برخی دیگر نیز تصور می‌کردند در هنگام خسوف، ماه شکار یک پلنگ می‌شود و به همین دلیل ماه به رنگ قرمز در می‌آید.

۱۲- کریستوف کلمب با علم به ماه گرفتگی توانست خود را از یک مخمصه نجات دهد

کریستوف کلمب، جهانگرد شهیر در سرزمین جامائیکا گرفتار شده بود که با علم به ماه گرفتگی توانست بومیان را وادار به خدمت به خود کند. ماه‌ها از حضور کلمب و خدمه‌ی کشتی اش در سرزمین جامائیکا می‌گذشت و بومیان از تأمین غذای آن‌ها خسته شده بودند.

کلمب با دانشی که از ماه و پدیده‌ی ماه گرفتگی داشت توانست خسوف سال ۱۵۰۴ میلادی را پیش بینی کند. او، اما بدون اشاره به حقیقت امر، ادعا کرد که خدای او از بدرفتاری بومیان با سیاحان خشمگین است. وقتی خسوف کامل رخ داد، بومیان که از کلمب و خدای خشمگین او ترسیده بودند، مجاب شدند باز هم غذای آن‌ها را تأمین کنند.

۱۳- بخشی از وبسایت آژانس فضایی ناسا به پدیده‌ی خسوف اختصاص دارد

بخشی از وبسایت ناسا به اطلاعات مربوط به ماه گرفتگی‌های گذشته و آینده اختصاص یافته و زمان و مکان مشاهده‌ی خسوف‌ها از اطلاعاتی هستند که در این بخش ارائه شده است.

منبع:برترین‌ها