وزرای فیس‌بوکی مثل مردم رفتار می‌کنند!

فرمانده نیروی انتظامی در پاسخ به سوالی درباره رفع فیلتر از فیس‌بوک ، گفته است: "ممکن است در جلسه اول شورای عالی فضای مجازی که با حضور روحانی برگزار می شود، این موضوع طرح و بررسی شود، اما تاکنون مقررات تغییر نکرده است و ما از برخی وزرا و مقامات انتظار داریم همانند مردم رفتار کنند."

در واقع انتظار فرمانده پلیس از وزرای دولت روحانی، با بیانی شفاف‌تر، "پرهیز از نقض قانون" است. درباره نقض قانون توسط وزرای دولت روحانی، نکاتی وجود دارد که اشاره به آنها ضروری است:

نخست اینکه، فرمانده پلیس گفته است "ما از برخی وزرا و مقامات انتظار داریم همانند مردم رفتار کنند." به نظر می‌رسد که "وزرا و مقامات" دقیقاً "همانند مردم" رفتار می‌کنند. یعنی وزرا هم مثل مردم عادی، با استفاده از ابزاری غیرقانونی به نام فیلترشکن، وارد فیس‌بوک می‌شوند! همه، حتی اعضای شورای عالی فضای مجازی، به خوبی می‌دانند که قانون "منع استفاده از فیلترشکن" در ایران جدی گرفته نشده و عموم کاربران اینترنت در ایران، به این قانون توجهی ندارند. هم‌اکنون در فیس‌بوک، پاره‌ای از طلاب حوزه علمیه قم نیز حضور دارند. اعضای خانواده امام هم که حضور پررنگی در فیس‌بوک دارند. وقتی که طلاب حوزه علمیه و خانواده امام هم به منع استفاده از فیلترشکن وقعی نمی‌نهند، چطور می‌توان انتظار داشت که فلان دختر یا پسر جوان ساکن جردن یا شهرک غرب تهران، وارد فیس‌بوک نشود با این استدلال که شورای عالی مجازی، فیس‌بوک را فیلتر کرده است؟!

دوم اینکه، قانون باید "امکان اجرا" داشته باشد. اگر همین فردا دولت، با هدف تامین سلامتی مردم، لایحه "منع قانونی سیگارکشیدن" را به مجلس بفرستد و مجلس و شورای نگهبان هم مهر تصویب و تایید پای این لایحه بکوبند، آیا سیگارکشیدن در جامعه ایران منتفی می‌شود که حالا مقامات دولتی بخواهند مثل مردم تابع قانون باشند؟ بدیهی‌ست که قانون منع سیگارکشیدن را، نه مردم جدی می‌‌گیرند نه مقامات سیاسی سیگاری!

سوم اینکه، قانونگذار باید نقدپذیر باشد. کسانی که منع استفاده از فیلترشکن را قانونی کرده و مشخصاً فیس‌بوک را فیلتر کرده‌اند، الان دیگر به خوبی می‌دانند که در ایران کمترکسی به دلیل فیلترشدن فیس‌بوک از ورود به این شبکه مجازی امتناع کرده است. علاوه بر این، وزیر و وکیل و صغیر و کبیر هم که در فیس‌بوک صفحه دارند و منتقد فیلتر شدن این شبکه مجازی‌اند! پس چرا قانونگذار نقدپذیر نیست و از رویه نادرستی که وضع کرده است، بازنمی‌گردد؟

چهارم اینکه، قانون مقوله فربهی‌ست که نباید در جامعه لوث شود. اینکه قانونگذار قوانین غیر قابل اجرا و یا قوانینی وضع کند که پیاپیش روشن است که کسی سر اجرای آن ندارد، به لوث شدن مفهوم قانون در جامعه منجر می‌شود. اطرافیان امام خمینی نقل می‌کنند که امام در پاریس نسبت به رعایت قانون جامعه فرانسه حساس بودند و به دیگران هم توصیه می‌کردند مطابق قانون رفتار کنید. حال باید پرسید چرا امام قانون دولت فرانسه را رعایت می‌کرد اما خانواده امام قانون دولت ایران را رعایت نمی‌کنند و با استفاده از "فیلترشکن" وارد "فیس‌بوک" می‌شوند؟ آیا یکی از دلایل این رفتار متفاوت، تفاوت در روح و شیوه قانونگذاری نبوده است؟ شیوه‌ای که موجب حرمت قانون در یک جامعه و لوث شدن آن در جامعه‌ای دیگر می‌شود. اینکه بخشی از جامعه ایران وارد فیس بوک شوند و پای چهار نوشته و عکس، لایک بزنند و کامنت بگذارند، اهمیتش به مراتب کمتر از لوث شدن قانون وضع شده درباره فیس‌بوک در این جامعه است. زمینه‌سازی برای لوث شدن قانون، غیر قابل قبول است و پافشاری بر قانون لوث‌شده، غیر قابل قبول‌تر!