وقتی شیرینی زندگی در "دیابت" ته نشین می‌شود...

" تصور می‌شد تا سال 2025 شمار مبتلایان به دیابت به 380 میلیون نفر در دنیا برسد، ولی طبق آخرین آماری که از طریق IDF منتشر شده است، شیوع دیابت در حال حاضر به 382 میلیون نفر رسیده است. در ایران نیز 25 میلیون نفر دچار چاقی هستند و 26 میلیون نفر در معرض خطر ابتلا به دیابت‌ قرار دارند."

این جملات از زبان دکتر علیرضا استقامتی، عضو کمیته کشوری دیابت بیان می‌شود تا نشان دهد وضعیت دیابتی‌ها در دنیا چندان هم خوب نیست و انگار نمی‌شود بوی بهبود ز اوضاع جهان شنید!

ورود به دنیای آمار و ارقام دیابت قطعا ناراحت کننده و عجیب خواهد بود و به نظر می‌رسد تنها نتیجه مثبت اما دیرهنگامی که خواهد داشت به صدا در آمدن چندین و چندباره زنگ خطر شیوع دیابت در گوش مسئولان و سپس مردم باشد که کمی بیشتر به تغذیه سالم و ایمن بها بدهند و پیش از آن که گرفتارعوارض رنگ به رنگ و البته خطرناک این بیماری شوند، چاره‌ای بیاندیشند.

هیچ کس از نیرنگ این بیماری در امان نیست، اما با یک غربالگری و آزمایش ساده، می‌توان از یک معلولیت دائم یا حتی مرگی بسیار بد، پیشگیری کرد. دیابت عوارضی مانند نارسایی کلیوی، نابینایی، سکته‌های قلبی و مغزی، قطع پا و ... به دنبال دارد.

پزشکان می‌گویند‌ 95 درصد هزینه‌های ناشی از دیابت، مربوط به عوارض بعد از بیماری است. برخی از اقدامات پیشگیرانه برای کاهش عوارض پس از بیماری دیابت است، چرا که بروز برخی از مشکلات ناشی از دیابت مثل سکته بسیار پرهزینه است.

بیمه‌ها،هزینه آموزش سلامت به مردم را نمی‌پذیرند

دکتر اسدالله رجب، رییس انجمن دیابت نیز در گفت‌وگویی با ایسنا، از عدم توجه مسئولان به موضوع پیشگیری از دیابت در کشور با توجه به هزینه‌های سنگین آن انتقاد کرده و می‌گوید: بسیار عنوان می‌شود که پیشگیری آسان‌تر و ارزان‌تر از درمان است، اما در عمل حرکتی در این زمینه صورت نمی‌پذیرد زیرا هزینه‌های آموزش سلامت به مردم، توسط سازمان‌های بیمه‌گر پرداخت نمی‌شود.

وی با تاکید بر اینکه دیابت باید بیشتر به مردم، متخصصان و سیاست‌گذاران بهداشتی و درمانی کشور شناسانده شود، اظهار می‌کند: ضرورت این امر هم شیوع بالای دیابت است. امروز در جهان بیش از 370 نفر مبتلا به دیابت هستند و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال 2030 به بیش از نیم میلیارد نفر برسد.

رجب به هزینه‌های سنگین بروز بیماری دیابت در جوامع اشاره کرده و می‌گوید: این در حالی است که به خوبی می‌توان از دیابت پیشگیری و آن را کنترل کرد تا از بار اقتصادی درمان و زندگی با دیابت کاست اما مشخص نیست چرا در ایران به این مسئله توجه نمی‌شود.

استقامتی، عضو کمیته کشوری دیابت نیز با بیان اینکه بیماری دیابت می‌تواند اقتصاد بهداشت کشور را تهدید کند، می‌گوید: کنترل بیماری دیابت آسان نیست چرا که یک بیماری مزمن است و به مدل مراقبتی بیماری‌های مزمن نیاز دارد. در این مدل، سیاست‌گذاران، جامعه، سیستم‌های درمانی، سیستم جمع‌آوری اطلاعات از بیماران،‌ غربالگری و پیشگیری نقش زیادی دارد.

البته نمی توان تلاش‌های بسیاری که در زمینه غربالگری و کاهش بار بیماری دیابت در کشور شده است را انکار کرد. تشکیل کمیته کشوری دیابت و برنامه‌های گسترده غربالگری، پوشش بیمه‌ای، تامین لوازم و داروهای مورد استفاده بیماران دیابتی، تشکیل کلاس‌های آموزشی و برنامه ریزی برای گسترش آگاهی عمومی در برابر بروز این بیماری از جمله اقدامات انجام شده در این زمینه هستند.

اما اقدامات انجام شده به اذعان پزشکان و متخصصان فعال در این حوزه با توجه به گسترش زندگی شهرنشینی، کم تحرکی، چاقی، نواقص ژنتیکی و سایر عوامل و بیماری‌های زمینه‌ای هنوز کافی به نظر نمی‌رسند و گویا برنامه‌های پیشگیری از بروز دیابت در ایران نمی‌توانند با سرعت فراگیری دیابت در جهان برابری کنند.

رییس انجمن دیابت هم به همین نکته اشاره می‌کند و می‌گوید: ما می‌خواهیم صدای خود را به گوش مسئولان برسانیم که به دیابت بیشتر توجه کنند. حتی خود دیابتی‌ها، بیماری خود را جدی بگیرند. آن‌ها تصور می‌کنند بیماریشان ساده است اما زمانی متوجه آن می‌شوند که عوارض بیماری گریبانشان را گرفته باشد و ناچار شوند به علت بروز مشکل در کلیه‌ها مرتب دیالیز کنند یا عوارض چشمی گرفتارشان کند.

وی با اشاره به فعالیت کمیته کشوری دیابت در گذشته، می‌افزاید: چند سالی است که حرکت‌های این کمیته کمتر شده است و چندان فعال نیست. امیدواریم با حضور دکتر سیاری در معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، حرکت‌های بیشتری در رابطه با دیابت صورت گیرد و کمیته کشوری دیابت به صورت فعال حرکت کند چرا که در رابطه با پیشگیری و عوارض دیابت تقریبا کار چندانی انجام نمی‌شود. در واقع اطلاعات مردم درباره دیابت نسبت به 30 سال گذشته بسیار بیشتر شده است اما هنوز به حد توانمندی نرسیده‌ایم.

پزشکان ما هم درباره دیابت آموزش ببینند

رجب خواستار توجه بیشتر مسئولان به انجمن‌های تخصصی شده و اظهار می‌کند: در کشور ما کمتر به انجمن‌های تخصصی بها داده می‌شود، این در حالی است که در دیگر کشورها، انجمن‌های تخصصی بهترین مشاوران مسئولان هستند. امروز بستر آماده است تا بتوانیم تا 15-10 سال آینده شیوع دیابت را کاهش دهیم. این در حالی است که اکنون 14 درصد بالای 20 ساله‌های تهران به دیابت مبتلا هستند.

وی اضافه می‌کند: علاوه بر لزوم آموزش بیماران و عموم مردم در رابطه با دیابت، پزشکان هم باید آموزش‌های مربوطه را دریافت کنند. پزشکان باید دیابتی‌ها را برای شرکت در کلاس‌های آموزشی تشویق کنند و ویزیت بعدی‌شان را به شرکت در کلاس‌های آموزشی منوط کنند چرا که در دیابت آموزش حرف اول را می‌زند. دارو در درمان دیابت حرف آخر را می‌زند. از وزارت بهداشت تقاضا داریم که به بیمه‌ها فشار آورند تا هزینه‌های آموزش و پیشگیری از این بیماری را بپردازند. با پیشگیری و آموزش می‌توان از هزینه‌های سرشار دیابت جلوگیری کرد.

دیابت قابل انتقال نیست، خاموش و آرام فرد را درگیر می‌کند به گونه‌ای که بخشی از بیماران بسیار دیر متوجه ابتلای خود می‌شوند، این در حالی است که می‌توان با یک آزمایش ساده، مقابل همه خطرات، سدی مقاوم ساخت. دیابت با هیچ کس تعارف ندارد، اگر به آن بی‌توجهی کنیم، می‌کشد، معلول می‌کند و آنگاه پشیمانی و تلاش برای درمان سودی نخواهد داشت.

پزشکان تاکید می کنند استرس، بی‌تحرکی، اضافه‌وزن، سوابق خانوادگی، سبک زندگی و... همه و همه در ایجاد دیابت تاثیرگذار هستند. باید تلاشی را هماهنگ و همسو، با همراهی همه دستگاه‌ها و افرادی که تاثیرگذار هستند برای افزایش آگاهی منجر به تغییر رفتار منتهی به سلامتی تلاشی برنامه‌ریزی شده را دنبال کنیم.