قدمهای تنش زدایی میان تهران و ریاض!
پارسینه: دیدار سرپایی دکتر ظریف و عادل الجبیر در حاشیه اجلاس وزیران خارجی کشورهای اسلامی، فارغ از حواشی تشریفاتی آن، رویدادی است که باید آن را به فال نیک گرفت و از آن استقبال کرد.
به نوشته روزنامه شرق؛ تحول دیگر علاوه بر این رویداد، در روزهای اخیر حضور معاون وزیر حج پادشاهی سعودی در فرودگاه جده و استقبال از اولین گروه حجاج ایرانی است که پس از غیبت سال قبل، با ابتکار مثبت مسئولان کشور و پس از مذاکره فشرده مقامات ایران و عربستان، عازم بیتاللهالحرام شدند.
تردیدی نیست که این تحول پس از آن ايجاد شد که دستاندرکاران سازمان حج و زیارت و وزارت خارجه کشورمان از امنیت و رعایت شئونات حجاج ایرانی در خلال مذاکرات با مقامات مسئول سعودی به اطمینانهای لازم دست یافتهاند. تنش در روابط دو کشور همسایه و تأثیرگذار جهان اسلام به نفع هیچیک از این دو کشور و همچنین منطقه نیست و از این منظر از هر تحولی در راستای کاهش تشنج و حل معضلات انباشته تهران و ریاض باید استقبال کرد. درهمینراستا دیدار کوتاه و سرپایی وزیران خارجه دو کشور آغازی میمون پس از چند سال پرتشنج در روابط دو کشور محسوب میشود.
ایران و عربستان در ٣٨ سال گذشته دوران پرفرازونشیبی را پشتسر گذاشتهاند. از یاد نبردهایم که در دوران هشتساله جنگ تحمیلی، ریاض در کنار صدام قرار داشت و از اهدای هیچ کمکی به رژیم بعث فروگذار نکرد. رویکرد منطقی و مبتنی بر عقلانیت مرحوم هاشمیرفسنجانی در اجلاس سران كشورهاي اسلامی در سنگال و متعاقب آن در پاکستان، صفحه جدیدی را در افق روابط دو کشور گشود. هاشمی با نگاه تیزبین سیاسی خود بهخوبی این نکته را درک کرده بود که با وجود سیاستهای حکام سعودی در خلال جنگ تحمیلی، ضروری است این صفحه از تاریخ دو کشور ورق بخورد و فاز و فضای جدیدی ايجاد شود. سیدمحمد خاتمی راهی را که هاشمی آغاز کرده بود با گامی استوار پی گرفت و روابط تهران و ریاض را به اوج رساند. امضای موافقتنامه امنیتی بین دو کشور، بالاترین حد اطمینان در روابط دو کشور، حاصل تلاشهای مجدانه دولت اصلاحات بود. سوگمندانه این روند با رویکارآمدن دولت نهم و دامنزدن به رویکرد ماجراجویانه در عرصه مناسبات خارجی کشور متوقف شد. شعارهای بیمحتوا و بلکه تحریککننده رئیس دولت نهم آنچنان فضای روابط تهران و ریاض را ملتهب کرده بود که منجر به ابتکار رهبری در اعزام دکتر
ولایتی براي اطمینان در عدم تغییر رویکرد ایران به عربستان شد. تحولات جهان عرب موسوم به بهار عربی و سرنگونی رژیمهای همپیمان عربستان (تونس و مصر) نقطه آغاز واگرایی تهران و ریاض و بهویژه تسری این روند به بحرین و سوریه، دامنه اختلافات دو کشور را افزایش داد. بحران یمن نقطه اوج اختلافات تهران و ریاض بود.
عربستان تلاش میکند بهطور آبرومندانهای از باتلاق یمن خارج شود و میداند تهران میتواند نقش مؤثری در حل این بحران داشته باشد. ایران نیز پس از کسب موفقیتهای سیاسی در عراق، لبنان و اینک در سوریه باید در فکر تبدیل این موفقیتهای نظامی به دستاوردهای پایدار سیاسی و اقتدار منطقهای باشد.
ارسال نظر