کشف معجزه‌ای برای درمان کامل فلج

یکی از ناگوارترین عوارضی که بشر با آن سروکار دارد، عوارض مربوط به فلج و قطع نخاع است که متأسفانه تا پیش از این روش درمانی امیدوار کننده‌ای برای آن یافت نشده است. با این حال گروهی از دانشمندان اکنون نتایج تحقیقی را منتشر کرده اند که نشان می‌دهد با استفاده از روش جدیدی از ایمپلنت ستون فقرات که مجهز به پالس‌های الکتریکی است، می‌توانند این عارضه را درمان کنند.

در سال ۲۰۱۷، فردی به نام میشل روکاتی در پی یک تصادف با موتور، پایین تنه اش کاملا فلج شد، اما در سال ۲۰۲۰، به لطف یک کاشت نخاعی جدید، او دوباره توانست راه برود. این روش جدید شامل یک ایمپلنت ستون فقرات بود که پالس‌های الکتریکی را به عضلات می‌فرستد و از عملکرد مغز تقلید می‌کند. دانشمندان می‌گوید نتایج این روش نشان می‌دهد که می‌تواند به افرادی که آسیب‌های شدید ستون فقرات دارند کمک کند تا بایستند، راه بروند و ورزش کنند.

این دستاورد نتیجه تحقیقات طولانی مدت در استفاده از پالس‌های الکتریکی برای بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به آسیب نخاعی از جمله مطالعه سال ۲۰۱۸ توسط همان تیم که به افراد مبتلا به فلج نسبی پایین تنه کمک کرد دوباره راه بروند، است. روکاتی در مورد اولین باری که پالس‌های الکتریکی ایمپلنت او فعال شد و توانست قدم بردارد، به خبرنگاران گفت: «این یک تجربه بسیار احساسی بود.» او یکی از سه بیمار شرکت کننده در این مطالعه بود که همگی پس از یک تصادف دیگر قادر به حرکت دادن پایین تنه خود نبودند. اما این سه نفر مدت کوتاهی پس از کاشت ایمپلنت شش سانتی‌متری و تنظیم دقیق پالس‌های آن توانستند قدم‌هایی بردارند.



جوسلین بلوخ، جراح مغز و اعصاب در بیمارستان دانشگاه لوزان که به رهبری این کارآزمایی کمک کرد، گفت: این الکترود‌ها طولانی‌تر و بزرگتر از الکترود‌هایی بودند که قبلاً کاشته بودیم و به لطف این فناوری جدید می‌توانستیم به عضلات بیشتری دسترسی پیدا کنیم. البته این گام‌های اولیه، در حالی که برای محققان و بیمارانشان نفس گیر بود، به دشواری برداشته شد و به میله‌های حمایتی و قدرت قابل توجه بالاتنه نیاز داشت. اما نکته جالب توجه این بود که این بیماران می‌توانستند فوراً مراحل توانبخشی را شروع کنند و در عرض چهار ماه روکاتی می‌توانست تنها با یک عصا برای تعادل راه برود.

گرگوئر کورتین، عصب شناس در موسسه فناوری فدرال سوئیس که این تحقیق را با بلوخ رهبری می‌کرد، هشدار داد: «البته این بدان معنا نیست که ما با این سرعت به یک معجزه رسیده باشیم، ولی این معجزه چندان دور از دسترس هم نیست. روکاتی اکنون می‌تواند دو ساعت بایستد و تقریباً یک کیلومتر را بدون توقف راه برود و این نشان می‌دهد که با معجزه فاصله چندانی نداریم.» روکاتی توضیح می‌دهد که به لطف این ایمپلنت اکنون می‌تواند به چشم‌های مشتریان نگاه کند، روی میز ایستاده نوشیدنی بنوشد و ایستاده دوش بگیرد. این‌ها لذت‌هایی است که فقط یک فرد فلج قادر به درک آن‌ها است. او و سایر افراد حاضر در این مطالعه همچنین توانستند از پله‌ها بالا بروند، شنا کنند و قایق رانی کنند.

دانشمندان می‌گویند، این بهبود‌ها به تحریک الکتریکی بستگی دارد که از طریق رایانه‌ای که بیمار حمل می‌کند و الگوی پالس‌ها را فعال می‌کند، تحریک می‌شود. دو نفر از بیماران اکنون می‌توانند ماهیچه‌های خود را بدون پالس الکتریکی کمی فعال کنند، اما فقط به مقدار کم. این سه مرد حداقل یک سال قبل از مطالعه مجروح شده بودند و بلوخ گفت که تیم امیدوار است این فناوری را بتوانند در فاصله کمتری با تصادف، بر افراد آسیب دیده آزمایش کند. او گفت: «آنچه همه ما به آن باور داریم این است که اگر زودتر بتوانیم این ایمپلنت را بر روی افراد آسیب دیده انجام دهیم، تاثیر بیشتری خواهد داشت.»

با این همه، این روش نیز به مانند هر روش جدید دیگری با چالش‌هایی مواجه است. در بهبودی اولیه، ظرفیت بیمار هنوز در نوسان است که تعیین یک خط پایه برای اندازه‌گیری پیشرفت را دشوار می‌کند. همچنین درمان پزشکی و درد مداوم می‌تواند توانبخشی را مختل کند. تا کنون، ایمپلنت‌ها فقط برای کسانی که آسیب بالای نخاع تحتانی قفسه سینه دارند، یعنی قسمتی که از پایه گردن تا شکم امتداد دارد، مناسب بوده، زیرا برای این عمل به شش سانتی‌متر نخاع سالم مورد نیاز است.



ایده استفاده از پالس‌های الکتریکی برای رفع فلج، برگرفته از فناوری مورد استفاده برای تنظیم درد است و محققان گفتند که این فناوری می‌تواند برای کاربرد‌های پزشکی بیشتری ممورد استفاده قرار گیرد. آن‌ها همچنین نشان داده اند که این فناوری می‌تواند فشار خون پایین را در بیماران آسیب نخاعی تنظیم کند. آن‌ها علاوه بر این قصد دارند به زودی مطالعه‌ای در مورد استفاده از این فناوری برای بیماری شدید پارکینسون منتشر کنند. این تیم البته هشدار داد که هنوز کار‌های زیادی مانده است تا بتوانیم از ایمپلت نخاعی برای درمان افراد، در فضایی خارج از مطالعات بالینی، استفاده کنیم. در واقع این روش هنوز به صورت کامل تأیید نشده است و هنوز مراحل تست‌های بالینی خود را طی می‌کند. بلوخ گفت که او و کورتین روزانه حدود پنج پیام از بیمارانی که برای رفع فلج خود به دنبال کمک هستند، دریافت می‌کنند. وی افزود او درک می‌کند که این افراد چه درخواستی دارند، ولی باید صبر کرد تا نتایج بالینی این روش مورد تأیید قرار گیرد.

این دانشمندان در مرحله بعدی قصد دارند رایانه‌ای را که پالس‌ها را فعال می‌کند، کوچک کنند تا بتوان آن را در بیماران کاشته و با تلفن هوشمند کنترل کرد. آن‌ها انتظار دارند که این امر در سال جاری امکان پذیر باشد و برنامه‌هایی برای آزمایشات در مقیاس بزرگ شامل ۵۰ تا ۱۰۰ بیمار در ایالات متحده و سپس اروپا تدارک دیده شده است. کورتین در این خصوص گفت: «ما معتقدیم آینده روشنی برای فناوری تحریک عصبی وجود دارد. ما تمام تلاش خود را می‌کنیم که این روش هرچه سریعتر در دسترس بیمارن قرار گیرد.» نتایج این مطالعه روز دوشنبه در مجله معتبر Nature Medicine منتشر شد./فرارو