موسویان: برای رسیدن به توافق، هر دو طرف باید امتیاز بدهند

موسویان در مقاله ای در روزنامه 'ال پاییس' اسپانیا نوشت: همزمان با نزدیک شدن به مهلت 9 ژوییه (18 تیر ) که برای مذاکرات هسته ای بین ایران و گروه 1+5 تعیین شده است ، منتقدان تفاهم هسته ای لوزان انتقادات خود را از واشنگتن و تهران افزایش داده اند.

' وزیران خارجه قدرت های جهانی تصمیم گرفته بودند به رغم اختلافات باقیمانده ، به توافقی قبل از 30 ژوئن دست یابند که انتظار داشتند به 13 سال رودررویی با ایران پایان دهد . از زمان توافق حاصل شده در دوم آوریل (13 فروردین) در ایران 8 اعتراض اساسی مطرح شد که برخی از غربی ها ، آن را همانند یک شگردی برای فرار از تعهدات خود تفسیر کردند.

محقق دانشگاه «پرینستون» آمریکا 8 اعتراض مذکور را چنین برشمرد:

1 - ایران به ایفای تعهدات قانونی خود بر اساس پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای پرداخته است.

2 - ایرانی ها نمی توانند اعتماد کنند امریکایی ها با توجه به رابطه تاریخی خود با ایران به تعهدات خود عمل کنند .

3 - ایرانی ها همچنین نمی توانند به یک روشی اعتماد کنند که بیش از هر چیز آنها را مجبور به ایفای تعهداتشان می کند و سپس باید منتظر بمانند سازمان بین المللی انرژی اتمی ، قبل از لغو تحریم ها ، آن را بررسی کند .شک و تردید های ایرانی ها هنوز بیشتر است زیرا معتقدند سازمان بین المللی انرژی اتمی در دست آمریکا است و ابزاری بیش نیست .

4 - در مورد مساله ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ، افراد بدبین ایران ، می گویند که یک بهانه برای اینکه بازرسان خارجی در هر زمانی و به هر نقطه ای از تاسیسات نظامی دسترسی داشته باشند، است و در نتیجه این نقض حاکمیت ایران و در خطر انداختن اسرار امنیت ملی کشور است .

5 - بازجویی از دانشمندان ایرانی مساله مهمی است ، به این دلیل که برخی از این دانشمندان به دست سازمان های جاسوسی اسراییل کشته شدند .

6 - ایران ، مقررات برگشت ناپذیر را در توافق هسته ای بپذیرد . هرچند که هر دو طرف ادعا دارند که اگر هر کدام از طرفین به تعهدات خود عمل نکند ، هرگونه تعهد قابل فسخ است ، منتقدان ایرانی به چند مورد نظیر تغییرات فنی در رآکتور آب سنگین اراک که در آنها نیاز به چند سال وقت است تا تغییرات صورت گیرد ، اشاره می کنند .

7 - کاهش توانایی ایران برای پیشرفت در تحقیقات و توسعه خود در فن آوری هسته ای . ایرانی ها استدلال دارند هرگونه توافق که تحقیق و توسعه در ایران را محدود سازد ، به خودی خود یک اقدام تحریم کننده است .

8 - در پایان ، منتقدان می گویند توافق لوزان مانع می شود که ایران نیازهای انرژی عملی خود را در زمانی که می خواهد پوشش دهد .در طرح اقدام مشترک 2013، این حق جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده است .قرارداد فعلی بین ایران و روسیه برای تامین سوخت به نیروگاه هسته ای بوشهر در سال 2021 ، منقضی خواهد شد . ایرانی ها می گویند که از آن سال به بعد ، با محدودیت های تعیین شده در توافق لوزان ، ایران نمی تواند این نیروگاه را فعال نگه دارد.

موسویان در ادامه نوشت : همه این نگرانی ها ، مشروع است. بر اساس توافق پیشنهاد شده ، ایران باید در طول زمان مشخص از محدودیت های خاصی که بیش از مقررات ان پی تی است ، پیروی کند. با این حال ، واقعیت این است که مساله توسعه هسته ای ایران ، هدف بحث در شورای امنیت سازمان ملل در طول تمامی دولت 'محمود احمدی نژاد' قرار گرفته و از سال 2006 ، چندین قطعنامه برای محدود ساختن فعالیت های هسته ای ایران تصویب شده ا ست.

عضو پیشین تیم مذاکره کننده هسته ای افزود: این قطعنامه ها به ایران اعلام می کند، غنی سازی اورانیوم و تمامی فعالیت های مربوطه را متوقف سازد ، پروتکل الحاقی و کد اصلاح شده 3.1 را پیاده سازی کند و دسترسی آزاد به بازرسان سازمان بین المللی انرژی هسته ای بدهد برای این که ماهیت صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را مورد بررسی قرار دهند.

وی ادامه داد : هرچند که توافق احتمالی که اکنون بر سر آن مذاکره می شود ، فراتر از الزامات ان پی تی در برخی موارد است ، اما به هیچکدام از مطالبات مطرح شده در این قطعنامه های شورای امنیت عمل نمی کند .بنابراین ، تنها حاشیه توافق، در بین پیمان و قطعنامه های سازمان ملل است و به این معنی است که هر دو طرف باید به هم امتیاز دهند.

به عقیده موسویان ، اگر مذاکره کنندگان بخواهند به یک توافق نهایی دست یابند ، ضروری است که همه طرفین ، چیزی به دست آورند .

موسویان خاطرنشان کرد، برای این امر باید این شرایط صورت گیرد : ایران باید مسوولیت تمامی اقدامات شفاف سازی پیش بینی شده در چارچوب ان پی تی و سازمان بین المللی انرژی اتمی را بپذیرد ، به این معنی که باید کد اصلاح شده 3.1 ، توافق پادمان و پروتکل الحاقی را به اجرا گذارد .

وی در این زمینه اشاره کرد : این مرحله ، شفافیت برنامه هسته ای ایران را با شامل شدن همه تأسیساتی که در چرخه سوخت شرکت دارند،افزایش خواهد داد، اجازه دستیابی به داده های قابل اثبات را می دهد و به سازمان بین المللی انرژی اتمی توانایی بازرسی سرزده و دریافت اطلاعات فوری در مورد هرگونه تأسیسات هسته ای را که ایران قصد ساخت آن را داشته باشد،خواهد داد . نظارت و تائید بر روی همه چرخه سوخت اعمال خواهد شد و تضمینی خواهد بود که ایران نمی تواند نه مواد را منحرف کند و نه بتواند به توسعه یک برنامه هسته ای موازی به طور مخفیانه بپردازد.

عضو پیشین تیم مذاکره کننده هسته ای تصریح کرد :در طول یک دوره خاص و به عنوان یک اقدام اعتمادی ، ایران باید چندین مورد از اقدامات سختگیرانه تر را در مقایسه با آنچه که در ان پی تی پیش بینی شده و تضمین های مطلقی را ارائه می دهد که غیر ممکن است ایران در تاسیسات آب سنگین و غنی سازی خود به توسعه سلاح اتمی بپردازد، قبول کند .

به گفته موسویان ، ایران برای جلوگیری از توسعه یک بمب در تأسیسات آب سنگین اراک باید برای یک دوره خاصی ، بازفرآوری و صادرات سوخت مصرف شده خود را ترک و به انجام تغییرات فنی لازم برای کاهش تولید پلوتونیوم از 10 کیلوگرم به یک کیلوگرم سالانه بپردازد .

محقق دانشگاه پرینستون نوشت : ایران در مورد غنی سازی ، می تواند متعهد به غنی سازی زیر 5 درصد شود ، ظرفیت غنی سازی را بر اساس نیازهای عملی داخلی تنظیم کند.

موسویان گفت : در عوض ، گروه 1+5 به خصوص آمریکا از سرکوب کننده ترین و بیش از حدترین خواسته های خود که بسیار فراتر از الزامات ان پی تی هستند و یکپارچگی و امنیت ملی ایران نظیر بازجویی از محققان ایرانی ، انجام بازرسی های غیر متعارف و محدودیت تحقیقات علمی با هدف صلح آمیز را در خطر می اندازند ، صرف نظر خواهد کرد .

موسویان در پایان مقاله نوشت :یک نکته بسیار مهم که قدرت های جهانی باید در زمان مذاکره با ایران در نظر داشته باشند ، بیانات پر از واقع گرایی اخیر آیت الله علی خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی است که فرمودند: «اعمال لغو همه تحریم ها باید به طور موازی با ایفای تعهدات توافق شده از سوی ایران انجام گیرند» .