استفتاء آیات خمینی؛گلپایگانی،حائری از آیت الله بروجردی درباره مجلس موسسان

پارسینه: پس از ترور محمدرضا پهلوي در 15 بهمن 1327 دردانشگاه تهران پيش آمد كه شاه، نمايندگان مجلس شوراي ملي را به تشكيل آن ملزم نمود. در اين مجلس، اصولي از قانون اساسي تغيير كرد و شاه اختيارات بيشتري به دست آورد كه قدرت انحلال مجلس يكي از آنها بود، تشکیل مجلس سنا یکی دیگر از تغییرات قانون اساسی بود.

قبل از تشکیل مجلس موسسان، جمعی از علمای طراز اول قم، از آیت الله سید حسین بروجردی مرجع کنونی عصر درباره تشکیل این مجلس استفتاء کردند.

در این استفتاء و پاسخ آن نوع نگاه آیت الله بروجردی به سیاست و حکومت به روشنی پیداست، آیت الله بروجردی در فروردین 1340 شمسی درگذشت.

متن این استفتاء بدین شرح است:

محضر مقدس حضرت مستطاب آیت الله العظمی آقای حاجی آقا حسین طباطبایی بروجردی متع الله المسلمین بطول بقائه

چون منتشر است كه راجع به تشكیل مجلس موسسان بین حضرت مستطاب عالی و بعض اولیاء امور مذاكراتی شده و بالنتیجه با تشكیل مجلس موسسان موافقت فرموده اید نظر به این كه تشكیل مجلس موسسان موثر در مقدرات آینده كشور و مصالح دینی و ملی و اجتماعی است بعلاوه حدود اختیارات نمایندگان و نتایجی كه ممكن است این اقدام داشته باشد معلوم نیست مستدعی است حقیقت این انتشار را برای روشن شدن تكلیف شرعی اعلام فرمایید .
22 جمادی الاولی 1268

روح الله خرم آبادی(کمالوند) / مرتضی حائری یزدی / سید محمد یزدی / روح الله موسوی ( خمینی )/ محمد رضا موسوی گلپایگانی

جوابیه آیت الله بروجردی(ره):


اولا از علماء اعلام انتظار می رود در موقعی كه این قسم انتشارات مخالف واقع می شوند خودشان دفاع كنند البته علاقه مندی حقیر به حفظ دیانت و مصالح مملكت بر همه مشهود است نهایت مقتضی نیست كه هر اقدامی گوشزد عامه نشود .

ثانیا موقعی كه فرمان همایونی صادر شد برای اینكه مبادا تغییراتی در موارد مربوطه به امور دینیه داده شود به وسیله اشخاص به اعلی حضرت همایونی تذكراتی مكررا دادم به آن كه اخیرا جناب آقای وزیر كشور و آقای رفیع از طرف اعلی حضرت ابلاغ نمودند كه نه تنها در مواد مربوطه به دیانت تصرفی نخواهد شد بلكه در تحكیم و تشیید آن اهتمام خواهد شد مع ذلك در تمام مجالس كه در اطراف این قضیه مذاكره می شده كه در بعض آن مجالس عده ای از علماء اعلام حضور داشتند كلمه ای كه دلالت یا اشعار به موافقت در این موضوع داشته باشد از حقیر صادر نشده چگونه ممكن است در چنین امر مهمی اظهار نظر نمایم با آن كه اطراف آن روشن نیست .

حسین الطباطبایی بروجردی