درمان مشکل جنسي در ۶ حرکت

دکتر محمدرضا صفري‌نژاد؛ متخصص کليه و مجاري ادراري و عضو هيات علمي دانشگاه در هفته نامه سلامت نوشت: «ديگر نگران مشکل جنسي خود نباشيد!» اين تبليغات را بارها از شبکه‌هاي ماهواره‌اي‌ ديده يا شنيده‌ايد. متاسفانه گروه زيادي از آقايان گول اين تبليغات واهي را مي‌خورند و هزينه‌هاي زيادي بابت محصول‌هاي اينچنيني که صددرصد هم تقلبي هستند، پرداخت مي‌کنند و بعد از مصرف آن هيچ نتيجه‌ا‌ي هم نمي‌گيرند. چون تشخيص نوع مشکل جنسي به اين راحتي‌ها که فکر مي‌کنيم نيست و درمان آن هم چنين نيست که بتوان يک دارو را براي همه افراد تجويز کرد. براي هر نوع اختلال جنسي، راه درماني خاصي انتخاب مي‌شود. درمان مشکل‌هاي جنسي بايد به روش کاملا علمي انجام شود. در علم پزشکي براي تشخيص هر بيماري‌اي لازم است معيارهايي رعايت شود مثلا وقتي بيماري مي‌گويد به دليل پرنوشي و پرادراري به بيماري ديابت مبتلا شده حرف او استنادي ندارد و اين وظيفه پزشک است که با گرفتن شرح حال، معاينه بيمار و درخواست چند آزمايش متوجه افزايش قند خونش شود. مشکل جنسي نيز به همين روال است حتي نياز به بررسي‌هاي بيشتر و تخصصي‌تري هم دارد. براي يافتن علت اصلي مشکل جنسي از الگوريتم زير تبعيت مي‌کنيم.

1. شرح حال، معاينه فيزيکي و تشخيص نوع اختلال

بايد شرح حالي دقيق از بيمار گرفته شود. وقتي مردي با شکايت مشکل جنسي مراجعه مي‎کند اول بايد ديد منظور او از به کار بردن اين کلمه چيست؟ سوال‌هاي مطرح‌شده به اين قرار است؛ آيا ميل جنسي‌تان کاهش يافته؟ اختلال در انزال داريد؟ آيا مي‌توانيد رابطه زناشويي برقرار کنيد؟ باتوجه به پاسخ بيمار به اين پرسش‌ها، پي مي‌بريم که بيمار چه نوع اختلالي دارد. گاهي نيز بعضي از مردان در حقيقت بيمار نيستند ولي انتظار‌هاي خاصي از خود دارند مثلا فردي با شکايت کوچک بودن آلت تناسلي مراجعه مي‌کند در صورتي که در معاينه فيزيکي همه چيز کاملا طبيعي است. گاهي هم فرد از اختلال نعوظ شکايت مي‌کند با اين شکايت که نمي‌تواند دوبار پشت سر هم رابطه زناشويي برقرار کند. از نظر علمي اين افراد مشکلي ندارند چون مردان بعد از انجام مقاربت دوره تحريک‌ناپذيري دارند.

2. درخواست آزمايش

اختلال‌هاي جنسي در مردان حدود 20 نوع است. براي اينکه پزشک بيماري را با موفقيت درمان کند، قدم اول تشخيص نوع بيماري، سپس يافتن علت بيماري است. يافتن علت، موضوع بسيار مهمي است که متاسفانه بسياري از پزشکان آن را ناديده مي‌گيرند. يافتن علت بايد با گرفتن شرح‌حال و پرسش‌هايي درباره بيماري‌هاي زمينه‌اي، مصرف دارو و وجود مشکل جنسي در گذشته باشد. براي يافتن بيماري‌هاي زمينه‌اي هم بايد آزمايش‌هاي تخصصي يا تصوير‌برداري انجام شود. البته نيازي نيست که آزمايش‌ها، سونوگرافي و راديولوژي‌هاي متعدد درخواست شود. پزشک نبايد براي تشخيص بيماري از آزمايش‌هاي پاراکلينيک استفاده کند. آزمايش‌هاي پاراکلينيک براي تاييد تشخيص پزشک است و حتما بايد ضرورتي براي درخواست آن باشد.

3. تشخيص جسمي يا رواني بودن اختلال

وقتي مشخص شد که مثلا بيمار داراي اختلال نعوظ است ادامه درمان آسان‌تر مي‌شود. در اين مواقع بايد مشخص شود که اختلال نعوظ جسمي است يا رواني. اگر ريشه در اختلال‌هاي روان داشت ديگر ادامه نمي‌دهيم و بيمار به روان‌پزشک يا روان‌شناس متخصص ارجاع داده مي‌شود اما در مواقعي که مشکل جسمي تشخيص داده شد مرحله بعدي شروع مي‌شود.

4. تشخيص اوليه، ثانويه يا موقعيتي بودن اختلال

اگر مشکل از آغاز اولين ارتباط زناشويي وجود داشته باشد، مشکل اوليه دارد. اگر فردي چندسال هيچ مشکلي نداشته و به تازگي دچار اختلال شده اختلال از نوع ثانويه است. موضوع بعدي اين است که ببينيم آيا در يک موقعيت خاص و با فرد خاصي، اختلال جنسي رخ مي‌دهد. اين موضوع را نيز با شرح حال از بيمار مي‌توان متوجه شد چون ممکن است يک عامل استرس‌زا در يک موقعيت خاص به وجود آيد اين افراد نيازي به دارو ندارند و بايد شرايط دلخواه و مناسب فراهم شود. ولي فرد ديگري هم هست که در هر شرايطي دچار اختلال مي‌شود، البته در اين افراد هم مي‌توان با‌توجه به شرايط راه‌هاي درماني را پيشنهاد کرد.

6. درمان بيماري

بعد از طي شدن همه مراحل تشخيصي مي‌توان نوع درمان را مشخص کرد. درمان هر نوع اختلالي جداگانه انجام مي‌شود. مثلا درمان اختلال نعوظ 4 نوع است. خوراکي، موضعي، انجام عمل جراحي و گذاشتن پروتز. درمان بايد تا حد امکان از نوع ساده، کم عارضه و کم هزينه باشد. با توجه به بررسي‌هاي انجام‌شده، مي‌توان متوجه شد بيمار از کدام درمان سود بيشتري مي‌برد.

5. آزمايش‌هاي تخصصي

در اين مرحله نيز سوال‌هايي براي پزشک مطرح مي‌شود. فرض کنيم بيمار به اختلال نعوظ مبتلا است. در اين اختلال بايد چند پارامتر درنظر گرفته شود؛ طبيعي بودن جريان خون دستگاه تناسلي، وضعيت عصب‌گيري دستگاه تناسلي، سطح هورمون‌هاي جنسي و شکل آناتوميک دستگاه تناسلي اما براي تشخيص هر يک از اينها نيز اقدام‌هاي پاراکلينيکي خاصي نياز داريم ولي باز هم براي اينکه سريع و مقرون به صرفه به نتيجه برسيم شرح حال بيمار لازم است. مثلا وقتي مرد جوان 28 ساله‌اي در اثر تصادف دچار قطع يا آسيب نخاع شده است، مشکل معلوم است. اين فرد اختلال نعوظ از نوع عصبي دارد و اصلا نيازي به آزمايش‌هاي اضافي نيست. يا بعد از بررسي بيمار متوجه مي‌شويم که در کودکي دچار بيضه نزول نکرده بوده و متوجه نشده‌اند اين بيمار مشکل هورموني دارد چون بيضه‌ها از بين رفته‌اند. پس مهم است بدانيم که آيا مشکل بيمار از اول وجود داشته، بعدها به وجود آمده، در يک موقعيت خاص و با فرد خاصي رخ مي‌دهد يا هميشه و در هر موقعيتي مشکل با او همراه است. بعد از تشخيص علت اختلال، قدم بعدي را برمي‌داريم.

اختلال نعوظ با نشت وريدي

يکي از بدترين انواع اختلال نعوظ از نوع اختلال نعوظ با نشت وريدي است. در اين نوع از اختلال خون در آلت تناسلي باقي نمي‌ماند. براي تشخيص بايد از روش راديولوژيک استفاده کرد. بهترين راه استفاده از سونوگرافي داپلکس است. اگر در يافتن علت اختلال نعوظ به کم‌کاري غدد تناسلي مشکوک باشيم آزمايش خون درخواست مي‌شود. راه تشخيصي ديگر براي تشخيص اختلال نعوظ، استفاده از يک تست کامپيوتري است که در آن الکترودي به آلت تناسلي در طول شب متصل مي‌شود تا تعداد نعوظ اندازه گرفته شود. اگر هم اختلال در عصب‌دهي باشد مي‌توان از تست‌هايي که سرعت هدايت تحريکات اعصاب را به‌طور کمي اندازه مي‌گيرند استفاده کرد. امروزه تجهيزات پيشرفته‌اي براي تشخيص اختلال‌هاي جنسي وجود دارد. مهم‌ترين اصل براي درمان بيمار، تشخيص درست نوع اختلال است بنابراين بيماران بايد از خوددرماني با داروهاي تبليغاتي جدا خودداري کنند و درمان را به عهده پزشکي که در اين زمينه مهارت دارد بسپارند.