عليرضا رئيسيان: برنده اصلي بازي خانه سينما دولت بود

عليرضا رئيسيان گفت:در تمامي تجمعاتي که در اواخر دوره قبلي بود بخصوص در مقابل خانه سينما تنها حدود 150 نفر با آن همه بيانيه و تبليغات حضور پيدا کردند که اسامي آنها نيز منتشر شد. اگر ميانگين اين جمع را به درصد کل سينماگران بگيريم کمتر از دو درصد کل مجموعه خانه سينما خواهد شد.

عليرضا رئيسيان در خصوص تحليلش از بازگشايي «خانه سينما» و شرايط پس از آن گفت: براي روشن شدن موضوع خانه سينما کافي است تا يکبار ديگر مصاحبه‌اي که خبرگزاري فارس با آقاي جعفري جلوه به عنوان معاونت سينمايي وقت ارشاد انجام داد مورد مطالعه قرار گيرد چرا که در اين مصاحبه آقاي جلوه به صراحت اعلام مي‌کنند که کشف رفتارهاي فراقانوني در خانه سينما در اواخر دوره ايشان انجام شد و برخلاف ادعاهاي دوستان که مي‌گويند سينماگران اين موارد را به معاونت سينمايي منتقل کردند،ايشان خودشان گفتند که موارد تخلف را کشف و کتبا اعلام کردند کردند و تا آخرين لحظه نيز به دنبال تفاهم بودند اما طرف مقابل بدنبال واگرايي بود.

رئيسيان در پاسخ به اين سوال که در شرايط فعلي برنده اصلي ماجراي خانه سينما چه کسي است؟ گفت: باز شدن خانه سينما به نوعي نشان از همدلي مجموعه سينماگران داشت در بحثي که به ماهيت يک کار صنفي برمي‌گشت. اما از طرف ديگر به نظر من برنده اصلي اين بازي دولت بود، چرا که اگر دولت قبلي خانه سينما را باز مي‌کرد که اشتباه بزرگي کرد که اين کار را انجام نداد؛ حتما به نام دولت دهم اتفاق مي‌افتاد و حالا که دولت يازدهم اين کار را انجام داده به نام دولت فعلي ثبت خواهد شد.

وي افزود: اين نحوه بازگشايي خانه سينما نشان مي‌دهد که هنوز مباني واقعي يک نهاد مستقل مدني موجود نيست و براي رسيدن به آن بايد چيزهايي نهادينه شود که اولين مساله فراگير بودن خانه سينما است.

رئيس سابق کانون کارگردانان سينماي ايران ادامه داد: در تمامي تجمعاتي که در اواخر دوره قبلي بود بخصوص در مقابل خانه سينما تنها حدود 150 نفر با آن همه بيانيه و تبليغات حضور پيدا کردند که اسامي آنها نيز منتشر شد. اگر ميانگين اين جمع را به درصد کل سينماگران بگيريم کمتر از دو درصد کل مجموعه خانه سينما خواهد شد.

رئيسيان خاطرنشان کرد: بنابراين تعلق خاطر سينماگران به مجموعه صنفي خود يک امر واضحي است اما اينکه چقدر در حمايت از نحوه عملکرد مديريت اين نهاد صنفي و مدني سينماگران جدي بودند، محل ترديد است. چرا که با صحبتي‌که آقاي جلوه انجام دادند روشن شد که تمام اتهاماتي که در اين دو سال گردانندگان خانه سينما به همکاران و دوستان خودشان مي‌زدند که برخي از سينمايي‌ها ياد ارشاد دادند که اشکال اساسنامه چه چيزي است، يک تهمت ناروا بوده که حتي مي‌شود چنين تهمتي را پيگيري قضايي کرد.

اين سينماگر در ادامه بيان كرد: آقاي جلوه به صراحت گفتند که در پايان سال 87 تخلف در اساسنامه رخ داده و چهار مورد را ذکر مي‌کند و دقيقا همان مواردي است که ايراد اساسي اساسنامه خانه سينما بوده است. و بعد مي‌گويد ما در سال 88 يعني زمانيکه بنده و برخي ديگر از دوستان اصلا در خانه سينما نبوديم با مکاتبات رد و بدل شده با مديرعامل خانه سينما اين موارد نقض قانون به صراحت عنوان شده است. اين اظهار نظر به اين معني است که آقاي جلوه هم سعي مي‌کرد که همه چيز را با تدبير برطرف کند متوجه اين رفتار فراقانوني شده بود و در نهايت خانه سينما در اواخر سال 90 تعطيل شد.

وي تاکيد کرد: بنابراين اين تهمت‌ها نشان دهنده اين است که عده‌اي مي‌خواستند در خانه سينما بازي ديگري را مديريت کنند. بازي که خارج از جريان اصيل سينما بود و در جاهاي ديگري تصميماتش گرفته مي‌شد و برخي از افراد هم به اين فضا دامن مي‌زدند تا پاي نهادهاي ديگر را به سينماي ايران باز کنند و به اين وسيله تسويه حساب‌هايي را که داشتند بين يک جريان سياسي با جريان سياسي ديگر انجام دهند. چرا که خانه سينما بهترين محمل و وسيله براي اين کار بود.

رئيسيان در ادامه گفت:حتي آقاي جلوه مي‌گويد که ما همان موقع به ثبت شرکت‌ها هم اعلام کرديم که اين اساسنامه غيرقانوني است و اين چيزي نيست که از عهده سينماگران اصلا برآيد چرا که سينماگران اصلا چنين امکاني را براي مکاتبه نداشتند و ثبت شرکت‌ها هم مي‌دانست چنين تخلفي صورت گرفته و به دوستان اعلام کرده بود که ارشاد مي‌تواند شکايت کنيد که در نهايت سال 90 شکايت رسمي انجام مي‌شود.

اين سينماگر با اشاره به اينکه موضوع خانه سينما يک درس براي سينماي ايران است گفت: آن چيزيکه براي اهالي سينما درس بزرگي است اين بود که فاصله جريان صنفي را با جريانات سياسي بسيار بعيد و دور کنند تا حدي که هيچگونه شائبه رفتار سياسي ديگر هرگز به خانه سينما بر نگردد. مساله‌اي که به نظر من هنوز وجود دارد و حل نشده و گويي که خانه سينما باز شده و همه ما خوشحالي هستيم؛ اما هنوز پرسش‌هاي زيادي در مورد مديريت خانه سينما پابرجا است.

وي ادامه داد: به نظر من برطرف شدن شائبه رفتار سياسي در خانه سينما زماني برطرف خواهد شد که آدم‌هاي تندرو که گرايش جناحي دارند از مرکزيت خانه سينما و اصناف واقعا کنار بروند و اين اتفاق بايد توسط خود اهالي سينما رخ دهد و اگر اين اشتباه دوباره تکرار شود و به نام يک سري اعمال قهرمانانه دوباره به افراد تندرو راي بدهند و آنها را در خانه سينما ابقاء کنند، مقصر در آينده خود سينماگران و دستندرکاران اصناف خواهند بود.

رئيس سابق کانون کارگردانان در ادامه اين گفت‌وگو در پاسخ به اينکه آيا واقعا در جريان بازگشايي خانه سينما طيفي از دو گروه مدعيان پيروز شده‌اند يا خير؟ اظهار داشت: موضوع خانه سينما يک مناقشه‌اي بود که به نظر مي‌آمد در ظاهر بين خانه سينما و دولت بود. اما اگر لايه عميق‌تر ماجرا را نگاه کنيم دعوايي بين جريانات سياسي و بين پايگاه‌هايي که خيلي در بين سينما مسوليتي ندارند، بود. شعاع اين دعوا تا نيروي انتظامي، قوه قضائيه، مجلس و نهادهاي ديگر کشيده شد.اينها به نظر من يک درس تاريخي و بزرگ براي سينماي ايران بود.

وي ادامه داد: بازگشايي خانه سينما نبايد به نفع اشخاص مصادره شود و بايد به نفع کليت سينماي ايران اتفاق بيافتد. البته يک اتفاقاتي در خانه سينما افتاده است که آينده و تاريخ ابعاد بيشتري از آنرا روشن خواهد کرد چرا که عملا همان مواردي که مورد مناقشه بود در اساسنامه سر جاي خودش برگشت.

رئيسيان تاکيد کرد: بنابراين زماني که دولت مي‌تواند خانه سينما را تعطيل کند و خودش آنرا باز کند به اين معني است که «خانه سينما» هنوز يک نهاد مدني نيست. نهاد مدني زماني تعريفش جامع و کامل است که توسط افراد و اشخاص آحاد متخصص در آن امر به فعاليتش ادامه دهد و فراگير باشد. اما الان اگر عده‌اي اين بازگشايي را به نفع خودشان مصادره کنند باز هم خانه سينما را از فراگيري خارج کرده‌اند و هرجا که به اين فراگيري خدشه وارد شود ديگر خانه سينما به معني تجمع همه افراد درون سينما نخواهد بود.

کارگردان فيلم «چهل‌سالگي» تصريح کرد: به اعتقاد من خود کساني که در خانه سينما مسوليت دارند بايد از همه صنف‌هاي قانوني درخواست کنند تا در روند انتخابات خانه سينما مشارکت کنند و اينقدر به حضور صنوف عضو خانه سينما پافشاري نکنند چرا که در توافق‌نامه به صراحت آمده است که خانه سينما متشکل از صنوف قانوني و هيچ استثنايي مبني بر صنوف قانوني عضو خانه سينما و يا بيرون از خانه سينما را قائل نشده است. چون قيد ندارد بهتر است خودشان پيش قدم شوند و همه دوستاني که به عنوان صنوف قانوني ثبت شده‌اند هم بيايند و يک حضور حداکثري اتفاق بيافتد و همه تفکرات ر هيات مديره نماينده داشته باشند. در آن صورت مي‌توانيم بگوئيم خانه سينما دوباره به ماهيت چندين سال قبل خود برگشته است که خواستگاه همه سينماگران بود.

وي در خاتمه بيان داشت: بنابراين در همه تجمع‌هاي برگزار شده افرادي که حضور پيدا کردند به هيچ عنوان نماينده جمعيت خانه سينما نبودند و حتي مهيماني روز ملي سينما نيز که نزديک به دو هزار نفر حضور پيدا کردند، جشن روز ملي سينما بود و هيچ ربطي به خانه و خيابان نداشت و قطعا اگر هر کدام از اين دو طيف مي‌خواستند برگزار کننده اين مراسم باشند شايد همين تعداد هم حضور پيدا نمي‌کردند. اما در کل برگزاري اين جشن و حضور سينماگران اتفاق بسيار خوبي بود و همين اتفاقات نشان دهنده شروع گام‌هايي براي يک وحدت مترقي و دموکراسي است که هرجا بخواهيم دموکراسي درون مجموعه صنفي را حفظ کنيم بايد حضور حداکثري داشته باشيم. هر جا که دوباره فکر کنيم گروهي پيروز و گروهي ديگر شکست خوردند اين غائله ادامه پيدا خواهد کرد که اين موضوع قطعا به نفع هيچکس نخواهد بود.