تیک عصبی و عوامل بروز و تشدید آن
پارسینه: یکی چشمهایش میپرد و میگوید حتما تیک دارد، فرد دیگری دستش تکانی میخورد و آن را به حساب تیک عصبی میگذارد و جالب این است که هر یک از این افراد هم به اجبار میخواهند تیک را به روش خودشان درمان کنند.
خیلیها هم نادیده گرفتن تیک را بهترین روش برای درمان و برطرف شدن مشکل میدانند. در صورتی که متخصصان تیک را طور دیگری تعریف میکنند
و برای برطرف کردن این عارضه هم نظر دیگری دارند. با توجه به اهمیت موضوع آفتاب یزد در این باره با دکتر محمد روحانی، متخصص بیماریهای مغز واعصاب، فلوشیپ پارکینسون و اعصاب حرکتی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفتگو کرده است.
وی در این باره میگوید: تیک عصبی شایعترین نوع اختلال حرکتی در گروه اطفال میباشد. منظور از تیک حرکات و صداهای غیر ارادی سریع و تکرار شونده با الگوی مشخص میباشد.
دکتر روحانی ادامه داد: تیکهای عصبی معمولا به دنبال بروز یک احساس ناخوشایند در طی روز اتفاق میافتد که به عبارتی فرد جهت غلبه بر آن احساس ناخوشایند درونی، تیک را بروز میدهد.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب در پاسخ به این پرسش که "آیا تیکها انواع مختلفی دارند"، خاطرنشان کرد: تیکها به طور کلی به دو گروه صوتی و حرکتی تقسیم میشوند و هر یک از این گروها نیز به دو دسته ساده و مرکب تقسیم بندی میگردند به طور مثال پرشهای مکرر بغل شانه، بالا انداختن ابروها، چرخشهای سریع سر و گردن جزو تیک حرکتی ساده میباشد و بالا کشیدن مکرر بینی (فین فین کردن) صاف کردن مکرر گلو و ایجاد صدا هم جزو تیکهای صوتی ساده میباشد.
ایشان عنوان کرد: تیکها عموما غیرارادی هستند، ولی گاهی اوقات ممکن است فرد بتواند به صورت ارادی تا حدی بر آنها غلبه نماید.
دکتر روحانی افزود: تیکها اغلب گذرا هستند و در مدت کمتر از یک سال بهبود مییابند که به آنها تیکهای گذرا نیز گفته میشود و همانطور که گفته شد در اطفال شایع بوده و اکثرا آنها منجر به این اختلال خواهند شد.
فلوشیپ پارکینسون و اعصاب حرکتی اظهار کرد: اغلب حدود ۵۰ درصد موارد تیکها با بیش فعالی / کم توجهی (ADHD) و درصد مشابهی از تیکها نیز با وسواس همراه هستند.
وی اضافه کرد: بیش فعالی / کم توجهی (ADHD) بیماریای است که در اطفال رخ میدهد دو مشخصه آن توجه و تمرکز به فعالیتهای فیزیکی مکرر میباشد و آنها به ویژه در کلاسهای درس دچار مشکل میشوند و از نشستن آرام در کلاسهای درس و توجه به معلم عاجز هستند.
این متخصص بیان کرد: وسواس نیز اعمالی است که به دنبال یک پیش زمینه ذهنی و فکر آزاردهنده ایجاد میشوند. برخی از نمونههای آن مثل اینکه کودک اسباب بازیها را در یک ردیف مرتب میکند و با کوچکترین به هم ریختگی دچار اضطراب میشود یا شستن مکرر دست و... میباشد.
دکتر روحانی عنوان کرد: گاهی اوقات تیکها به صورت مداوم و بیش از یک سال طول میکشد و به صورت ترکیبی (صوتی و حرکتی) ادامه مییابند که اگر زیر ۱۸ سالگی شروع شود میتواند به علت سندرم تورت که نوعی نسبتا شدید و مقاوم تیک میباشد.
ایشان ادامه داد: تیکها در سیر تکاملی خود گاهی از شکلی به شکل دیگر تغییر میکند به طور مثال کودکی به مدت یک ماه دچار تیک پرش شانه بود و بعد از آن به بالا انداختن ابرو تغییر مینماید.
این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب تاکید کرد: در صورت بروز تیک بهتر است فرد به پزشک متخصص مغز و اعصاب، روانپزشک یا متخصص مغز و اعصاب اطفاال مراجعه نماید تا با استفاده از راهکارهای لازم این اختلال برطرف گردد.
دکتر روحانی ادامه داد: روش تشخیص تیک توسط پزشک متخصص، از طریق بیان شرح حال توسط بیمار یا والدین، انجام معاینات بالینی میباشد که در برخی مواقع برای از بین بردن سایر بیماریها که زمینه ساز این اختلال هستند و... نیاز به انجام آزمایشات تکمیلی است که در این صورت پزشک انجام آزمایش خون و تصویر برداری از مغز را به بیمار توصیه میکند.
ایشان خاطرنشان کرد: از اصلیترین و ضروریترین نکته جهت درمان تیکها میتوان به این مورد اشاره کرد که تیکها، خود محدود شونده هستند و بدون نیاز به دارو بهبود مییابند.
این متخصص افزود: یکی دیگر از نکات دارای اهمیت در درمان تیکها، آگاهی دادن به خانوادهها، اطرافیان، پرسنل مدرسه (معلمین، همکلاسیها) و... میباشد که در صورتی که واکنش نامناسبی از طرف آنها صورت گیرد باعث افزایش اضطراب، استرس و تشدید تیکهای عصبی در فرد خواهد شد و نباید آنها را تحت فشار قرار داد.
دکتر روحانی بیان کرد: جهت درمان تیکهای عصبی نوع شدید، پزشک متخصص درمان دارویی را توصیه خواهد کرد که خوشبختانه با توجه به پیشرفت علم داروهای موثری در حال حاضر برای درمان این بیماری وجود دارد که تاثیر مثبتی در کاهش شدت تیکها دارد. فلوشیپ پارکینسون و اعصاب حرکتی یاد آور شد: در بیماران مبتلا به سندرم تورت که نوع شدید تیک عصبی میباشد درمان دارویی توسط پزشک توصیه میشود و در موارد بسیار نادر در صورتی که به این نوع از بیماران درمان دارویی پاسخ مناسبی ندهد باید جراحی و کاشت الکترود در مغز انجام شود.
وی در پایان گفت:: در کشور ما جهت درمان نزدیک به ۱۰ نفر که به بیماری سندرم تورت (تیک شدید) مبتلا بودند در دانشگاه علوم پزشکی تهران جراحی الکترود مغز با موفقیت انجام شده است.
منبع: روزنامه آفتاب
ارسال نظر