دنیای پررنج خجالتی‌ها

زندگی انسان در کنار دیگران معنا پیدا می‌کند، تماس‌نداشتن با افراد دیگر موجب فروپاشی جسمی و روحی می‌شود. یک فرد جدامانده از اجتماع دچار بیماری، اضطراب و حتی انگیزه‌های خودکشی می‌شود و خجالتی بودن مهم‌ترین مانع برای رسیدن به این نیاز حیاتی انسان است.

خجالتی بودن به‌طور معمول مشکلی درون فردی است که از سوی نیروهای بیرونی در جامعه تشدید می‌شود.

البته باید گفت گاهی خجالتی بودن خوب است. مثلا خجالت می‌تواند رفتار اشخاص را در شرایط متفاوت مانند کلاس درس، هنگام تعامل بادیگران و مسائل کاری کنترل کند، اما بیش از حد آن، گاهی اوقات وضعی کاملا متفاوت به وجود می‌آورد.

در بیشتر مواقع خجالتی بودن باعث می‌شود فرد از سوی همسالان خود طرد شود، زیرا این افراد مهارت‌های اجتماعی لازم را یاد نگرفته‌اند و نمی‌توانند با دیگران روابط مطلوب و رضایت بخشی داشته باشند و از آنها دور می‌مانند. همین موضوع موجب خشم و احساس بیگانگی‌شان نسبت به دیگران می‌شود و از آنجا که دچار درد و رنج بی‌پایانی می‌شوند برای کنترل این احساس‌شان سعی می‌کنند خود را نسبت به دیگران بی‌تفاوت و حتی برتر نشان دهند.

مصائب فرد خجالتی

فرد خجالتی وقتی در موقعیت‌های جدید یا اضطراب‌آور قرار می‌گیرد، زمان بیشتری لازم‌دارد تا بتواند خود را با محیط وفق دهد و شروع به صحبت کند. همچنین زمان بیشتری طول می‌کشد تا در حل مشکلات زندگی مهارت یابد. خبر خوب این‌که فرد خجالتی سرانجام هرکاری را که دیگران انجام می‌دهند، می‌تواند انجام دهد. آنها ازدواج می‌کنند و بچه دار می‌شوند، اما خبر بد این‌که این مراحل بیش از حد لازم طول می‌کشد.

همچنین فرد خجالتی شروع به مقایسه‌های غیرواقعی اجتماعی بین خود و دیگران می‌کند. آنها در مکان‌های نسبتا پرجمعیت مانند مهمانی ها، بیشتر مواقع توجه‌شان به سمت افرادی جمع می‌شود که بسیار پرجنب و جوش و برونگرا هستند و نسبت به خود ارزیابی منفی می‌کنند و به این ترتیب خودآگاهی‌شان بیش از پیش افزایش یافته و از عملکردشان کاسته می‌شود.

آنها تصور می‌کنند مدام از سوی دیگران ارزیابی می‌شوند. سپس روی نقایص‌شان متمرکز می‌شوند و تصور می‌کنند فقط خودشان چنین مشکلاتی دارند. اما تحقیقات نشان داده است تقریبا 48 درصد از مردم درجاتی از خجالت را حس کرده‌اند. مهم‌ترین مشکلی که برای افراد خجالتی پیش می‌آید این است که در روابط شان با دیگران دچار مشکل می‌شوند. آنها در برخورد اول براحتی نمی‌توانند خود را معرفی کرده و حتی اگر به مهمانی بروند، دوست تازه‌ای پیدا نمی‌کنند.

ترفندهای خجالتی‌ها

افراد خجالتی بسیار تلاش می‌کنند بر مشکل‌شان غلبه کنند، اما تمهیداتی که به کار می‌برند معمولا موثر نیست. حتی گاهی اوقات ممکن است خطرناک هم باشد. یکی از این استراتژی‌ها این است که خود را وادار می‌کنند برونگرا باشند و سعی می‌کنند در مهمانی‌ها و گردهمایی‌ها شرکت کنند. این کار خوب است، اما وقتی درجمع هستند توقع دارند دیگران به سمتشان آمده و آنها را از تنهایی‌ درآورند. فقط در جمع حاضرشدن روش موثری برای کنترل خجالتی بودن نیست.

دومین استراتژی‌شان به کار بردن جملاتی برای انگیزه دادن به خود است. مثلا به خودشان می‌گویند: من به اندازه کافی خوب هستم. باهوش هستم، مردم مرا دوست دارند و از این قبیل جملات، اما فقط صحبت کردن با خود هم کافی نیست. شما باید یاد بگیرید با دیگران چگونه صحبت کنید.

عده دیگر از افراد خجالتی از کتاب‌های خودیاری و سمینارها استفاده می‌کنند که روش‌های خوبی است اما کافی نیست. باید ترفند‌های لازم دربرخورد با مردم را بیاموزند.

برخی دیگر هم برای این‌که بر احساس خجالتی بودن خود غلبه کنند به مواد مخدر یا الکل روی می‌آورند که این شرایط از اوایل نوجوانی‌شان شروع می‌شود. آنها به خیال خود این‌گونه شهامت حضور در جامعه را پیدا می‌کنند، اما متاسفانه با این نوع رفتار آنها مهارت‌های اجتماعی واقعی و دانش برخورد با دیگران را نمی‌آموزند و نه تنها در روابط‌شان با افراد جامعه بهبودی مشاهده نمی‌شود، بلکه سرخورده‌تر از پیش به مواد مخدر و الکل بیشتری پناه می‌آورند. در واقع در تحقیقی معلوم شده است که بیشتر الکلی‌ها خجالتی بوده‌اند.

8 فرمان برای خجالتی‌ها

هرگز برای کنار گذاشتن خجالت و ایجاد اعتماد اجتماعی دیر نیست. اگر می‌خواهید دیگران شما را خجالتی ندانند و همچنین محبوب‌ باشید کارهای زیر را که معمولا افراد بسیار محبوب جامعه انجام می‌دهند، انجام دهید:

برای داشتن یک زندگی اجتماعی موفق برنامه‌ریزی کنید: امکان ندارد مهارت‌های اجتماعی را بدون تخصیص زمان به آنها بیاموزید. با مردم شروع به رفت و آمد کنید و با دوستان صمیمی‌تان به گردش بروید.

مثبت اندیش باشید: افراد متزلزل به دیگران با نگرانی نزدیک می‌شوند و احساس می‌کنند مجبورند به آنها ثابت کنند آدم‌های باهوشی هستند. اما افراد مطمئن به نفس خود، نسبت به واکنش مثبت دیگران به خود خوشبین هستند.

مطلع باشید: همیشه و در همه حال به رفتار دیگران بدرستی توجه کنید تا بتوانید احساساتشان را بدرستی درک کنید و در لحظه مناسب با آنها وارد گفت‌وگو شوید.

موقرانه رفتار کنید: مراقب نحوه برخورد خود با دیگران باشید و محترمانه رفتار کنید. این رفتار باعث می‌شود در جمع دیگران همیشه جایی داشته باشید.

با شکست‌هایتان بدرستی برخورد کنید: این حقیقت را بپذیرید که ممکن است در جمعی پذیرفته نشوید و آن را ایرادی از جانب خود ندانید. این اتفاق ممکن است برای محبوب‌ترین افراد هر‌جامعه‌ای نیز رخ دهد. بنابراین سعی کنید با خود مهربان باشید و به خود فرصتی دوباره بدهید. گروه‌های بسیاردیگری هستند که به گرمی از شما استقبال خواهند کرد.

احساسات خود را کنترل کنید: وقتی مشکلی در جمع پیش می‌آید مراقب باشید ازکوره درنروید تا بتوانید با آرامش راه‌حل مناسبی پیدا کنید. کنترل نکردن احساسات موجب می‌شود فرد کم‌کم از جمع رانده و طرد شود.

اختلاف‌ها را به حداقل برسانید: گاهی اوقات در روابط اجتماعی با ناسازگاری‌هایی مواجه می‌شوید. به جای این‌که گناه همه این موارد را به گردن خودتان بیندازید، یاد بگیرید از موضع خود دفاع کنید و سپس با روشی مناسب و منطقی دیگران را نیز آگاه کنید و تا آنجا که می‌توانید از اختلاف‌ها بکاهید. به این ترتیب به جای فرار از موضوع روش‌های درست بحث کردن را در کنار جمع می‌آموزید و اعتماد به نفس خود و همچنین محبوبیت‌تان در جمع بیشتر می‌شود.

کمی هم بخندید: خندیدن در جمع تنها مهارت اجتماعی است که بلافاصله تشویق می‌شود. این کار سریع‌ترین روش برای محبوب شدن در جمعی است. شوخ طبع بودن کمک می‌کند همیشه از طرف گروه‌های مختلف اجتماعی پذیرفته شوید و با این ویژگی می‌توانید بدترین شرایط را به نفع خود تغییر دهید.

راه‌حل‌هایی مفید برای خجالتی‌ها

افراد خجالتی، خجالتی بودن را مشکلی می‌دانند که از درون وجودشان برمی خیزد، اما تحقیقات خلاف این را نشان داده است. اگر خجالتی هستید، برای رهایی از این زندان، باید ناامنی‌های وجودتان را از میان برداشته و به افراد دور و برتان بیشتر توجه کنید. پیش از هرچیز باید تشخیص دهید خجالتی هستید. سپس آن را از هرنظر بشناسید. بعد با رها شدن از خود آگاهی و توجه افراطی به خود و بیشتر روی دیگران متمرکز شدن، به خود کمی تسلی دهید.

اگر نگران هستید که نتوانید در جمع صحبت کنید، از قبل درباره این‌که درخصوص چه چیزی صحبت کنید برنامه‌ریزی کرده و اگر قرار است به یک مهمانی بروید، سعی کنید جزو نفرات اول باشید تا زمان بیشتری برای گفت‌وگو داشته باشید. کاری که خجالتی‌ها دقیقا عکس آن عمل می‌کنند. اگر می‌خواهید خجالتتان بریزد، تا آنجا که می‌توانید با اطرافیانتان برسر مسائل مختلف صحبت کنید. مثلا هنگام خرید روزنامه با فروشنده صحبت و از او تشکر کنید. این کار باعث به وجود آمدن محیط گرم اجتماعی و تعاملات مثبت می‌شود.

مترجم: نادیا زکالوند