هشدار، تلفن همراه خود را به تعمیرکاران غیر مجاز نسپارید!

مرد تعمیرکار از اطلاعات شخصی موجود در گوشی هوشمند یک زن سوءاستفاده کرده و عکس‌های خانوادگی اش را با تهدید و اخاذی در فضای مجازی منتشر کرد. این مرد شیاد تنها با گرفتن مبالغی از زن ساده لوح حاضر می‌شد که عکس و سایر اطلاعات گوشی وی را منتشر نکند.

این زن ساده لوح آن قدر دست دست کرد و برای آبرویش به این مرد شیاد باج داد که کار به جا‌های باریکی کشید و این زن با داشتن دو فرزند از همسرش جدا شد، جدایی و از هم پاشیدگی خانواده‌ای آرام در قبال یک سادگی و نا آگاهی.

این مطالب داستان نیستند بلکه از جمله پرونده‌هایی است که در پلیس فتا تشکیل شده و همچنان بستر این گونه جرائم باز است و گویا تمامی ندارد.

پلیس فتا بار‌ها به موطنان توصیه کرده است که سیستم‌های رایانه و گوشی‌های موبایل معیوب خود را به نزد تعمیرکاران مجاز بسپارند چرا در بسیاری از پرونده‌های متشکله در پلیس فتا عدم حفظ حریم خصوصی و مراجعه به اماکن غیرمجاز مشکل آفرین شده است.

این در حالی است که حفظ حریم خصوصی به نحوه فعالیت کاربران بستگی دارد و در گام نخست بر عهده خودشان است. حافظه‌های موجود در تلفن همراه محل مناسبی برای نگهداری اطلاعات شخصی و خصوصی افراد نیست و امکان سوء‌استفاده افراد فرصت‌طلب از آن وجود دارد.

افراد بسیاری در شبکه‌های اجتماعی با اهداف خاص از پیش برنامه ریزی شده به دنبال مقاصد مجرمانه مختلفی از جمله هتک حیثیت، اخاذی، کلاهبرداری ، جعل هویت و سرقت اطلاعات هستند که غفلت کاربران از این موضوع، ممکن است حریم خصوصی آن‌ها و خانواده شان را دچار مشکلات اساسی کند.

هتک حیثیت یا هرگونه اقدام از طریق انتشار تصاویر خصوصی دارای عنوان مجرمانه بوده و برابر ماده ۱۷ قانون جرایم رایانه‌ای هر فردی به وسیله سیستم‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس یا جزای نقدی یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

همچنین برای افرادی که با تصویرسازی درصدد هدف قراردادن آبروی افراد هستند، مجازات جداگانه‌ای در نظر گرفته شده است. براساس ماده ۱۶ قانون جرایم رایانه‌ای هر فردی، فیلم، صوت یا تصویر فرد دیگری را تغییر دهد یا تحریف کرده و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس یا جزای نقدی و یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

با وجود چنین قوانینی همچنانی افرادی هستند که از کوچک‌ترین فرصت به دست آمده استفاده کرده و اقدام به اخاذی مردم می‌کنند در حالی که در چنین شراطی ضمن افزایش دانش سایبری مبنی بر اینکه قبل از سپردن تجهیزات هوشمند به دست تعمیرکاران باید چه اقداماتی انجام دهیم که مورد سوء استفاده قرار نگیرم، باید نسبت به قوانین موجود نیز آگاهی داشته باشیم تا شیادان از ناآگاهی افراد سوء استفاده نکنند.

باید آگاه باشیم که در صورت نیاز به تعمیر رایانه و گوشی آن را تعمیرگاه‌های مجاز برده و خود شخصا در آنجا حضور داشته باشیم و در مواقع استفاده از کافی نت‌ها و اماکن عمومی، بعد از اتمام کار، اطلاعات خود را از رایانه به صورت کامل حذف کنیم.

شهروندان باید برای تعمیر گوشی تلفن همراه، لپ تاپ و دوربین عکاسی به افراد دارای صلاحیت و معتمد مراجعه کنند و قبل از تحویل تجهیزات خود به تعمیرکار، حافظه جانبی آن را خارج کرده و نزد خود نگه دارند و نکات امنیتی مربوط به حساب‌های کاربری خود در شبکه‌های اجتماعی را به‌صورت کامل انجام دهند.

در این گزارش به تعدادی از پرونده‌هایی که در این زمینه در پلیس فتا تشکیل شده است، اشاره می‌شود:

دستگیری تعمیرکار سوءاستفاده کننده از اطلاعات تلفن همراه شهروندان

سرگرد یوسف شاکری رئیس پلیس فتا استان خراسان شمالی از دستگیری تعمیرکار تلفن همراه که باخیانت در امانت و سرقت اطلاعات صفحه اینستاگرام قصد اخاذی داشت، خبر داد و گفت: با شکایت یکی از شهروندان و برابر اظهارات وی، شخصی ناشناس ضمن دسترسی غیرمجاز به صفحه اینستاگرام شاکی؛ با ارسال پیام‌های تهدیدآمیز از او مبالغی را اخاذی کرده بود.

وی افزود:با توجه به حساسیت پرونده، موضوع به‌صورت ویژه در دستور کار کارآگاهان این پلیس قرار گرفت و با اقدامات فنی، متهم به هویت معلوم شناسایی و با هماهنگی قضایی، متهم به همراه کلیه ادله‌ی دیجیتالی کشف‌شده، به پلیس فتا انتقال داده شد.

سرگرد شاکری اضافه کرد: در بازجویی‌های اولیه متهم سعی می‌کرد با ارائه اطلاعات ضدونقیض، روند رسیدگی به پرونده را منحرف کند، لذا با حضور شاکیه و در مواجهه با مستندات و مدارک جمع‌آوری‌شده از سوی کارشناسان پلیس فتا، ضمن اقرار به جرم خود بیان داشت " هنگام مراجعه شاکیه جهت تعمیر گوشی تلفن همراه خود، از اعتماد وی سوءاستفاده کرده و در فرصت مناسب اقدام به سرقت اطلاعات حساب کاربری او کرده است.

وی گفت: درحالی‌که تحقیقات از متهم ادامه داشت، فرد دیگری که متهم از کارت‌بانکی وی جهت اخاذی و واریز وجه استفاده کرده بود نیز با حضور در این پلیس از این فرد شکایت کرد.

سوء استفاده از عکس‌های مشتریان در پوشش تعمیرکار تلفن همراه

سرهنگ دوم محمدعلی آدینه لو رئیس پلیس فتا زنجان از شناسایی موبایل فروشی که با دسترسی به تصاویرشخصی وخصوصی مشتریان اقدام به اخاذی از آن‌ها می‌کرد؛ خبر داد و گفت: پلیس فتا با این افراد برابر قانون برخورد قاطع می‌کند.

وی افزود: با شکایت یکی از شهروندان زنجانی مبنی بر اخاذی با تهدید انتشار تصاویر شخصی و خصوصی وی در فضای مجازی، با توجه به حساسیت پرونده موضوع به‌صورت ویژه در دستور کارآگاهان این پلیس قرار گرفت.

آدینه لو ادامه داد: برابر اظهارات شاکیه، شخصی یا اشخاص ناشناسی ضمن دسترسی به تصاویر خصوصی و تهدید به پخش عکس‌های شخصی وی، درخواست وجه نقد کرده است، پس از اخذ اظهارات شاکیه، با اقدامات فنی، متهم به هویت معلوم مورد شناسایی قرار گرفت و با هماهنگی قضایی متهم به همراه کلیه ادله‌های دیجتبالی کشف شده، به پلیس فتا زنجان انتقال داده شد.

این مقام انتظامی خاطر نشان کرد: در بازجویی‌های اولیه متهم سعی می‌کرد با اظهارات ضد و نقیض، خود را بی‌گناه جلوه داده و مسیر تحقیقات مأموران را به انحراف بکشاند، ولیکن با حضور شاکیه و در مواجهه با مستندات و مدارک جمع‌آوری شده از سوی کارشناسان ضمن اقرار به جرم خود بیان داشت "در یکی از تعمیرگاه‌های گوشی تلفن همراه مشغول کار بوده، با مراجعه شاکیه جهت تعمیر گوشی تلفن همراه، از اعتماد وی سوء استفاده کرده و در فرصت مناسب اقدام به سرقت اطلاعات و تصاویر شخصی او کرده است.

سرهنگ شاهین حسنوند رئیس پلیس فتا خوزستان از دستگیری متهمی که با دسترسی غیر مجاز به حساب کاربری شاکی و سرقت اطلاعات خصوصی وی اقدام به تهدید و اخاذی کرده بود، خبر داد و گفت: خانمی به این پلیس مراجعه کرده و مدعی شد که جهت تعمیر نرم افزاری گوشی هوشمند خود به تعمیرکار موبایل مراجعه کرده و به درخواست تعمیرکار، رمز اپل آیدی را در اختیار وی قرار داده است.

وی افزود: شاکی در ادامه اظهارات خود از دسترسی غیرمجاز شخص ناشناسی به اطلاعات خصوصی خود خبر داد و گفت: پس از مدتی که از تحویل گوشی هوشمندم گذشت، شخص ناشناسی اقدام به تهدید به انتشار تصاویرم کرده و باعث سلب آسایش من و خانواده‌ام شده است.

سرهنگ حسنوند گفت: با توجه به اهمیت موضوع، پرونده مقدماتی تشکیل و به صورت ویژه در دستور کار کاراگاهان این پلیس قرار گرفت؛ در بررسی‌های اولیه شیوه سرقت اطلاعات شاکی کشف شده و مشخص شد متهم با استفاده از اطلاعاتی که از ایمیل شاکی به دست آورده به صورت غیر مجاز وارد حساب کاربری اپل آدی قربانی شده و به تصاویر و اطلاعات خصوصی وی دسترسی پیدا کرده است.

این مقام مسئول ادامه داد: با انجام اقدامات فنی، کارشناسان پلیس فتا به سرنخی رسیدند که با مشخصات تعمیرکار موبایل تطابق داشته و در نهایت منتهی به کشف هویت این مجرم سایبری شد.

وی بیان کرد: با کشف هویت متهم و با هماهنگی مقام قضایی این شخص به پلیس فتا احضار شده و برای ادامه تحقیقات در اختیار کارشناسان پلیس فتا قرار گرفت؛ متهم پس از تحقیقات منکر هرگونه کار مجرمانه شده، اما پس از انجام مواجهه با مستندات پرونده به بزه انتسابی اعتراف کرد.

این مقام انتظامی با اشاره به اشتباه شاکی این پرونده که رمز حساب اپل آی‌دی خود را در اختیار تعمیرکار قرار داده بود، به شهروندان هشدار داد: برای تعمیر وسایل هوشمند و دیجیتالی خود به تعمیرگاه‌های مجاز که جواز کسب معتبر دارند مراجعه کنید؛ همچنین هیچ‌گاه رمز حساب کاربری خود را در اختیار دیگران قرار ندهید.

رئیس پلیس فتا استان خوزستان از معرفی متهم به همراه پرونده به دادسرا جهت تکمیل مراحل قانونی خود خبر داد و گفت: شهروندان در صورت اطلاع از هرگونه فعالیت مشکوک، آن را از طریق نشانی پلیس فتا به آدرس www.Cyberpolice.ir بخش ارتباطات مردمی گزارش کنند.

اقدامات لازم در هنگام تحویل تجهیزات هوشمند برای تعمیر

۱- سیم‌کارت و مموری آن را بردارید
۲- تمامه اطلاعات خانوادگی و خصوصی را از حافظه داخلی آن پاک کنید
۳- اگر کار بانکی با اپ‌های مختلف در آن انجام می‌دهید حتما آن‌ها را حذف و غیرفعال کنید
۴- اطلاعات اکانت‌های پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی را حذف کنید
۵- اگر از ایمیل در این سیستم استفاده کرده‌اید حتما رمز آن را حذف و تغییر دهید
۶- تجهیزات هوشمند را به هر تعمیرکاری ندهید

در عصر کنونی همه افراد مجهز به گوشی و تجهیزات هوشمند هستند، استفاده مداوم از این تجهیزات منجر به آسیب دیدن آن‌ها می‌شود بنابراین بردن این تجهیزات برای تعمیر امری عادی و در عین حال ضروری است، اما همان گونه که گفته شد باید به مراکز مجاز مراجعه کرده و اقدامات امنیتی را قبل از تحویل به تعمیرکار انجام دهیم.

در برخی موارد دیده شده که افراد گوشی هوشمند خود را به راحتی در اختیار دیگران قرار می‌دهند بدون اینکه از عواقب آن مطلع باشند. این درحالی است که پیش از این گفته شد براساس قانون چنانچه فردی گوشی و سیم کارت تلفن همراه خود را در اختیار دیگران قرار دهد و فرد مقابل با استفاده از آن دست به اقدامات مجرمانه مانند مزاحمت، فحاشی، کلاهبرداری بزند، فردی که گوشی و سیم کارت به وی تعلق دارد ابتدا به عنوان مجرم شناسایی و باید ثابت کند دستگاه خود را در اختیار فردی دیگر قرار داده است و در صورتی که از انجام این‌کار ناتوان باشد به عنوان مجرم اصلی شناخته خواهد شد لذا از در اختیار قرار دادن تلفن‌همراه خود به دیگران حتی برای چند لحظه کوتاه خودداری کنید.

در جامعه پیشرفته امروزی تلفن همراه به یکی از لوازم ضروری زندگی تبدیل شده است. در این زمانه کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که حداقل یک خط به همراه یک گوشی تلفن همراه نداشته باشد در واقع تلفن همراه به یک دفتر کار و بانک اطلاعاتی تبدیل شده است و اطلاعات مهمی از جمله پیامک ­های خصوصی، نشانی و شماره تلفن افراد مختلف، شماره حساب‌های بانکی و رمز آن ها، عکس‌های خانوادگی و موارد بسیار دیگری در آن ذخیره شده است. صاحب تلفن همراه برای حفاظت از این اطلاعات مهم باید نکات مهم امنیتی را رعایت کند براین اساس همگان باید دانش سایبری خود را افزایش دهند.